Kahramanmaraş’ta daha evvel sarsıntıya sağlam olmadığı tespit edilerek çürük raporu verilen Ortaseki Aile Sıhhati Merkezi ve Elbistan Şehit Adem Aktaş 2 No’lu Aile Sıhhati Merkezi’nin 6 Şubat sarsıntılarında gözle görülür bir hasar almadığı gerekçesiyle kullanıma açılmasına karar verildi.
DW Türkçe’den Pelin Ünker’in haberine nazaran, Şehit Adem Aktaş 2 No’lu Aile Sıhhati Merkezi’nin (ASM) sonuçlanan hasar tespit raporunda ‘B’ sınıfından puan verilerek düşük riskli olarak bedellendirilen bina için ‘dikkatli bir halde kullanılabilir’ sözü yer aldı.
Ancak birebir binaya aslında yaklaşık üç yıl evvel çürük raporu verildi. Tahliye edilmesi için çalışanlara resmi yazılar gönderildi. Akabinde tahliye Covid-19 salgını sonrasına ertelenirken geçtiğimiz yaz aylarında binanın boşaltılması bekleniyordu.
“Islak imzalı doküman verilmedi”
Şehit Adem Aktaş 2 No’lu ASM’nin çalışanları ise karardan kaygı duyduklarını aktararak Vilayet Sıhhat Müdürlüğü’nden kendilerine sözel olarak ‘ASM’yi açın’ dendiğini, ıslak imzalı bir doküman verilmediğini, binalarında elektrik ve su olmadığını söyledi.
Bir çalışan, “Binanın birinci katı boşaltılmıştı, pazara bakan bir odasının tabanı nereden baksanız yarım metre filan göçmüştü, içe hakikat çökme yapmıştı” sözlerini kullandı. Binanın mevcut kolonlarından numune alındığına ve alınan örnekler sonucu çürük raporu verildiğine işaret eden ASM çalışanı, “Bu zelzelede bir şey olmaması bizim binamızın sağlam olduğunu göstermiyor ki. Ben nasıl girip çalışacağım artık orada? En ufak bir sarsıntıda herkes birbirine bakıyor, kaçışıyor” diye konuştu.
“İlçe emniyet müdürlüğü binası da açık”
Şehit Adem Aktaş 2 No’lu ASM’nin bulunduğu bölgenin sarsıntıdan çok fazla hasar aldığını vurguluyan çalışanlar, binanın etrafında bulunan başka kamu binalarının da misal durumda olduğuna dikkat çekti. Bölgede İlçe Emniyet Müdürlüğü, Müftülük, TEDAŞ ve bir okul binası da yer alırken okul binası boşaltılmış durumda.
Bu binaların hepsinin çürük raporu olduğunu, bunu herkesin bildiğini tabir eden bir çalışan, “Elbistan İlçe Emniyet Müdürlüğü’nün binası da çürük raporluydu ancak şu an kullanıma açık olduğunu gördük” dedi.
“Deprem güvenliği değil, hasar durumu tespit edildi”
Kahramanmaraş’taki Ortaseki Aile Sıhhati Merkezi de daha evvel çürük raporu olmasına karşın kullanıma açıldı.
Bina için hazırlanan hasar tespit raporunda yer alan sözler, binanın sarsıntı güvenliği bilinmeden kullanıma açıldığını gösterdi.
“Artçı sarsıntılara dayanabilir, çabucak kullanıma açılabilir” değerlendirmesiyle sonuçlanan raporda, “İş bu rapor kapsamında ilgili yapının gözleme dayalı süratli hasar tespiti gerçekleştirilmiş ve ulaşılan sonuçlar rapor edilmiştir. Gerçekleştirilen süratli kıymetlendirme kapsamında binanın sarsıntı güvenliği değil, hasar durumu tespit edilmiştir. Yapının zelzele güvenliğinin tespiti için Türkiye Bina Yönetmeliği 2018 kapsamında sarsıntı performans tahlillerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir” denildi.
Isınma yok lakin kullanılabilir tespiti
Elbistan’da incelenen 10 ASM’den ikisine D sınıfından yüksek riskli ve kullanılamaz raporu verilirken, kullanılabilir tespiti yapılıp A sınıfından puan verilen ASM’lerin birçoklarında ısınma sorunu var.
Hasar tespitinde A sınıfından puan alan Kent Mesut Polat 17 No’lu Aile Sıhhati Merkezi’nde doğalgazın ağır hasarlı olduğu, su sisteminin de hasar gördüğü belirtilirken tekrar B sınıfından kullanılabilir raporu verilen Şehit Mehmet Topalca 1 No’lu Aile Sıhhati Merkezi’nde de doğalgaz kazanının patladığı tabir edildi. Kullanılabilir raporu verilen bir aile sıhhati merkezinde daha doğalgazın hasarlı olduğu tespit edilirken üç ASM’nin de yakıt denetiminin yapılmadığı raporlanmış durumda.
“Kimse bir şey vermiyor, bizden istiyor hâlâ”
Bir aile sıhhati merkezi çalışanı, “ASM’lerinizi açın deniliyor. Lakin ASM’lerin birkaç tanesi yağmalanmış, bir kısmında elektrik sorunu var. Bizim mesela binamızda şu an elektrik yok, su var. Isınma sorunu var. Çalışan çalışanın de meskenleri yıkıldı. İşçi burada değil. Elbistan çok soğuk bir yer. Eksi 15 derece. Yani aslında en büyük sıkıntımız şu. Kimse bize bir şey vermiyor. Herkes bizden istiyor hala” sözlerini kullandı.
Sağlık çalışanlarına hâlâ bir konteynır seçeneği sunulmadığına işaret eden ASM çalışanı, yalnızca kelamlı olarak bir şeyler söylendiğini lisana getirdi:
“Kıyafet yok, barınacak yer yok, yıkanacak yer yok. Bunları sağlamadılar bizlere. Bu kademede misyon alan insanların öncelikli sorunlarının çözülmesi gerekir. Biz de depremzedeyiz. İnsanların sıkıntılarına ilaç olmak istiyoruz lakin neye nazaran çalışacağız, nasıl ödeme alacağız, nerede kalacağız? Bir belirsizlik var. Herkeste bir kaygı var. Herkeste bir kaygı var. Bunların çözülmesi lazım. Herkesin itimada alınması lazım.”