Karadeniz’in kıyı şeridinde mikroplastik kirliliği araştırıldı. Proje yürütücüsü Karadeniz Teknik Üniversitesi Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi öğretim üyesi Dr. Yahya Terzi, İstanbul-Artvin ortasında 15 farklı plastik tipine rastladıklarını belirtti.
Deniz çöpleri ve mikroplastik kirliliğini incelemek üzere Trabzon Karadeniz Teknik Üniversitesi Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi’nden bilim insanları araştırma gerçekleştirdi.
Karadeniz’in İstanbul ile Artvin ortasını kapsayan tüm kıyı kısmında belirlenen 23 istasyondan deniz suyu örnekleri alan uzmanlar, laboratuvar ortamında 5 milimetreden daha küçük plastik parçacıklar olan mikroplastik kirliliğini araştırdı.
İstanbul-Artvin ortasındaki 23 istasyondan alınan deniz suyu örneklerinde 15 farklı plastik çeşidinin tespit edildiği araştırmada, en fazla mikroplastik oranına metreküpte 55 partikülle İstanbul’un Karadeniz kıyılarında rastlanıldı.
Kirliliğin en fazla yaşandığı 2’nci bölge tespit edilen Doğu Karadeniz’den alınan örneklerde, metreküpte 30 mikroplastik partikülü belirlendi.
Kirliliğin daha az görüldüğü Batı ve Orta Karadeniz kıyılarından alınan örneklerde ise metreküpte 16 ile 4 ortasında değişen oranlarda mikroplastik tespit edildi.
“İSTANBUL’UN KARADENİZ KIYISINDA YOĞUNLUK VAR”
Proje yürütücüsü Dr. Yahya Terzi, “Genel olarak bakarsak, İstanbul’un Karadeniz kıyısında yoğunluğun daha fazla olduğunu belirledik. Metreküpte 55 adet mikroplastik partikülüne rastladık. En az ölçtüğümüz paha ise metreküpte 4 adet oldu. Bunu takiben de Doğu Karadeniz Bölgesi öbür bölgelere nazaran daha fazla mikroplastik ölçüsüne sahip. Trabzon’da 4 tane istasyonumuz oldu ve bunlarda partiküllerin sayısı metreküpte 20 ila 30 ortasında değişiklikler gösterdi. Orta ve Batı Karadeniz ise mikroplastik kirliğinde nispeten bu bölgelere nazaran daha düşük” dedi.
“EN FAZLA PET TÜREVİ PLASTİKLER VAR”
Yaptıkları laboratuvar tahlillerinde 15 farklı plastik tipine rastladıklarını söyleyen Terzi, “Bunlardan sayıca en fazla ise, günlük hayatta pet olarak bilinen polietilen tereftalat unsuruna rastladık. Tekrar polietilen, polipropilen üzere farklı polimerlerin baskın olduğunu görüyoruz. Dünyadaki üretimine baktığımızda bu plastik tiplerinin çok ağır ve kullanımının çok daha fazla olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu.
Plastiklerin parçalanarak mikroplastiklere dönüştüğünü ve hamsi üzere deniz canlıları tarafından tüketildiğini lisana getiren Terzi, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Doğaya büyük halde ulaşan pet şişe üzere hususlar denize ulaştıklarında fizikî ve kimyasal tesirlere maruz kalıyor ve vakitle parçalanıyor. Bu parçalanma sonucunda bizim mikroplastik dediğimiz 5 milimetrenin altındaki partiküllere dönüşüp çevreyi kirletmeye devam ediyorlar.”
“Mikroplastiklerin deniz canlıları tarafından yutulduğunu biliyoruz. ‘Zooplankton’ dediğimiz küçük canlılar besin zincirinin en alt düzeyinde bulunan canlılardan bir tanesi. Karadeniz için çok değerli bir çeşit olan hamsi de bunlarla besleniyor. Besin zinciri vasıtasıyla tükettiğimiz balıklara da erişebiliyorlar.”
“Sonuç olarak plastiklerin bertaraf ve geri dönüşümü konusunda dikkat etmemiz gerekiyor. Bunların tabiata karışmasını azaltmalıyız. Zira mikroplastikleri denizlerden temizlememiz mevcut bilgi ve teknolojilerle mümkün değil.” (DHA)