Noter fiyatı taşınmazın pahasına nazaran 500 liradan az ve 4 bin liradan fazla olamayacak. Taşınmaz satış mukavelesinin düzenlenmesinden ötürü oluşan ziyandan noterler de sorumlu olacak. Bu zararın devlet tarafından ödenmesi halinde devlet, mukaveleyi düzenleyen notere rücu edecek. Notere karşı açılacak davalar, tapu sicilinin bulunduğu yer mahkemesinde görülecek.
Meclise sunulan yargı paketiyle gayrimenkul satışlarının noterliklerden de yapılmasının yolu açılıyor. Bugün Meclis Adalet Komisyonu’nda görüşülecek kanun teklifinde yer alan düzenlemeye nazaran; noterler, taşınmaz satış başvurusu üzerine müracaat evrakı düzenleyecek, taşınmaz üzerindeki her türlü kısıtlamayı ve taşınmaz satışıyla ilgili öteki kanunlarda yer alan sınırlamaları dikkate alacak.
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce tapu kayıt örneği ve öteki evraklar, tapu bilişim sistemi aracılığı ile noterlerle paylaşılacak. Taşınmaza ait kayıt ve evrakların eksik olması durumunda ilgili tapu müdürlüğünden eksik olan mevzular sistem üzerinden talep edilecek ve eksiklikler tapu müdürlüğünce giderilerek sisteme aktarılacak.
Noterlerce hak sahibi belirlendikten ve taşınmazın satışına mahzur türel bir durumun bulunmadığının tespit edilmesinin akabinde taşınmaz satış mukavelesi yapılacak. Satış kontratı taraflarca imzalandığı anda noter, tapu bilişim sisteminden yevmiye numarası alarak mukaveleyi bu sisteme kaydedecek. Kontratın sisteme kaydından sonra tapu müdürlüğünce taşınmazın tapu siciline tescili sağlanacak. Satış mukavelesi ile öbür evraklar, noter tarafından sisteme aktarılacak ve fiziki olarak arşivlenecek. Tapu kayıt örneği ve başka evraklardan hak sahibinin belirlenememesi yahut satışa pürüz tüzel bir durumun varlığı halinde noterlerce satış süreci gerçekleştirilmeyecek.
NOTER FİYATI 4 BİN TL’DEN FAZLA OLAMAYACAK
Kanun teklifine nazaran, noter fiyatı taşınmazın bedeline nazaran 500 liradan az ve 4 bin liradan fazla olamayacak. Bu ölçüler, yine değerleme oranında takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılacak.
Noterler tarafından yapılacak taşınmaz satış kontratlarında yalnızca tapu harcı alınacak, bu süreçler için ayrıyeten noter harcı alınmayacak. Taşınmaz satış mukaveleleri damga vergisinden ve bu süreçlere ait düzenlenen kağıtlar pahalı kağıt bedellerinden istisna olacak. Taşınmaz satış kontratının düzenlenmesinden ötürü oluşan ziyandan noterler de sorumlu olacak. Bu zararın devlet tarafından ödenmesi halinde devlet, mukaveleyi düzenleyen notere rücu edecek. Notere karşı açılacak davalar, tapu sicilinin bulunduğu yer mahkemesinde görülecek.
TAPU SÜREÇLERİNİ HIZLANDIRIR, LAKİN PİLOT BÖLGE İLE TEST EDİLMELİ
Gündemde olan düzenlemeyle ilgili konuşan Teknik Yapı ve İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım, “Halihazırda tapu dairelerinde işçi ve randıman yüzde 30 oranında. Hasebiyle süreçler çok yavaş ilerliyor. Yazın gelişiyle tatile çıkanlarla birlikte bu randıman daha da düşecek. Yeni uygulama hoş. Dünyada tüm tapu süreçleri noterler aracılığıyla yürütülüyor. Çalışma daha fazla sürat getirecek. Lakin yeni uygulamalar devreye girdiğinde ise bir adaptasyon süreci oluyor. Bu yüzden kararın pratikteki uygulamalarını takip etmesi gerekir” diye konuştu.
“AYDINLATILMASI GEREKEN HUSUSLAR VAR”
Genele yayılacak biçimde, taşınmaz satışlarının noter mukavelesiyle yapılmasının olumlu bir adım olarak kıymetlendiren Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Lideri İsmail Özcan da, “Tapu dairelerinin yoğunluğunun / yükünün azaltılmasında, bu türlü bir yetkilendirme olumlu olur. Kesimimiz bilhassa yeni konutların ‘satış vaadi ile satış’ mukavelelerinin düzenlenmesinde noterlerle işbirliği içerisinde, yani bölümün muhakkak bir çalışma kültürü var. Lakin, bu sefer bir vaat değil de direkt satış kelam konusu olacağı için kanun unsuru taslağını görmeden tabir etmem gerekirse, en nihayetinde tescil kuruluşu tekrar ilgili Tapu Dairesi olacağından, noterden süreç yapıldığında mı, yoksa tapu gerekli kaydı kendi tarafında güncellediğinde mi tapu zaman sürecinin katılaşacağı, tapu harcı ödemesinin de misal formda noterde süreç yapılınca mı, yoksa tapu kütük güncellemesi yapınca mı yapılacağı hususlarının aydınlatılmasında yarar var” diye konuştu. Tapu kuruluşuna hem hukukî hem de gerçek şahısların çok prestij ettiği bir süreç olduğunu aktaran Özcan, bu nedenle getirilecek bu çeşit yeni asıllı değişikliklerin öncelikle belirli bir yörede / kentte pilot uygulamasının yapılması, ondan sonra yürürlüğe alınmasının uygun olacağını söz etti.
“KİŞİSEL DATALAR VE DOLANDIRICILAR KONUSUNDA TEDBİR ALINMALI”
“Düzenlemede ‘kişisel dataların gizliliği’ konusu çok önemli” diyen İsmail Özcan, “Noterlere tapu bilgilerine erişim yetkisi verilmesi, bu tıp bilgilerin korunmasının nasıl sağlanacağı konusunu akla getiriyor; gerekli yazılımsal ve teknik denetim ve süreçlerinin yeterli bir biçimde kurgulanmasından sonra işlerliğin başlatılması çok yerinde olacaktır. Öteki yandan bilhassa gayrimenkule dayalı cürüm çetelerinin, noterlerin tecrübe eksikliğinde, bu kanalı kullanarak bir grup manüpilasyon ve hata oluşturacak teşebbüslerde bulunabilmesini önleyecek sair güvenlik ve denetim sistemleri da kurgulanmalı” dedi.