ASKİ Genel Müdürlüğü, Başkent’e içme ve kullanma suyu sağlayan 11 baraj ve 1 gölet için özel kararlar belirleyecek müdafaa planı hazırlıyor. Tüm baraj havzalarının kirliliğe karşı korunması, kirlenen havzaların ise güzelleştirilmesini içeren “İçme ve Kullanma Suyu Havzalarının Korunmasına Dair” yönetmelik 28 Ekim 2017’de Resmi Gazete’de yayımlandı.
ANKARA (İGFA) – Mevzuat kapsamında özel karar belirleme çalışmaları başlatan ASKİ Genel Müdürlüğü, Ankara’nın 11 baraj ve 1 göleti ile ilgili çalışmaları hızlandırdı. Peçenek-Uludere-Türkşerefli Barajları dışındaki havzalar için hazırlanan projeler neredeyse tamamlanırken, yaklaşık 3 yıldır yürütülen Çubuk-2 ve Kavşakkaya Barajları Projesi’ için de 28 Haziran 2022’de bölge halkı ve muhtarların iştirakiyle kapanış toplantısı yapıldı.
PROJE ASKIYA ÇIKTI
ASKİ son olarak yaklaşık 100 milyon metreküp su kapasiteli Çubuk-2 ve Kavşakkaya Barajları için özel kararlar belirleyecek müdafaa planı üzerinde çalışırken, hazırlanan proje çıktıları gerçekleştirilen toplantıda paydaşlara sunuldu.
İtirazların yapılabilmesi için projeye ait askı süreci Ankara Valiliği’nde devam ederken, toplantıya muhtarlar, Çubuk Kaymakamı Adem Keleş, ASKİ Genel Müdür Yardımcısı Dr. Baran Bozoğlu, Etraf Müdafaa ve Su Havzaları Dairesi Lideri Ümit İnanç Ulusoy ve ilgili öbür daire liderleri katıldı.
Toplantıda Proje Koordinatörü Prof. Dr. Beril Salman Akın sunum yaparak, havzanın mevcut durumu ve yapılacak çalışmalar hakkında bilgi verdi.
HEDEF: “SUYUN KİRLENMESİNİ ÖNLEMEK”
Toplantının açılış konuşmasını yapan ASKİ Genel Müdür Yardımcısı Dr. Baran Bozoğlu, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Yaklaşık 3 yıllık ağır bir çalışmayı tamamladık. Şu anda 11 baraj ve regülatörümüzün neredeyse tamamının özel kararlarını belirlemiş durumdayız. 11 baraj ve 1 regülatör 5 kümeye ayrıldı, 2 küme tamamlandı. 1 küme Çubuk-2 ve Kavşakkaya askı sürecinde. Kesikköprü Barajı’nın çalışmaları da başladı. Peçenek-Uludere-Türkşerefli barajlarının ise ihalesi yapıldı. Bu çalışmalar birinci başta bakıldığında yalnızca birtakım sınırlamalar koyan sistemler olarak görülebilir. Vakit zaman bu kararlar kapsamında vatandaşlarımız zorluk çekiyor olabilir lakin bugünlerde yaşanan iklim krizi, kentlerdeki sel felâketleri, kuraklık sorunu, hayvancılık ve tarım alanında pak ve sağlıklı suya ulaşmakta yaşanan sorunlar aslında bu özel karar belirleme çalışmalarının ne kadar bedelli olduğunu açık bir formda ortaya koyuyor. İklim krizi ne yazık ki birtakım sorunların artarak devam edeceğini gösteriyor. Tüm bunlara karşı bizim hazırlıklı olmamız; Ankaralıların bu hususta en az ziyanı göreceği halde yapılanmamız gerek. Biz ASKİ olarak özel karar belirleme çalışmalarına bu türlü bakıyoruz. Zira suyu arıtmak ve atık suyu yönetmek, atık suyu toparlayıp tekrar kullanmak çok değerli. Havzaların sayısını arttırmak da bedelli fakat en değerlisi aslında mevcut havzaların korunması yani suyun kirlenmesini önlemek.”
Bozoğlu özel karar belirleme çalışmalarıyla kıymetli başarılara imza attıklarını da vurgulayarak, “Özel karar belirleme çalışmaları ile bizim amacımız tabiata ilişkin olan suyu en hakikat formda nasıl paylaşabiliriz, tabiata ziyan vermeden tarım ve endüstriyi nasıl yapabiliriz onu bulmak.
Kentin su gereksinimini adil bir halde ve gelecek telaşları üzerinden nasıl kurgulayabiliriz o değerli. Sahiden de Türkiye’de bütün havzalarını planlayan bir belediye olarak gurur duyduğumuzu paylaşmak istiyorum” dedi.
Konuşmalar ve sunumun akabinde toplantıda soru karşılık kısmına geçilerek vatandaşlara da kelam verildi.
3 YILLIK SAHA ÇALIŞMASI İLE BİLGİLER TOPLANDI
Çubuk-2 ve Kavşakkaya Barajlarından alınan su Pursaklar İçme Suyu Arıtma Tesisi’nde arıtıldıktan sonra Pursaklar ilçe merkezi, Saray bölgesi ve muhtaçlık halinde Akyurt ve Keçiören’in kimi bölgelerine veriliyor.
Kavşakkaya, Kurtboğazı Barajı’na su transferi sağlayan bir baraj gölü olarak kullanılırken, 22 milyon metreküp su kapasiteli Çubuk-2 ve 78 milyon metreküp su kapasiteli Kavşakkaya 500 kilometrekarelik bir havza alanına sahip.
Sakarya Havzası’nın Ankara alt havzasında yer alan Çubuk 2’de 14, Kavşakkaya’da ise 19 yerleşim yeri bulunuyor. Proje kapsamında 3 yıllık saha çalışması ile bilgi toplanarak havzalar üzerindeki baskın kirlilik kaynakları belirlenirken, 2 havzada sanayi yüklü bir iktisattan çok tarım ve hayvancılığın yaygın olduğu tespit edildi. Çubuk-2’de sulu ve kuru tarım yerleri yer alırken, Kavşakkaya’da meraların yüklü olduğu gözlendi. Çubuk-2 Barajı’nı besleyen Hacılar Deresi üzerinde 2 alabalık tesisi yer alırken, Çubuk-2 ve Kavşakkaya Baraj gölleri içme suyu kaynakları açısından (azot ölçüsü açısından) 2. sınıf kalitede kabul ediliyor.
BARAJLARI KORUMAK İÇİN ALINACAK TEDBİRLER NELER?
Kapanış toplantısında proje ile mutlak muhafaza alanları oluşturularak önerilen faaliyetlerin kısa, orta ve uzun vadede tamamlanacağına dair önlem programı da açıklandı.
Havzaların tamamı için geçerli olan genel kararlar ile müsaade verilen ve tedbir alınması gereken faaliyetlerin de paylaşıldığı toplantıda, kirlenmeye karşı alınan tedbirler de şöyle sıralandı:
-Arıtılmış olsa bile atık su deşarjına müsaade verilmeyecek,
-Jeotermal hedefli kuyu açılmasına müsaade verilmeyecek,
-Baraj gölü üzerinde GES ve RES kurulmasına ayrıyeten alanda su eserleri yetiştiren yeni bir tesise de müsaade verilmeyecek, mevcut tesissin de kapasitesi artırılmayacak,
-Sanayi tesisi kurulmayacak ayrıyeten havza hududunda madencilik yapılmayacak,
-Yeni rekreasyon alanlarına da müsaade verilmeyecek.