Suudi Arabistan’ın Cidde kentinde ABD Lideri Joe Biden, Körfez İşbirliği Kuruluna (KİK) üye ülkeler (Suudi Arabistan, Katar, Bahreyn, Kuveyt, Umman ve Birleşik Arap Emirlikleri) ile Mısır, Irak ve Ürdün başkanlarının iştirakiyle “Cidde Güvenlik ve Kalkınma Zirvesi” gerçekleştirildi. ABD Lideri Biden dorukta yaptığı konuşmada, ABD’nin Orta Doğu’dan uzaklaşmayacağını vurguladı. Biden, “ABD, istikrarı sağlamaya ve artan gaz fiyatlarını bilakis çevirebilmek için dünya çapındaki petrol akışını arttırmaya çalışırken Orta Doğu’dan uzaklaşmayacak” dedi. Biden, “Dünya daha rekabetçi hale geldikçe ve karşılaştığımız zorluklar daha karmaşık hale geldikçe çıkarlarımızın Orta Doğu’nun başarılarıyla ne kadar yakından ilgili olduğu benim için daha da net hale geliyor. Asla çekip gitmeyeceğiz ve Çin, Rusya yahut İran tarafından doldurulacak bir boşluk bırakmayacağız. Faal, unsurlu siyasetle bu devri inşa etmeye çalışacağız. ABD, hepinizle ortak bir halde bölgede olumlu bir gelecek inşa etmeye yatırım yapıyor ve ABD hiçbir yere gitmiyor” halinde konuştu. Biden, ABD’nin bölgesel münasebetlere odaklanarak Orta Doğu’da faal ve ilgili bir ortak olmaya devam edeceğini kaydetti.
“Bugün, bölgedeki savaşların, çok sayıda Amerikan gücünün katıldığı savaşların devam etmediğini söyleyebilmekten gurur duyuyorum” tabirlerini kullanan Biden, ABD’nin kurallara dayalı bir milletlerarası tertibe katkıda bulunan ülkeleri desteklemeye odaklanacağını ve bu ülkelerin kendilerini dış tehditlere karşı savunmalarına yardım edeceğini söyledi.
ARAP DÜNYASINA İNSAN HAKLARI ÇAĞRISI
Biden ayrıyeten, mevkidaşlarına bayan hakları da dahil olmak üzere insan haklarını teminat altına almaları ve vatandaşlarının söz özgürlüğüne hürmet duyulması istikametinde davette bulundu. Biden, “Gelecek, nüfuslarının tüm potansiyelini ortaya çıkaran ülkeler tarafından kazanılacaktır” diyerek halka ceza korkusu olmadan sorgulama ve eleştirme hakkı verilmesi gerektiğine dikkat çekti.
IRAK MISIR VE BAE BAŞKANLARI İLE GÖRÜŞTÜ
Biden, Orta Doğu çeşidinin son durağı Cidde’deki tepeden evvel Irak, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri önderleriyle de ikili görüşmeler gerçekleştirdi. İki ay evvel BAE Devlet Lideri olan Muhammed bin Zayed Al Nahyan’ı ABD’ye davet eden Biden, iki ülke ortasında “güçlü ve büyüyen iş birliği dönemini” görmeyi dört gözle beklediğini söyledi.
Biden, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile görüşmesinde ise besin güvenliği ve güç arzındaki kesintileri ele aldı.
Mısır-ABD ilgileri, Mısır’ın Mayıs 2021’de Gazze’de ateşkes sağlama gayretlerinden evvel, insan hakları konusundaki farklılıklar nedeniyle Biden’ın başkanlığının birinci aylarında gergindi.
PETROL KRİZİNE TAHLİL BULMAK İSTİYOR
Körfez ülkeleri Washington idaresinden ABD’nin bölgeden çekilme algısı nedeniyle gerilen stratejik bağlara somut bir taahhütte bulunmasını istiyordu. Artan petrol fiyatlarına tahlil bulabilmek için Suudi Arabistan ziyareti kritik ehemmiyet taşıyan Biden ayrıyeten, İran’ın bölgedeki hakimiyetini ve Rusya ile Çin’in artan tesirini engellemek istiyor.
Zirve, lider seçilmesinden bu yana Rusya’nın Ukrayna’ya akınları ve Çin’in Asya’daki artan tesirine odaklanan Biden’ın bölgeye olan bağlılığını göstermesi için bir fırsat olarak görülüyor.
BİR PRENSİP İMZA ATTI
Biden, Ocak 2021’de başkanlık koltuğuna oturmasının akabinde birinci sefer Suudi Arabistan’ı ziyaret ediyor. Biden, Riyad idaresinin hava alanını İsrail dahil tüm sivil uçuşlara açmasının akabinde Tel Aviv’den direkt Suudi Arabistan’a gelen birinci ABD Lideri olmuştu.