Rusya Ukrayna savaşı sonrası kritik hale gelen buğdayda stokları artırmayı hedefleyen TMO’nun alım fiyatı hür piyasanın altında kaldı. Üretici, düşen rekoltede yüksek primle sübvansiyon istiyor.
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) bu yıl 19.5 milyon tonluk rekolte beklediği ve 1.000 TL’lik primle birlikte 7.000 TL olarak belirlediği buğday alım fiyatı piyasanın 500 TL altında kaldı. Bu yıl bölgesel farklılıklarla randımanda yüzde 20-40 ortası kayıp yaşanacağı ve üreticinin şu anda hasat ettiği esere 7.500 TL’den alıcı bulabildiği belirtilirken, rekoltenin daha da düşmesi halinde fiyatlardaki tırmanışın sürmesi bekleniyor. Konya Kadınhanı Ziraat Odası Lideri Arafa Soydan, bu yılki fiyatlar için “Kıraç toprakta çiftçi bu yıl tahminen bir modül ekmeğini yiyebilir ancak tarlasını ekemez” yorumunu yaparken, buğday fiyatlarının 7.500 TL, arpa fiyatlarının 6.500 TL’ye sabitlenmesi ve prim takviyesinin de 2.000 TL’ye çıkarılması gerektiğini söyledi.
TMO BU FİYATA ESER ALAMAZ
Açıklanan alım fiyatlarının Konya Ticaret Borsası’ndaki ton başına 7.500 TL’lik fiyatın altında kaldığını kaydeden Soydan, bu düzeyden TMO’nun eser alamayacağını aktardı. Soydan, şöyle devam etti: “Bizim ilçemizde yüzde 20-30 randıman kaybı var. Türkiye genelinde bu olursa, TMO bu fiyata eser alamaz. Arz talebi karşılamazsa kesinlikle fiyatlar daha da çıkacak. Devlet 1.000 TL primi, 2.000 TL yapıp çiftçinin üretimini sübvanse etmeli. Eseri biz 10 kuruş fazlaya satalım diye çaba ediyoruz. Hür piyasadaki istikrarın sağlanması ve ofisin mal alabilmesi için prim dayanağı gerekir.”
TMO’nun rekolte varsayımı 19.5 milyon ton
■ TOPRAK Mahsulleri Ofisi’nden yapılan açıklamada, TMO’ya buğday ve arpa satan üreticilere ton başına buğdayda 1.000 TL, arpada ise 500 TL ek hububat alım primi verileceği belirtilerek, “2022 yılı üretimimizin buğdayda geçen yıla nazaran yüzde 10.4 artışla 19.5 milyon ton, arpada ise geçen yıla nazaran yüzde 48 artışla 8.5 milyon ton olacağı kestirim edilmektedir” denilmişti.
İthalatla istenilen fiyat ve kalitede buğday bulunamaz
■ Antakya Ziraat Odası Lideri Mehmet Muzaffer Okay, bu fiyat düzeyi ile TMO’nun stok yapabilmesinin sıkıntı olduğunu, gelecek aylarda yurt dışında yaşanan gelişmelerle buğday fiyatlarında yükselişin süreceğini lisana getirdi. Hatay ve Çukurova Bölgesi’nde TMO’nun eser alamadığını ve ton başına özgür piyasada 7.300 TL’ye kadar fiyat alınabildiğini kaydeden Okay, “Bu yıl istenilen fiyattan istenilen ölçüde buğday bulunamaz. Yurt içi üretime bugüne kadar kıymet verilmemiş, başınız sıkışmış artık ortalığı toparlamaya çalışıyorsunuz” değerlendirmesini yaptı.