Yine başladık.
Başa sardık.
Geçtiğimiz yıl günlerce süren, bölge bölge yakan alevleri konuşuyoruz.
“Teröre de, sabotaja da, ihmale de… Hepsine karşı en güçlü silah tedbir almaktır” diyen uzmanlar yeniden birebir görüntüye şahit olmaktan korkuyor.
Haklı olarak süren “Yangın söndürme uçağı” tartışması, geçen koca yılın akabinde sıkıntıyı daha da ciddileştiriyor.
Bir hatırlatma yapmanın vaktidir.
Geçtiğimiz yıl Haber Masası programında, şimdi yangınlar başlamadan tekraren ihtarda bulunan, Türkiye’nin önde gelen uzmanlarından Orman Mühendisi Profesör Doğanay Tolunay’ı aradım.
Yangının konuşulması ve bilinmesi gerekenlerini sordum.
Tesadüfen Muğla’daydı.
Marmaris yangınına ait birkaç değerli detay vererek başladı.
“Geçtiğimi yıl hava daha sıcak ve kuraktı. Bu yıl şimdi o derecelere gelmedik. Bir de; Muğla 10-15 gün içinde yağış aldı. Geçtiğimiz yıla nazaran bu avantajı var ancak rüzgar çok sert” dedi.
“O halde yangın mevsimi başlamadı mı” diye sordum.
“Yangın mevsimi Mayıs prestijiyle başladı. Bu birinci büyük yangın. Mevsim ve hava beklentisine nazaran asıl büyük yangın ihtimali ise Temmuz ayında. Daha sıcak ve kurak bir devir. Çok dikkatli olmak gerekecek. En ufak kıvılcımların neye dönüştüğünü gördük” ihtarını yaptı.
Geçtiğimiz yılkine benzeri bir durumdan telaşlıydı.
Peki geçen yıldan bugüne dek ne yapılmalıydı?
Hiç uzatmadan, beş hususta sıraladı Profesör Tolunay:
1- Kış aylarında yangın riski olan yerlere gidilerek ormanda dökülmüş kuru yapraklar denetimli olarak yakılmalıydı. Taban yangınını bu türlü önlersiniz.
2- Mevsim yaklaşırken Orman Bölge Müdürlüğü takımları, ağaç kesim işlerini bırakıp toplu halde yanma potansiyeli yüksek kızılçam ormanlarına gitmeliydi. Odak yangınlar olmalıydı.
3- Orman bölgeleri ve yakınlarındaki ocak, işletme ve tesisler denetlenmeliydi.
4- Yangın bölgesindeki vatandaşa bilinçlendirme yapılmalı ve eğitimler verilmeliydi.
Orman Mühendisi Profesör Doğanay Tolunay’ın son vurgusu ile bitireyim:
“Biz yangın çıktıktan sonra helikopter konuşuyoruz. Risk idaresi yerine kriz idaresi yapmaya çalışıyoruz. Asıl problem; krize dönüşmeden riski yönetmektir.”
Uzmanlar “teröre, sabotaja, ihmale, otele” karşı daha güçlü olmanın formülünü veriyor.
Reçete geçen yıl da birebirdi.
Bu yıl da…