Getty ImagesSpor Toto 1. Lig’i birinci sırada bitiren Rahmet Sigorta Ümraniyespor’un akabinde play-offlar sonucu İstanbulspor da Muhteşem Lig’e çıkmaya hak kazandı.
Böylece 19 gruplu Muhteşem Lig’de İstanbul ekiplerinin sayısı 8’e çıktı: Beşiktaş, Fatih Karagümrük, Fenerbahçe, Galatasaray, İstanbul Başakşehir, İstanbulspor, Kasımpaşa ve Ümraniyespor.
Bu 2001’den beri oynanan Harika Lig tarihinde bir birinci.
Türkiye’nin en üst seviye futbol liglerinde ise 1963-64 yılından beri görülmeyen bir durum.
O dönem Türkiye 1. Futbol Ligi’nde sekiz İstanbul ekibi yarışmış, ligin birinci üç ekibi (Fenerbahçe, Beşiktaş ve Galatasaray) ve son üç kadrosu (Beykoz, Beyoğlu ve Kasımpaşa) İstanbullu kulüplerden oluşmuştu.
Önümüzdeki dönem Üstün Lig’de yarışacak sekiz kulüp, dönem boyunca oynayacağı 36 maçın sırf 11’i için kent değiştirmek zorunda kalacak.
İstanbul dışında sırf 10 ilin grubu Harika Lig’de yarışacak. 81 vilayetten 70’i Üstün Lig’de temsil edilmeyecek.
BBC İstanbul dışında ekipleri Üstün Lig’de yer alacak vilayetler Ege ve Doğu Anadolu bölgelerinden hiçbir kulüp bu dönem Üstün Lig’de yer almayacak.
Güneydoğu Anadolu’da sırf Gaziantep, Marmara Bölgesi’nde ise sırf İstanbul’un kadroları Muhteşem Lig’de olacak.
Peki Harika Lig’deki bu tablonun nedeni nedir? Üstün Lig’in 11 ile sıkışmış olması ülke genelinde futbola bakışı nasıl etkileyebilir? Uzmanlara sorduk.
‘Türkiye birçok şeyin İstanbul’a yüklendiği bir ülke’
Tivibu Spor Editörü Rezzan Yetiş, İstanbul’un başka kentlere kıyasla her manada daha fazla imkan sağlayan bir kent olduğunu söylüyor. Buna futbol kulüpleri için tesis imkanları, altyapı, genç futbolculara ulaşım da dahil.
BeinSports’tan gazeteci Banu Yelkovan da “Türkiye yalnızca futbolun değil, birçok şeyin büyük kentlere ve bilhassa İstanbul’a yüklendiği bir ülke” diyor ve ekliyor:
“Her vakit ve çabucak her bahiste olduğu üzere futbol da bunun dışında kalamıyor.”
Yelkovan mevzuyu yalnızca atlet havuzu ve ekonomik avantaj üzere nedenlerle açıklama çalışmanın resmi eksik bırakacağını, bunun sosyolojik bir araştırma konusu olması gerektiğini söylüyor:
“Bu araştırmayı da tahminen Anadolu kulüplerinin yaptırması lazım.
BBCCoğrafi ve kültürel çeşitlilik
Öte yandan bu durum, Türkiye’nin 70 vilayetinde futbolseverlerin Harika Lig maçlarını kendi kentlerinde izleyememesine yol açacak.
Rezzan Yetiş, bu durumun Türk futbolundaki coğrafik ve kültürel çeşitliliği olumsuz etkileyeceği görüşünde.
Banu Yelkovan da “Keşke Harika Lig güçlü kent ekiplerinin temsil edildiği bir platform olsaydı lakin değil” diyor.
Reuters Muhteşem Lig’deki İstanbul kulüpleri sayıca artsa da son dönemde muvaffakiyet gösteremediler: Bu dönem son 38 yılda İstanbul kulüplerinin ne lig ne de kupa şampiyonluğuna ulaşabildiği 2. dönem oldu. Trabzonspor Üstün Lig’i, Sivasspor Türkiye Kupası’nı kazandı Öte yandan bu 70 ilin gruplarının kendilerini toparlamasını beklerken, Üstün Lig’deki kadroların da bu noktaya hak ederek yükseldiklerini düşünmek gerektiğini vurguluyor.
Geçmişte farklı coğrafyalardan ekiplerin Harika Lig’de temsil edilmesi siyasetçilerin de gündeminde olan bir husustu.
Hatta eski Diyarbakır Valisi Hüseyin Avni Keyifli, 2010’da yaptığı bir açıklamada, “Diyarbakırspor’u Muhteşem Lig’e devlet çıkardı” demişti.
Fakat Rezzan Yetiş, siyasetçilerin bu cins müdahaleler yapmaması gerektiğini söylüyor:
“Açıkçası politikler, hiçbir sportif faaliyeti yönlendirme konusuna dahil olmamalı. Sportif başarıyı arttırmak konusunda yapılacak yenilik ve projeler olumlu tesir yaratırken bu cins yorumlar ve faaliyetler bence olumsuz sonuç doğuruyor.”
Getty Images 2021’de Boğaz kenarında şampiyonluklarını kutlayan Beşiktaş taraftarları İstanbul’un stadyum sorunu
Banu Yelkovan, İstanbul’dan 8 kadronun Muhteşem Lig’de oynayacak olmasının yarattığı bir sıkıntıya daha dikkat çekiyor:
“Bana sorarsanız asıl sorun ligdeki deplasman maçlarının birçoklarının oynanacağı İstanbul’da Muhteşem Lig kriterlerine uygun stadyum sayısı.
“Şükrü Saraçoğlu, Nef Stadyumu, Vodafone Park, Başakşehir Fatih Terim, Recep Tayyip Erdoğan ve Atatürk Olimpiyat statlarını alt alta yazdığımızda elimizde toplam 6 stadyum var.
“Karagümrük zati bu dönem stat konusunda çok sorun yaşadı, artık o listeye İstanbulspor ve Ümraniyespor da eklenecek.
“Bu kadroların maç trafiğine kentin araç trafiğini de eklediğinizde, grupların kimilerinin seyirci sayısının az olması bile kabus senaryosunu hafifletmeyecek.
“Ki bu tabloya bayan liglerini, genç ligleri de dahil etmeden bunu söylüyorum.
“Gelecek dönem İstanbul grupları için stattan stada gitmek, öteki kente deplasmana gitmekten çok daha güç olabilir.”
Getty Images Nef Stadyumu İstanbul ekipleri 8’den 11’e çıkabilir
Gelecek dönem Üstün Lig’deki İstanbul takımlarının sayısı 8’e çıkacak olsa da bu artış gelecek dönemle sonlu kalmayabilir:
1. Lig’de çaba eden ve Muhteşem Lig’e yükselmeyi hedefleyen 3 İstanbul kadrosu daha bulunuyor:
Bunlardan biri, 2. Lig’den yükseldiği birinci dönemde ligi 6. sırada bitirerek play-off’lara katılmaya hak kazanan ancak finalist Bandırmaspor’a elenen Eyüpspor.
Bu dönem 2. Lig Beyaz Kümesi 20 puan farkla 1. sırada bitirerek önümüzdeki dönem 1. Lig’de oynamaya hak kazanan Pendikspor da Eyüpspor’un birinci döneminde başaramadığını başarmaya çalışacak bir başka grup.
Son olarak 1. Lig’deki ikinci döneminde ligi düşme çizgisinin beş puan üzerinde 10. sırada bitiren Tuzlaspor da bu ligdeki üçüncü İstanbul ekibi.
Bu üç ekibin da yükselmesi ve Muhteşem Lig’deki İstanbul takımlarının küme düşmemesi durumunda bu alandaki rekor egale edilebilir.
Türkiye’nin en üst seviye futbol liginde en son 1962-63 döneminde İstanbul’dan 11 ekip yer almıştı.
O periyotta 22 kadronun 2 kümede oynadığı Ulusal Lig’de Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray, İstanbulspor, Feriköy, Vefa, Kasımpaşa, Beykozspor 1908, Beyoğluspor, Fatih Karagümrük ve Yeşildirek çaba etmişti.