Kahramanmaraş merkezli meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki sarsıntılarda 11. güne girildi. Asrın felaketi Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay’da büyük yıkıma yol açtı. Sarsıntı Elazığ’da hasara neden oldu.
HAYATINI KAYBEDENLERİN SAYISI ARTIYOR
Asrın felaketine ait son durumu paylaşan AFAD, “Depremlerin akabinde 4.734 artçı zelzele meydana gelmiştir. Alınan son bilgilere nazaran Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Adıyaman, Osmaniye, Hatay, Kilis, Malatya ve Elazığ vilayetlerinde toplam 38.044 vatandaşımız hayatını kaybetmiştir.” açıklamasını yaptı.
AFAD açıklamanın devamında şunları aktardı:
“Bölgede AFAD, PAK, JAK, JÖAK, DİSAK, Kıyı Güvenlik, DAK, İnanç, İtfaiye, Tahlisiye, MEB, STK’lar ve milletlerarası arama kurtarma çalışanından oluşan toplam 29.160 arama kurtarma işçisi vazife yapmaktadır. Dışişleri Bakanlığı ile yapılan görüşmeler sonucunda başka ülkelerden gelen ve misyonu devam eden arama kurtarma işçisi sayısı 11.488’dir. Ayrıyeten AFAD, Emniyet, Jandarma, MSB, UMKE, Ambulans Grupları, Mahallî Güvenlik, Lokal Dayanak Grupları ve 9.908 istekli dahil olmak üzere, alanda görevlendirilen saha işçi sayısı ile birlikte bölgede misyon yapan toplam işçi sayısı 264.389’dur. Afet bölgesine başta ekskavatör, cazip, vinç, dozer, kamyon, arazöz, treyler, greyder, vidanjör vb. iş makineleri olmak üzere toplam 12.600 araç sevk edilmiştir.
Afet bölgelerine 38 Vali, 160 Mülki Yönetim Amiri, 19 AFAD üst yöneticisi ile 68 vilayet müdürü görevlendirilmiştir. Ayrıyeten, milletlerarası yardımların uyumu için 12 büyükelçi ve 16 Dışişleri Bakanlığı işçisi bölgede görevlendirilmiştir. Bölgeye, işçi ve gereç sevkiyatı için hava köprüsü kurulmuştur. Hava Kuvvetleri, Kara Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri, Kıyı Güvenlik Komutanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Sıhhat Bakanlığı ve Orman Genel Müdürlüğü’ne bağlı 121 helikopter ve 78 uçak vazife yapmakta olup bugüne toplam 7.940 sorti yapılmıştır. Bölgeye işçi, gereç sevkiyatı ve tahliye gayesiyle Deniz Kuvvetleri Komutanlığı tarafından 24, Kıyı Güvenlik Komutanlığı tarafından 2 olmak üzere toplam 26 gemi görevlendirilmiştir.
“BAKAN KURUM: 577 BİN 689 BİNA İNCELEDİK”
Öte yandan Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, zelzele faciasının yaşandığı vilayetlerdeki hasar tespit çalışmaları hakkında açıklama yaptı. Hasar tespit çalışmalarının 7 bin 100 uzmanla 10 kentte yürütüldüğünü söz eden Bakan Kurum, şunları söyledi:
” Malatya’mızda da gruplarımız; hasar tespit çalışmalarımıza süratle devam ediyor. Şu ana kadar, karadan ve havadan, kentlerimizin dijital ikizleri üzerinden yaptığımız tespitlerimize nazaran, tüm vilayetlerimizde 577 bin 689 bina, yani 2 milyon 665 bin 317 bağımsız kısım inceledik. Bunlardan 56 bin 80 binayı yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olarak tespit ettik. Bu da yaklaşık olarak 297 bin 122 bağımsız kısma denk geliyor. Malatya’mızda da yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı 194 bin 885 bağımsız kısımdan oluşan 39 bin 311 bina tespit ettik. 48 bin 622 bağımsız kısımdan oluşan 10 bin 233 binayı yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olarak tespit ettik.”
YENİ AFET KONUTLARI
“OLUŞAN KIRIKLARI DA HESAP EDİYORUZ”
Depremsellik açısından mikro bölgeleme etüt çalışmaları hakkında da bilgi veren Kurum, “Bir alanın depremsellik açısından uygun olup olmadığını mikrobölgeleme etüt raporuyla çalışmalarımızı yapıyoruz. Bu felaketle birlikte hem mevcut mikro bölgeleme çalışmaları, buna ek yeni yer etütleriyle birlikte jeolojik, jeofizik uzmanlarımızla birlikte oluşan kırıkları da hesap ederek seçtiğimiz alanlarda detaylı jeolojik etüt yaparak bütün alanlarda bu çalışmalar yürütülmektedir. Zelzelenin ağır hasar verdiği vilayet ilçe merkezlerine ait bakanlığımız takımları belediyelerle ahenk içerisinde buralarda da detaylı etütler yapmak suretiyle gerekli kısıtlamalara kat yüksekliklerini içerecek çalışmaları da yürütüyoruz. Bugün yıkılmış binalara baktığımızda fay çizgilerine olan aralarının kısmen dikkate alınmadığı, sıvılaşma sebebiyle binaların yan yattığı ya da yıkıldığı, taban kalitesinin düşük olduğu yerlerde yıkımın daha fazla olduğunu da net olarak görüyoruz. İnşallah biz tüm Türkiye’de 10 vilayetimizde sürdürdüğümüz her yerde mikro bölgeleme etüt raporunu detaylı yer etüt raporlarını hazırlıyoruz. Nasıl 1 milyon 180 bin konutumuz ayakta durduysa orada nasıl bir anlayışla çalışma yaptıysak yeni konutlarımızda da bütüncül anlayışla çalışmalarımızı yürütüyoruz” diye konuştu.
ENKAZLAR GERİ DÖNÜŞÜME
Enkaz kaldırılmasıyla ilgili de bilgi veren Bakan Kurum, “Enkaz alanlarında da arama- kurtarma biten binaların yıkıklarını kentin çeperleri olarak belirlediğimiz alanlara taşıyoruz. Burada da etrafa ziyan vermeyecek anlayışla önlem alarak yerinde tüm materyallerin dönüşümünü burada kuracağımız konkasörlerden çıkacak gereçleri altyapıda kullanmak üzere belediyelere tahsislerini gerçekleştireceğiz. Köylerin içme suyu, kanalizasyon, yağmur suyu alt yapılarında bu enkazları kullanacağız etrafa bir ziyan vermesin diye. Asbestli demirlerle ilgili olarak demirleri ayrıştıracağız. Burada büyük bir titizlikle süreci yöneteceğiz.” sözlerini kullandı.
OKULLAR TATİL EDİLDİ
Deprem nedeniyle ülke genelindeki okullarda 13 Şubat’a, afet bölgesindeki okullarda 20 Şubat’a kadar eğitim-öğretime orta verildi. Kamuya ilişkin tüm uygun binalar, afetzedelerin barınma gereksinimleri için tahsis edildi.
ÖĞRENCİLER İSTEDİKLERİ OKULA NAKİL YAPTIRABİLECEK
Ülke genelindeki okullarda 13 Şubat’a, afet bölgesindeki okullarda 20 Şubat’a kadar eğitim-öğretime orta verildi. Kamuya ilişkin tüm uygun binalar, afetzedelerin barınma gereksinimleri için tahsis edildi. Zelzeleden etkilenen 10 vilayetteki okullarda eğitim görmekte olan öğrenciler istediği vilayetlerdeki okullara nakillerini yaptırabilecek.
10 KENTTE OHAL İLAN EDİLDİ
Depremin yaşandığı 10 kent, genel hayata tesirli afet bölgesi olarak ilan edildi. Arama-kurtarma faaliyetlerinin ve sonrasındaki çalışmaların hızla yürütülebilmesini temin için, Fevkalâde Hal kararı alındı. 10 kentte OHAL durumu 3 ay sürecek.
OHAL İLE 10 VİLAYETTE NELER DEĞİŞECEK?
- Afet bölgelerinde tekrar yapılacak, değiştirilecek, büyütülecek yahut temelli tamir olacak yapıların tabi olacağı teknik kurallar hazırlanacak ve bir yönetmelikle tespit edilebilecekler.
- Her türlü taşıt ve iş makinası fiyatı sonradan ödenmek kaidesiyle kullanılabilecek.
- Vali ve kaymakamlar hiçbir kayda tabi olmaksızın acil satın alma ve kiralama yapabilecek.
- Devlete ilişkin taşınmazlar yetmezse hukuksal şahıslara ilişkin bina ve topraklar süreksiz mühletle kullanılabilecek.
- Afet bölgelerinde ordu, jandarma, vali ve kaymakamlar tarafından istenilenler yerine getirilecek.
- Afet bölgesi ilan edilen yerlerde haber ve ulaştırma aygıtları fiyatsız olacak.
- Hastanelere sevk için hava ve deniz araçlarına el konulabilecek.
- Hasara uğrayan yerlerin imarı, öteki yerlere nakli zaruriliği hallerinde de kamulaştırma, konut yardımı da bu kapsamda olacak.
