Türkiye iktisadı güçlenmeyi sürdürüyor. Yılın birinci çeyreğinde büyüme sayısı yüzde 4 olarak gerçekleşti. Uzmanların beklentileri ise yüzde 3,9 düzeyindeydi. Beklentilerin de üzerinde gerçekleşen büyümenin yanında geçtiğimiz yılın birebir periyoduna nazaran 5 puan daha fazla büyüyen iktisat ivmelenmesini devam ettiriyor.
GSYH 2023 yılı birinci çeyrek birinci iddiası; zincirlenmiş hacim endeksi olarak, bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran yüzde 4,0 arttı.
HİZMET FAALİYETLERİ 2023 YILI BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE %12,4 ARTTI
GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2023 yılı birinci çeyreğinde bir evvelki yıla nazaran zincirlenmiş hacim endeksi olarak; hizmetler %12,4, mesleksel, idari ve takviye hizmet faaliyetleri %12,0, finans ve sigorta faaliyetleri %11,2, bilgi ve bağlantı faaliyetleri %8,1, başka hizmet faaliyetleri %7,8, inşaat %5,1, kamu idaresi, eğitim, insan sıhhati ve toplumsal hizmet faaliyetleri %3,6 ve gayrimenkul faaliyetleri %1,4 arttı. Tarım dalı %3,8, sanayi ise %0,7 azaldı.
Mevsim ve takvim tesirlerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir evvelki çeyreğe nazaran %0,3 arttı. Takvim tesirinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2023 yılı birinci çeyreğinde bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran %3,8 arttı.
GSYH 2023 YILININ BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE CARİ FİYATLARLA 4 TRİLYON 631 MİLYAR 792 MİLYON TL OLDU
Üretim formülüyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla iddiası, 2023 yılının birinci çeyreğinde cari fiyatlarla bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran %84,4 artarak 4 trilyon 631 milyar 792 milyon TL oldu. GSYH’nin birinci çeyrek bedeli cari fiyatlarla bazında 245 milyar 464 milyon olarak gerçekleşti.
HANEHALKI EN SON TÜKETİM HARCAMALARI 2023 YILININ BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE %16,2 ARTTI
Yerleşik hanehalklarının sonuncu tüketim harcamaları 2023 yılının birinci çeyreğinde bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran zincirlenmiş hacim endeksi olarak %16,2 arttı. Devletin son tüketim harcamaları %5,3, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise %4,9 arttı.
MAL VE HİZMET İTHALATI 2023 YILI BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE %14,4 ARTARKEN İHRACATI %0,3 AZALDI
Mal ve hizmet ithalatı, 2023 yılının birinci çeyreğinde bir evvelki yılın tıpkı çeyreğine nazaran zincirlenmiş hacim endeksi olarak %14,4 artarken ihracatı %0,3 azaldı.
İŞGÜCÜ ÖDEMELERİ 2023 YILI BİRİNCİ ÇEYREĞİNDE %126,1 ARTTI
İşgücü ödemeleri, 2023 yılının birinci çeyreğinde bir evvelki yılın birebir çeyreğine nazaran %126,1 arttı. Net işletme artığı/karma gelir %48,7 arttı.
İŞGÜCÜ ÖDEMELERİNİN GAYRİSAFİ KATMA PAHA İÇERİSİNDEKİ HİSSESİ %38,0 OLDU
İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Kıymet içerisindeki hissesi geçen yılın birinci çeyreğinde %31,1 iken, bu oran 2023 yılında %38,0 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin hissesi ise geçen yılın birinci çeyreğinde %47,6 iken, 2023 yılı birinci çeyreğinde %38,2 oldu.
İşgücü ödemelerinin GSYH’ye oranla daha süratli artmasının yanı sıra, Toplumsal Sigortalar ve Genel Sıhhat Sigortası Kanunu’nun Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemelerinin yürürlüğe girmesiyle birlikte, kıdem tazminatı ödemelerinin kıymetli ölçüde artış göstermesi, işgücü ödemelerinin katma kıymet içerisindeki hissesini arttırmıştır. EYT düzenlemesinin tesiri hariç bırakıldığında, işgücü ödemelerinin Gayrisafi Katma Bedel içerisindeki hissesinin yaklaşık %33,5 olacağı varsayım edilmiştir.
