İZMİR – “İzmir’in Çernobil”i olarak bilinen Gaziemir’deki Arslan Avcı Kurşun Fabrikası’ndaki nükleer atıklara ait Gaziemir Belediye Lideri Halil Arda’nın yazdığı dilekçeye, Türkiye Güç Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) Lideri Abdülkadir Balıkçı cevap verdi. Cevapta 2008’den bu yana bahse ait hiçbir şey yapılmadığı tabir edilirken, sorunun Aslan Avcı Şirketi tarafından çözülmesi gerektiği açıklandı.
Söz konusu yazıda, “Atıklar sahipsiz değil, onlar Aslan Avcı Döküm Fabrikası’na aittir. Türkiye Atom Gücü Kurumu (TAEK) geçmişte bölgeden 260 ton radyoaktif atığı aldı ve Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi’ne (ÇNAEM) nakledip, orada depoladı. Bertaraf konusunda tüm masraflar kirleten tarafından karşılanır. Aslan Avcı Fabrikası alanı temizlemekle yükümlüdür. Alandan çıkartacakları nükleer atıklar, geçmişte olduğu üzere ÇNAEM’e teslim edilmelidir” denildi.
BELEDİYE LİDERİ ARDA: BURAYI DEVLET TEMİZLEMELİ
TENMAK Lideri Abdülkadir Balıkçı’nın karşılığını kıymetlendiren Gaziemir Belediye Lideri Halil Arda, şunları söyledi:
“Alanda bulunan ve toprağa bulaşmış 500 bin tondan fazla atık tespit edilmişken, siz yalnızca 260 tonunu almışsınız. Bölgede 40 bin kişi yaşıyor. Bir okul var bundan etkileniyorlar. Atıkların nasıl geldiği ile ilgili bir çalışma yok. Fabrika sahipleri atıkları bir hurdacıdan aldıklarını söylüyormuş. Bunu sorgulayan yok. Şirkete kesildiği söylenen cezanın tahsili gerçekleş midir? Makbuzu nerededir? Burasını devlet temizlemeli.”
Başkan Arda’nın açıklamasına dayanak veren İzmir Hayat Alanları (İYA) ise TENMAK Lideri Abdülkadir Balıkçı’ya 13 soru yöneltti.
Ortada 15 yıldır bölgedeki ömrü tehdit eden büyük bir sorun olduğunu vurgulayan İzmir Ömür Alanları, sıkıntıya tahlil üretmeyen, sırtını çeviren, tüm muhataplara davette bulunarak mevzuyu gündemden düşürmeyeceklerinin altını çizdi.
İzmir Ömür Alanları’nın Balıkçı’ya yönelttiği sorular şöyle:
– Bu atıklar fabrikaya nasıl getirilmiştir? Kanunlara alışılmamış olarak atık ithalatı mı yapılmıştır? Gemi sökümünden mi gelmiştir? Kaynak ülke neresidir? Devrin TAEK ve öbür yetkilileri hakkında soruşturma açılmış mıdır?
– Bu atıkların Aslan Avcı Fabrikası’na giriş kayıtları nasıl yapılmıştır?
– 2007-2008 yılı çalışmalarında Aslan Avcı, atık fabrika alanında hayatı tehdit eden, orada olmaması gereken açıkta ya da gömülü ne kadar atık tespit edilmiştir?
– Avcılar Şirketi 2007 öncesi ve 2009 sonrasında Bakanlık grupları tarafından denetleniyor muydu?
– Bu atıklar İstanbul’da Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi’nde nasıl saklanıyor? Atıkların kalanı için saklama alanı var mı?
– Bu atıkları tekraren talep edilmesine karşın 15 yıldır hiçbir şey yapmayan Aslan Avcı Döküm Şirketi’nin bertaraf etmesini nasıl sağlayacaksınız?
– Yalnızca gömülü olmayan atıkların temizlenmesi için 2012’de basına yansıdığı kadarıyla 7 milyon dolarlık bir bedel öngörülmüşken, 70 dönümlük bu alanın bütünüyle temizlenmesi için Avcılar Şirketi’nden talep edilmesi gereken bedel nedir?
– 15 yılı aşkın müddettir atıklar konusunda hiçbir şey yapmayan, yalnızca 2010’da alanı terk edip, Torbalı’ya taşınan şirkete karşı nasıl bir müeyyide düşünülüyor?
– Bu atıkların bertaraf imkanları vardıysa, bugüne kadar neden beklendi?
– Neden tahlil adresi olarak Aslan Avcı Şirketi gösteriliyor? Bu alanın sizin kontrolünüzde temizlenip, artıkların bertaraf edilmesi ve bedelinin ilgili şirketten tahsili gerekmez mi?
– Muhatap şirkete kesildiği söylenen ceza ölçüsü bertaraf masrafını karşılıyor muydu? Tahsil edildi mi? Tahsil edildi ise bu bedelini bertaraf için harcanması gerekmez miydi?
– Sorunun oluştuğu Gaziemir ilçesi Emrez ve etraf mahalleler de halk sıhhati uzmanları tarafından inceleme ve araştırma yapıldı mı? Yapıldı ise sonuçları nedir? Yapılmadı ise neden yapılmamıştır?
– TAEK’in İzmir’de temsilciliğini üstlenmiş olan Ege Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü’nün bölgeye ait en son çalışması ne vakittir ve raporun içeriği nedir? (DUVAR)