Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) Narkotik Kabahatlerle Uğraş Daire Başkanlığı, ülkemizdeki uyuşturucu meselesini tüm taraflarıyla ele alarak çok ayrıntılı bir rapor hazırlamış. Rapor, bu mevzuyla ilgilenenler için kıymetli bir kaynak.
Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan 2022 Uyuşturucu Raporu ile birlikte değerlendirildiğinde Türkiye’deki uyuşturucu davranışlarının dünya ile paralellik gösterdiği rahatlıkla görülebiliyor.
UYUŞTURUCU KULLANIMINDA ÜRKÜTEN SIÇRAMA
Türkiye 2022 Uyuşturucu Raporunda birçok ayrıntı var. Dikkat çeken en değerli konu 2021 yılında uyuşturucu kabahatinden süreç yapılanların yüzde 27,17 oranında artış gösteriş olması. Bu sayıya ulaşılmasında iki neden olabilir:
1. Uyuşturucu arzı sonucunda kullanıcı sayısının hakikaten artması.
2. Kolluğun başarılı çalışmaları sonucunda daha evvel fark edilemeyen bireylerin yakalanarak haklarında süreç başlatılması.
Ama her iki halde de TÜİK’in 2021 yılı için yüzde 1,27 olarak açıkladığı nüfus artış suratını referans alırsak uyuşturucu kullanımında çok büyük bir sıçrama yaşandığını söyleyebiliriz! Türkiye’de turist, kaçak, sığınmacı üzere farklı statülerde bulunan yabancıların fevkalade bir tüketim yaptığını varsaysak bile buradaki sayı başta sorumlular dâhil herkesi huzursuz etmelidir.
Aynı devirde kolluk ünitelerinin müdahale ettiği olay sayısı bir evvelki yıla nazaran yüzde 35 artarak 2021 yılında 215.771 olmuş. Üstte de belirttiğimiz üzere kolluk uyuşturucu hususlarında bir evvelki yıla nazaran daha düzgün performans göstermiş.
KOKAİN TÜRKİYE’DE ABD’DEN DAHA UCUZ
Birleşmiş Milletler 2022 Uyuşturucu Raporu, uyuşturucunun kimi ülkelerdeki sokak ve toptan fiyatlarına da yer veriyor. Bu rapora nazaran 2019’da Türkiye’de kokainin gramı 360 TL yani yaklaşık 65 dolar iken, tıpkı kokainin gramı ABD’de 120 dolardan satılmış!
Nakliye maliyeti, o ülkeye sokmanın zorluğu üzere kokainin fiyatını etkileyen birçok neden olsa da Güney Amerika’da imal edilen kokainin Türkiye’de neden neredeyse yarı yarıya ucuz olduğunu çok âlâ tahlil etmek gerekir.
Eğer karşılık “alım gücü ayarlaması” ise, o halde buradaki maksadın yalnızca Türkiye’deki zenginler değil, sokaktaki herkes olduğunda fikir birliğine varmalıyız!
HEPSİ BİZİM ÇOCUĞUMUZ ANLAYIŞI
EGM Raporundaki bir tabir, kolluğun uyuşturucuya bir insanlık sorunu olarak baktığını ortaya koyması açısından çok kıymetli: “Bu coğrafyada vazife yapan güvenlik güçlerimiz, insanlık kabahati olan uyuşturucu hataları ile çabayı, ‘tüm dünya çocuklarını kendi çocukları olarak gören’ bir anlayışla sürdürmektedir.”
Zaten Türkiye Avrupa insanını bilhassa Orta Asya menşeli uyuşturuculardan korumak üzere bugüne kadar üzerine düşeni ve hatta bazen de daha fazlasını yapmıştır.
Yurt içi kullanıma yönelik operasyonlardaki yakalanan uyuşturucu ölçüsünün azalması, kolluğun bu alana daha fazla ağırlaşması gerektiğinin bir işaretidir. 2021 yılında bir evvelki yıla nazaran esrar ve skunk yakalamalarındaki yüzde 31,6’lık düşüşü uyuşturucu tacirlerinin pazardan çekilmesi olarak yorumlamak çok fazla optimistlik olur.
EGM Raporunda kokain ve eroin hariç öbür uyuşturucu tiplerindeki yakalamalarda bariz bir düşüş olduğu görülmekte.
Bunun yanında EGM Raporunda “Yeni Kuşak Uyuşturucu” olarak isimlendirilen Uzak Doğu kaynaklı uyuşturucular Türk insanı için tehdit olarak belirtilmiş. Tanımlanması güç olduğu için gümrüklerden rahatça geçirilebilen bu uyuşturucu çeşitleri ucuzluğu ile de bilhassa gençler için büyük tehlike yaratmakta.
KİMLER KULLANIYOR?
Aynı rapora nazaran 2021 yılında 247.930 kişi ayakta, 12.954 kişi de yatarak uyuşturucu tedavisi almış. Uyuşturucu kullananların % 92,8 i erkekken, bunların % 7,2’si bayanlardan oluşuyor.
Tedavi gören şahısların yaşlarına nazaran dağılımı ise aşağıdaki üzere:
• 15 yaş yüzde 0,1
• 15-19 yaş yüzde 8,0
• 20-24 yaş yüzde 19,3
• 25-29 yaş yüzde 31,5
• 30-34 yaş yüzde 21,2
• 35-39 yaş yüzde 11,3
• 40-44 yaş yüzde 4,9
• 45+ yaş yüzde 3,6
Bu tablodan 25 -34 yaş aralığındaki kümenin en fazla bağımlılık yaşayan şahıslar olduğu görülebilmektedir.
2021 yılında toplam 270 kişi uyuşturucudan can vermiş. Tabloda 2017 yılından bu yana yaşanan düşüşler göze çarpıyor.
YENİ MAKSAT NE OLMALI?
EGM Narkotik Hatalarla Çaba Daire Başkanlığı’nın Türkiye’deki ve hatta dünyadaki uyuşturucu problemini sahiplenerek birçok çalışmalar yapması takdir edilmeli.
Bunun yanında bağımlılık bir birebir vakitte bir sıhhat ve eğitim problemidir. Kolluğun yalnızca uyuşturucu arzını azaltacak süreçlere odaklanması verimliliği kanaatimce yüzde 100 artıracak. Eğitim, tedavi ve bilinçlendirme üzere faaliyetler başka uzman ünitelerce yerine getirilmeli. Bu tıpkı vakitte onların asli vazifesidir.
Feramuz Erdin