Bulaşıcı teneffüs yolu hastalığı olan Mers virüsü, birinci sefer 2012 yılında Suudi Arabistan’da görüldü. “MERS-CoV” olarak isimlendirilen bir koronavirüsün neden olduğu hastalık Türkiye’de de 2014 yılında görülmüştü. Mers vürüsü belirtileri ortasında teneffüs yolu hastalıklarının ortak özellikleri olan ateş, titreme, baş ağrısı, baş dönmesi, boğaz ağrısı, kuru öksürük, nefes darlığı, kas ağrısı yer alıyor.
Orta Doğu Teneffüs Sendromu yani kısa ismiyle MERS, birinci kere 2012 yılında Suudi Arabistan’da tanımlanan ve yeni bir coronavirüsün neden olduğu bulaşıcı teneffüs yolu hastalığı olarak biliniyor. Bağışıklık sistemleri zayıflamış olanlar, yaşlı beşerler ve kanser, şeker hastalığı, kronik akciğer hastalığı olanlarda hastalık daha şiddetli gözlemleniyor.
MERS VİRÜSÜ NEDİR?
MERS (Middle East respiratory syndrome) ya da ODSS (Orta Doğu teneffüs sendromu) bir koronavirüs enfeksiyonudur. Bu hastalığa sebep olan virüs MERS-CoV’dır. Bu virüsün bulaştığı hastaların yaklaşık olarak yüzde 35-40’ı hayatını kaybetti. Kimi bünyeler hastalığı hafif belirtilerle atlatabilir. Hastalıktan kurtulanların virüsü bulaştırma riski bulunmuyor.
MERS VİRÜSÜ BELİRTİLERİ NELER?
Ateş, titreme, baş ağrısı, baş dönmesi, boğaz ağrısı, kuru öksürük, nefes darlığı, kas ağrısı üzere çoklukla teneffüs yolu hastalıklarının ortak özellikleri birinci şikayetler olarak ortaya çıkıyor.
Ayrıca kusma, ishal üzere gastrointestinal semptomlar da görülüyor. Birtakım olaylarda kanlı balgam görülebiliyor. Ateş olmadan hafif teneffüs yolu hastalığı ve zatürre gelişmeden evvel ishal ile gelen atipik olaylar da bildirildi. Hastalık şiddetli olduğunda ağır bakım ve teneffüs aygıtına gerek duyuluyor. Kimi hastalarda da bilhassa böbreklerde organ yetmezliği meydana geldi. MERS-CoV hadiselerinin yaklaşık %40’ı hayatını kaybetti.
MERS VİRÜSÜ NASIL BULAŞIR?
Şu an için MERS-CoVirüsünün develerden kaynaklandığından şüphelenilmektedir. Lakin hastalığın insanlara nereden ve nasıl bulaştığı şimdi kesin olarak bilinmiyor. Hastalık beşerden beşere yakın temas ile bulaşabilmektedir lakin şu an için süratle yayılmıyor. Beşerden beşere olan bu bulaşma aile bireyleri, hastanelerdeki hastalar ve sıhhat çalışanları ortasında olmuştur.
MERS VİRÜSÜ TÜRKİYE’DE GÖRÜLDÜ MÜ?
İlk olarak 2012 yılında Suudi Arabistan’da tespit edildi. Türkiye’de MERS sebebiyle birinci mevt olayı ise 2014 yılının Ekim ayı içerisinde Suudi Arabistan’da çalışan Hatay ili nüfusuna kayıtlı olan bir kişinin Türkiye’ye dönüş yaptıktan sonra hayatını kaybetmesi olayıdır.
MERS VİRÜSÜ TEDAVİSİ VAR MI?
MERS-CoV için özel bir tedavi olmaması, virüsün tam bilinmemesi nedeni ile uygulanan tedavi destekleyici, ikincil enfeksiyonları ve komplikasyonları önlemeye yöneliktir.
MERS-CoV tanısı almış şahıslar mekanik teneffüs dayanağı ve teneffüs izolasyonu sağlayabilecek bütün hastanelerde takip ve tedavi edilebilirler.
Eğer bir kişi MERS-CoV enfeksiyonu açısından kesin teşhis almışsa yahut şüpheleniliyorsa ve hastaneye yatması gerekmiyorsa;
Evindeki ve toplumdaki öbür bireylere hastalığı bulaştırma riski nedeni ile konutundaki öbür bireylerden farklı bir odada oturmalı,
Doktor randevusu öncesi durumu hakkında sıhhat kuruluşuna bilgi verilmeli,
Öksürdüğünde yahut hapşırdığında bir mendille (tercihen kağıt mendille) ağzını kapatmalı, kullanılmış mediller ağzı kapalı ve delik olmayan naylon poşetlere konularak ağzı kapatılarak ikinci bir naylon poşet içerisinde atılmalı,
Ellerini sıklıkla yıkamalı;
Başka bir kişi/kişiler ile birebir ortamı paylaştığı (ev, sokak, toplu taşıma araçları, hastane vb.)zaman yüz maskesi takmalı,
Kişisel eşyalarını diğerleri ile paylaşmamalı, mesken halkının bardak, tabak, havlu üzere eşyalarını kullanmamalı; şayet kullanması gerekirse bu eşyaları yeterlice su ve sabunla yıkamalıdır.
Ayrıca bulgularını takip etmeli, şayet hastalığında bir kötüleşme olursa acil tıbbi yardım istemelidir.
MERS-CoV enfeksiyonu için teşhis konulmuş yahut değerlendirmesi devam eden bir kişi ile yakın temas etmiş olanlar, son temaslarından sonraki 14 gün boyunca günde iki kere ateşleri ölçülmeli, öksürük, teneffüs ıstırabı ile baş ağrısı, boğaz ağrısı, bulantı-kusma ve ishal üzere öbür erken semptomların olup olmadığını takip etmelidirler.
Hamile ve emziren bayanlarla çocuklar için özel bir uygulama gerekmeyip başka hastalara yapılan tekliflerle birebirdir. Yalnızca annenin bebeğine yaklaşırken yüz maskesi takması önerilir.