Sonuçta asker. “Politik doğruculuk” üzere bir sıkıntısı olmadığından açıkça söyledi ne düşündüğünü. İngiltere Genelkurmay Lideri General Sir Patrick Nicholas Yardley Monrad Sanders “Rus tehlikesi”ne dikkat çekerek, orduya “savaşa hazır olun” diye seslendi, malum Lafı fazla uzatmamış belirli ki general. İsminden bile kısa olan bu sözleri ortalığı bulandırmaya yetti ancak. Başbakan Boris Johnson’un batılı ülke önderlerinin toplu ziyaretinden başka olarak ikinci defa Ukrayna’yı ziyaret etmesi de generalin kelamlarıyla epey uyumlu. Anlaşılan İngiltere Rusya aykırılığında vites yükseltmiş durumda.
Üretim kapasitesi yok
Nükleer silahlar olmasaydı şu anda üçüncü dünya savaşını yaşamış olabileceğimize inanan biri olarak bu tıp teşebbüsleri tehlikeli, kışkırtıcı buluyorum elbette. İngiltere’nin hakikaten Rusya’yla savaşmak zorunda kalacağına nasıl, neden inanıyor general anlayabilmiş değilim. Sandres, Rusya-Ukrayna savaşının İngiltere’yi muhafaza gereksinimini doğurduğunu argüman ederken aslında abartmış olmuyor mu?
İnsan sormadan edemiyor; Sanders nitekim savaş nedeniyle mi bunu söylüyor? Geçen yıl İngiltere ordusu birliklerinin sayısını 10 bin azaltarak 72 bine indirmişti. Ülke tarihinin en küçük boyutlu ordusu durumunda şu an ordu. Sanders, bu küçülmenin global savaş tehdidinin olduğu bir ortamda gerçek olmadığını mı düşünüyor sanki? Savaş İngiliz ordusunun yine büyük harcamalar yapması için yeterli bir fırsat da yarattı elbette. Sanders bir mühlet sonra bunu da dillendirebilir muhtemelen.
Batıda hususun uzmanlarının batı ülkelerinin Rusya ile bir çatışmada gerekecek olan mühimmatı üretmek için istenen üretim kapasitesinden mahrum olduğu konusunda ihtarlarda bulunduğu düşünülürse Sanders, bir asker olmasına karşın bu sahiden haberdar değil görünüyor. Yakınlarda gerçekleştirilen ABD, İngiltere, Fransa ortak askeri tatbikatında İngiltere ordusunun sekiz gün sonra mühimmat stoklarını tükettiği belirtilmişti. Tatbikatta böyleyse gerçek bir savaşta ne olabileceğini varın düşünün.
Bu heves neden?
O vakit, bu Rusya’yla savaşma hevesi ne? Askeri alt yapısı oldukça güçlü olan, son yıllarda hibrit savaşlarda gücünü de kanıtlayan Rusya’yla çatışmaya bu kadar meraklı olmak anlaşılır üzere değil. Siyasi cephede diplomatik zıtlık anlaşılabilir bir şey elbette. Başbakan Boris Johnson Batı’nın, Ukraynalıların ülkelerini savunabilmeleri için Kiev’in kâfi donanıma, finansmana, eğitime sahip olmasını sağlamalı dediğini biliyoruz. Johnson bunu yaparken tıpkı vakitte kendilerini koruyacaklarının da altını çizmişti bilhassa.
İngiltere direkt çatışmaya dahil olmayacağı konusunda net olmasına karşın, bir dizi ekonomik, insani, savunma gayeli askeri yardım sağladı Ukrayna’ya. Johnson, “120 günde yaklaşık 10 bin asker eğitme potansiyeli olan” İngiliz eğitmenlerin Ukrayna kuvvetleriyle çalışmasını içeren bir eğitim programı teklifinde de bulundu.
NATO da Ukrayna’da durumun kısa vadede çözüleceğine inanmıyor bilindiği üzere. İngiltere’nin de kurucu üyesi olduğu NATO’nun Genel Sekreteri Jens Stoltenberg “savaşın yıllar alabileceği gerçeğine hazırlanmalıyız. Ukrayna’yı desteklemekten vazgeçmemeliyiz” demişti.
Belki de 1941’den bu yana “Avrupa’da kıtasal gücü içeren bir kara savaşının gölgesinde” İngiliz ordusuna komuta eden birinci genelkurmay lideri olduğunu söyleyen General Sanders’e Rusya’yla savaşmalıyız dedirten de bu ortam.
NATO ya da İngiltere başta olmak üzere kimi batı ülkeleri savaşın kaçınılmazlığını “savaşı ister gibi” lisana getiriyorlar lakin örneğin ABD bu türlü bakmıyor meseleye. Onlardan daha barışsever yada demokrat olduğundan değil. Daha gerçekçi olduğundan. Birincisi, ABD için Rusya’yla savaşmak uygun değil, zira odak noktası Çin’dir. İkincisi ABD’nin “strateji kültürü”nde nükleer riskler göz önünde bulundurulur sürekli. Bu durumun birebiri Rusya için de geçerli. AB ile Avrupa ülkelerinin, Fransa ile İngiltere dışında, bu tıp bir stratejik tecrübesi yok. İngiltere ABD kadar olmasa da bu stratejideki az tecrübesiyle, Sanders ne kadar kışkırtırsa kışkırtsın nükleer bir savaşa yol açacak bir çılgınlık yapamaz. Nükleer silaha sahip tüm tarafların sonu olur bu. “Nükleer silahlar olmasa şu anda üçüncü dünya savaşı başlamıştı” dememin nedeni budur biraz da.
Şimdilik durum şu: ABD ile Rusya’nın “nükleer risk”in farkında olmaları şu anda büyük savaşın olmasına mani. Umarım bu türlü olmaya da devam eder.
Sanders de söylediğiyle kalır.