MARDİN – Erken ya da vaktinde bir seçim süreci var Türkiye’nin önünde ve bu seçimlerde Kürtlerin oylarının değerli oranda belirleyici olacağı biliniyor. Televizyon kanallarında Kürt seçmenin oyu HDP temsilcileri olmadan konuşuluyor olsa da bu durumun gerçekliğini herkes biliyor.
Ahmet Türk yıllardır siyasetin içinde bir isim. Milletvekilliğinden parti ve belediye başkanlığına kadar siyasetin birçok kademesinde yer aldı. Siyasette rol aldığı yıllar içinde memleketi Mardin’de ve aslında bütün Türkiye’de saygın bir isim olarak kabul edildi. Sağduyusu, olaylara yerinde müdahalesi, kritik vakitlerde vazife üstlenmesi daima takdir edildi. Türkiye siyasetinin ve Kürtlerin nabzını tecrübesi sayesinde gerçek tuttu.
Türkiye’nin ve Kürt halkının gündemini Ahmet Türk ile konuştuk.
‘AYÇİÇEĞİ ÜZERE BİR KESİM VAR, YÜZÜNÜ İKTİDARA DÖNER’
Siyasetteki tecrübenizden yola çıkarak sizce bir erken seçim mümkün mü?
Erdoğan ve AKP, ekonomik kriz şartlarında kaybedeceği bir seçime girmek istemez. Bu nedenle bir erken seçim beklemiyorum. Lakin Haziran’da da seçim olmayacaktır zira bu sefer Erdoğan’ın seçime girip girmeyeceği tartışma konusu olacaktır. Bu yüzden Erdoğan’ın bahar aylarında seçime hazırlandığını düşünüyorum.
Muhalefet partilerinin bölgeye ilgisine bakılırsa Kasım’da seçim olacak üzere hazırlandıklarını söylemek mümkün güya. Kimi partilere ilgi de gözlemleniyor…
Ayçiçeği güneşe döner yüzünü. Ayçiçeği üzere bir kesim var, iktidar neredeyse ya da iktidar olma ihtimali olan tarafa yüzlerini çeviriyorlar. İktidara gelmesi beklenen partilere yöneliyorlar. Fakat sahiden özgürlüğü ve demokrasiyi savunan, Kürtlerin demokratik hakları için çaba eden beşerler, CHP ya da öbür bir partinin siyasetine çok yakın olmayacaklardır. Biz olağan ki istiyoruz muhalefet demokratik bir Türkiye yaratsın, bütün halkları ortak demokratik bedellerde buluştursun. Lakin vakit zaman yapılan açıklamalar bizi de telaşa sürüklüyor. Mesela milletvekilimiz Saliha Aydeniz polis tarafından tartaklandı. Parlamentonun bir mensubudur ve polis üzerine geliyor, hakaret ediyor, tartaklıyor kendisini. Sonuçta o da refleks olarak bir hareket yapıyor. Onun uğradığı linç hakkında kimse bir söz kullanmadı lakin “polisimize tokat attı” diye açıklama yaptılar. Gelecekle ilgili umutlar besliyoruz fakat kimi açıklamalar halkta bir güvensizliğe neden oluyor. CHP sözcüsünün yaptığı açıklama halk ortasında çok tartışıldı ve bir güvensizliğe neden oldu.
Muhalefet umut vermiyor mu?
Türkiye’de değişimin, dönüşümün sağlanması için somut tekliflerin ortaya konması lazım. Muhalefet parlamenter demokratik sistemi getireceğiz diyor. Ben 40 yıl parlamentonun içinde kaldım. Zihniyet değişmediği sürece, Kürtlerin hakları içselleştirilmediği sürece bir şey değişmeyecektir. Siyaset Kürtlerin halk olduğuna, lisanı ve kültürü olduğuna inanacak, bunu içselleştirecek ve teminat altına alacağını açıklayacak. Kürtlerin diğer türlü muhalefete inanması çok güç.
‘MÜCADELEMİZ GÖRÜLMEZSE SİYASİ KÖRLÜK DEVAM EDER’
Halkın nabzını tutan bir siyasetçi olarak, seçime hakikat giderken Kürtlerin seçime yönelik beklentisi ya da kuşkuları nelerdir?
Geçen gün beni ziyaret eden bir yurttaş, “Yıllardır Erdoğan elindeki sopayla bizi dövdü, sopayı Erdoğan’dan alıp muhalefetin eline verirsek ne olacak? Bir de onlardan mı dayak yiyeceğiz” dedi. Bu yurttaşın telaşı küçümsenmemeli. Bu formda genel bir tedirginlik var. Evet, Erdoğan gitmeli lakin yerine gelecek kişinin radikal demokrasi uğraşı vermesi gerekiyor. Türkiye’nin sıkıntıları, bilhassa Kürt halkının talepleri konusunda somut birtakım çalışmalar, açıklamalar yapması lazım. Bugün on binlerce Kürt siyasetçi hukuksuz bir formda zindanda. Bir kısmı FETÖ’nün yargıçları ve savcıları tarafından, öbürleri de AKP-MHP yargıç ve savcıları tarafından zindana konuldu. Artık on binlerce Kürt hapisteyken ve bu bahiste muhalefet partileri tarafından önemli bir şey yapılmazken Kürtler niçin güvensin onlara? Bu güvensizliği ortadan kaldıracak somut adımların atılması lazım. Beklentimiz budur. Umut ediyoruz ki Kürt halkının talepleri konusunda somut adımlar atılır ve sahiden demokratik bir sistem oluşturulur. Biz başından beri halkların ortak demokratik tabanda buluşmasını talep ediyoruz. Yalnızca Kürtlerin değil, Türkiye’de yaşayan herkesin özgür, adil ve eşit geleceğe kavuşmasını talep ediyoruz. Bizim gayretimiz budur ve bu uğraşımız hakikat algılanmazsa, hakikaten bütün Türkiye için uğraş ettiğimizi görmezlerse, siyasetteki körlük devam eder.
‘SOMUT PROJELER GÖRMEK İSTİYORUZ’
Muhalefetteki birtakım isimler cumhurbaşkanı adayı olarak gösteriliyor. Bu isimler hakkında ne düşünüyorsunuz?
Önce adayın açıklanması, adayın gelecekle ilgili projelerinin ortaya çıkması lazım. Ancak şunu söyleyebiliriz, Kürtler kimsenin askeri değildir. Kürtler, fakat demokrasinin askeri olabilirler. Yani Kürtlerin demokrasi beklentisi var. Özgürlük ve eşitlik talepleri var. Bu kararlılığı görmek lazım. Elbette Erdoğan bugüne kadar Kürtlere zulmetmekten öbür bir şey yapmadı. Bunu görüyoruz ve unutmuyoruz. Fakat muhalefet de mevcut sistemi koruyarak, birtakım şeyleri düzgünleştirmeye çalışarak Türkiye’ye demokrasi ve barışı getiremez. Kimi radikal adımların atılması lazım. Kürt sorununda, ekonomik sorunlarda çok önemli adımlar atması lazım. Artık demokratik parlamenter sistem getireceğiz diyorlar, düzgün de gelecek ile ilgili projeleriniz nedir? Somut teklifleriniz var mı? Örneğin Kürt sıkıntısını nasıl çözeceksiniz? Cezaevindeki tecridi, bu haksız, hukuksuz tutuklamaları nasıl engelleyeceksiniz? Yalnızca Kürtler değil, birçok akademisyen, aydın, demokrat insan da fikirleri nedeniyle cezaevinde. Bunları görmemezlikten gelebilir misiniz? Bu hususlarda somut açıklamaların yapılmasını bekliyor Kürt halkı. KHK ile birçok insan ihraç edilmiş durumda. Bakın 30 yıldır Özel İdare’de devletin memuru olarak çalışan beşerler, yalnızca benimle çalıştıkları için ihraç edildiler. Bunların tecrübelerinden yararlanmak için yanımda tutmuştum fakat 30 yıllık emekleri bu yüzden heba oldu ve onları yanımda tuttuğum için pişman oldum. Bunlar ne olacak?
Ahmet Türk: Sopanın el değiştirmesinin de bizim için bir manası yok.
‘KORKUYORSANIZ PROBLEMLERİ NASIL ÇÖZECEKSİNİZ?’
Kürtlerin oy potansiyeli belirli. Buna karşın muhalefet neden HDP ile ortasına uzaklık koyuyor?
6 parti bir masanın etrafında toplanmış ve iktidarı değiştirmeye çalışıyorlar. Lakin iktidara geldiklerinde Türkiye’nin sıkıntılarını nasıl çözeceklerine dair projelerini bilmek istiyoruz. İktidar olduklarında Kürt sıkıntısının tahlili konusunda CHP ile ÂLÂ Parti ya da Demokrat Parti birebir mı düşünecek? Yüzde 13 oyu olan bir parti neden altılı masanın içinde yer almıyor? Resmiyetin dışında birtakım şeyler konuşuluyordur lakin resmiyetin dışında kalınca birtakım şeyleri değiştirmek zordur. HDP’yle ortalarındaki arayı koruyorlar, pekala kimden korkuyorlar? Sorun budur. Şimdiden korkuyorsanız yarın bütün bu sorunları nasıl çözeceksiniz? Bunu ben de soruyorum, beşerler da soruyor. Bizim bu kadar tahribat yapan bir iktidarın yanında olmak üzere bir bahtımız yok. Lakin sonuçta, sopanın el değiştirmesinin de bizim için bir manası yok.
‘ÖNEMLİ OLAN DEMOKRASİYE İNANAN BİR ADAY OLMASI’
Söylediklerinizden yola çıkarak, cumhurbaşkanı adayı olacak kişinin, inancı ya da etnik kimliğinden çok, politik duruşu Kürtler için temeldir, diyebilir miyiz?
Altılı masada cumhurbaşkanı adayı ile ilgili görüşmeler, tartışmalar yapılıyor ancak açıklamıyorlar. Adaylarını belirlemediler demiyorum, açıklamadılar. Ancak biz bu masanın içinde olmadığımız için bu hususta yorum yapmak istemiyorum. Tabi biz isimlere de takılmıyoruz. Sahiden Türkiye’nin demokratikleşmesine katkı sunacak bir insan bizim için kıymetlidir. Lakin geçmişte demokratik kıymetlere sahip çıkmamış isimlerin aday gösterilmesini de istemiyoruz. Biz isteriz ki sahiden herkesi kucaklayacak, Kürtleri ve bütün halkları kucaklayacak bir isim aday olsun. Adayın Alevi, Sunni, Kürt, Türk, Çerkes, Laz olması değerli değil, kıymetli olan demokrasiye inanması. Bütün halkları kucaklayacak bir anlayışta olması ve bunu içselleştirmiş olması değerlidir bizim için. Yoksa inanç üzerinden yapılan tartışmalar gerçek değildir. Demokratik bir Türkiye’nin önünü açacak bir adaya ve onun grubuna muhtaçlık var. Bu tek bireyle olacak bir şey de değildir sonuçta, bu bir grup işidir. Demokrasiye inanan ve demokratik gelecek için projeler üretebilen bir grubu oluşturacak bir Cumhurbaşkanı adayına gereksinim var.
‘KÜRTLER SESSİZLİĞİNİ SANDIKTA BOZACAK’
Seçimlerle ilgili tartışmalar devam ederken Kürt halkının sessiz kaldığı, tartışmalara faal olarak katılmadığı söyleniyor. Siz ne dersiniz?
Biz çok sıkıntı periyotlardan geçtik. 1990’dan 98’e kadar partinin ve Kürt halkının üzerinde çok ağır baskılar vardı. 90’larda seçim için esnaf ziyareti yapıyorduk. Gerimizde özel timler vardı. Esnaf bizi görünce içeri geçiyordu zira bizimle tokalaşmasa ayıp olacak, tokalaşsa özel timler hepsini çekiyordu. Bu türlü bir endişe vardı. Fakat seçimler geldi ve yüzde 80’e yakın oy aldık. Mesela düzenlediğimiz basın toplantısına 20-30 kişi lakin katılıyordu fakat sandıktan çıkan oy tam aykırısı oluyordu. Bence bu devir de buna benziyor. Ağır bir baskı var. Partinin önüne çıkıyorsunuz, polis baskın yapıyor ve bunu gören beşerler partiye gelmeye korkuyor. Daha evvel de yaşadığımız bu türlü bir atmosferin içindeyiz. 12 Eylül periyodunu de yaşadık lakin hiçbir devir Yargıtay dahil bütün kurumlar bir tek kişinin elinde olmadı. Bu durum insanların kaygı duymasına neden oluyor. Lakin Kürt halkının seçimlerde sessizliğini bozacağını daima birlikte göreceğiz.
İçinde bulunduğumuz vakit yeni bir tahlil sürecini düşünmeye pek fırsat tanımıyor. Lakin tekrar de vakit zaman kulis bilgisi olarak yeni bir tahlil sürecinin başlayacağına dair telaffuzlar dillendiriliyor. Siz ne dersiniz, yeni bir tahlil süreci ihtimali var mı?
Süleyman Demirel’in “Dün dündür bugün bugündür” kelamı vardı, Türkiye’deki siyasetçiler de buna nazaran davranıyor. Bu yüzden yarın ne olacağını bilemiyoruz. Ancak bu iktidar periyodunda yeni bir tahlil sürecinin gelişebileceği konusunda çok umutlu değilim. Lakin dediğim üzere, burası Türkiye ve yarın her şey olabilir.
PKK başkanı Abdullah Öcalan, uzun vakittir avukatları ve ailesiyle görüştürülmüyor. İktidara yakın gazeteciler yakın vakitte ailesiyle bir görüşmenin sağlanacağı tarafında argümanları lisana getirdiler. Sizin bu türlü bir beklentiniz var mı?
Seçimlere hakikat giderken tahminen reaksiyonları azaltmaya çalışıyorlar, bilemiyoruz. Yansıları azaltmak için, işte görüştürdük, demek istiyorlar. Lakin temel olarak tahlile katkı sunacak bir ortamın hazırlanması ve bir diyalog ortamının hazırlanmasına yönelik görüşmelerin sağlanması gerekiyor. Devletle, aileyle, avukatlarla görüşmesi sağlanmalı ve bu görüşmeler tahlile yönelik olmalı. Ben Sayın Öcalan’ın demokratik siyasetin güçlenmesi, problemlerin demokratik yollarla çözülmesi konusunda katkı sunmaya açık bir insan olduğunu düşünüyorum. Kendisiyle görüşmeler de bu temelde yapılmalı.
‘KAYYIMLARIN SAHİBİ VAR’
Dönemin valisi Mustafa Yaman iki kere yerinize kayyım olarak atandı. Yaman vazifeden alındıktan sonra belediyede yapılan yolsuzluklarla ilgili raporlar hazırlandı. Birtakım dair liderleri tutuklandı lakin Yaman’a hiç dokunulmadı. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Mardin’de yaşanan rezalet emin olun hiçbir yerde yaşanmadı. Mardin resmen talan edildi. Tek tek ihalelere bakın, hepsinde usulsüzlük, yolsuzluk vardır. Bunu yalnızca biz söylemiyoruz, gözaltına alınan ya da yolsuzluklara itiraz eden daire liderleri bunları mahkeme salonlarında açık açık anlattılar. Kayyım zihniyeti halkın iradesini gasp etmek, yok etmektir. Ayrıyeten buradaki kaynakları diğer yerlere aktararak yarın öbür gün seçilecek belediye liderini çalışamaz duruma getirmektir. Belediyeyi borçlandırın diye talimat vermişler, aldığım bilgiye nazaran. Neden? Zira geride bir enkaz bırakmak istiyorlar, seçilecek belediye lideri başarısız olsun istiyorlar. Bu türlü bir mantık var. Öte yandan yolsuzluklardan elde edilen paraların nereye aktarıldığına dair birçok söylenti var lakin ben elimde evrak olmadan konuşmak istemiyorum bu bahiste. Kayyımlara neden dokunulmuyor? Zira kayyımların sahibi var, bu yüzden onlara dokunulmuyor.
GAZETECİLERİN TUTUKLANMASI AKININ BİR PARÇASI
Diyarbakır’da 16 gazeteci tutuklandı. Bu mevzuda ne düşünüyorsunuz?
16 gazetecinin tutuklanması, Kürtlere yönelik sürdürülen operasyonların bir kesimidir. Gerçekleri yazan, haksızlıkları, hukuksuzlukları lisana getiren gazetecilerden rahatsızlar. Hakikat yazdıkları için, Kürt oldukları için rahatsızlar. Bu Kürt gazetecilerin susturulması, sindirilmesi için alınan bir karar. Bu 16 kişinin tutuklanması hukuksal bir sorun değil, Kürtlere yönelik taarruz projesinin kesimidir.