T24
Diyarbakır Barosu Lideri Tahir Elçi’nin öldürülmesine ait davanın duruşmasında konuşan Türkan Elçi, “İlk duruşmaya geldiğimiz gün yargının ülke genelindeki pratiğini bildiğimiz halde tekrar de adaleti bulma tarafında umudumuzun olduğunu lisana getirmekte beis görmemiştik… ama anlaşılamadığımızı, en doğal hakkımız olan adaletle ortamıza gün geçtikçe bir duvarın örüldüğünü kısa müddette idrak ettik” dedi. Eşinin vefatından sonra devam ettiği hukuk fakültesini bitirerek avukat olan Türkan Elçi, konuşmasında, “Yükselen bu duvarın harcında empati yoksunluğu var. Zira dört yılı aşkın bir vakit sonra açılması beklenen bir davadan medet uman mağdurlar olarak sanık muamelesi gördük dışarıya atılmak istendik” sözlerini kullandı.
Elçi’nin öldürülmesine ait üçü polis dört kişinin yargılandığı davanın duruşması, Diyarbakır 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülmeye başlandı.
Duruşmada kelam alan Tahir Elçi’nin eşi Türkan Elçi, şunları söyledi: “Bildiğiniz üzere dava sürecinin üzerinden yaklaşık iki yıl geçti. Bugün iki yıllık süreci kıymetlendirmek bizim açımızdan mecburî hale gelmiştir. Birinci duruşmaya geldiğimiz gün yargının ülke genelindeki pratiğini bildiğimiz halde tekrar de adaleti bulma tarafında umudumuzun olduğunu lisana getirmekte beis görmemiştik. Savaşa karşı çıktığı esnada katledilen bir hukuk beşerinin, bir baro liderinin katledilmesinin alelade bir dava olmadığını, bu davanın şahsî olmak kadar toplumsal ehemmiyetini, haksızlığa uğrayan her vatandaş üzere adaleti arama sıkıntısında olduğumuzu söz etmeye çalıştık; lakin anlaşılamadığımızı, en doğal hakkımız olan adaletle ortamıza gün geçtikçe bir duvarın örüldüğünü kısa müddette idrak ettik.
“Mağdurlar olarak sanık muamelesi gördük”
Yükselen bu duvarın harcında empati yoksunluğu var. Zira dört yılı aşkın bir vakit sonra açılması beklenen bir davadan medet uman mağdurlar olarak sanık muamelesi gördük dışarıya atılmak istendik.
“Devletin yargıcı olma kaygısı”
“Bu duvarın harcında zulüm var”
Bu duvarın harcında zulüm var. Vatandaş anasının ak sütü kadar helal olan adalete erişemiyorsa, ortada zulüm var demektir. Adaletin zıddı zulümdür. Adalet insaflı davranma çerçevesinde tanımlanır, zulüm oburunun hakkını yemek, hakkına mahzur olmak, hakkını eksik vermek, eziyet etmekle eş manalıdır. Tıpkı vakitte adalet yükümlülük olarak da kabul edilir. Biz tekraren olay anından bugüne kadar hakkımız olan adaleti lisana getirdik; bu sözcüğün manasını yitirdiğinin de farkındayız. Konfüçyüs “kelimeler manalarını kaybettiğinde beşerler özgürlüklerini yitirir,” der. “Adalet” sözcüğünün manasını yitirdiğini bu salonda görebiliyoruz.
“Keyfiyet değil mecburiyet”
Mevlana’ya sorarlar zulüm nedir, “Zulüm bir şeyi yerinde kullanmamaktır” der. “Adalet nedir?” diye sorduklarında “bir şey yerine koymak” diye cevap verir. Mülklerin temeli adaletle tanımlanıyorsa mülkün vatandaşlarına bu hakkı teslim etmek, dağıtmak keyfiyete nazaran değil, mecburiyettir…
Sokrates’e sormuşlar “bu dünyayı ayakta tutan şey nedir? “Bu dünya adaletle ayakta durur, Zulüm geldiği vakit o devletin varlığı düşünülemez.” diye karşılık vermiştir.
Bizim bugün hakkımız olan adaleti teslim etmeyecekseniz zulmetmiş sayılırsınız. Ördüğünüz bu duvarın zulümden müteşekkil olduğunu da ahir ömür hatırlatacağız.
İki yıldır meslektaşlarım bu duvarı aşmak için ellerinden gelen çabayı avukatlık etiğine dikkat ederek, davayı gösteriye dönüştürmeden, yalnızca hukukun gerektirdiği bir gayretle emek sarf ettiler, bu uğraşlarından ötürü da ayrıyeten onlara şükran borcum var.
“Karanlık tablo”
Bu salonda, hakkımız olan adalete ulaşamayacağımız tarafında hukuksuzluklarla çizilmiş huzura uzak olduğumuzu anlatan karanlık bir tablo hasıl oldu. Bugün burada bu tabloyu tarife çalışıyoruz. Bu tabloya bir toplumun beklentileri, insanca bir hayat tahayyülü, barışçıl dünya talebi, şiddetin savaşın karşısında aydın bir insanın kendini yükümlü hisseden iffetli ve yürekli duruşu hapsolacaktır.
“Hakkıyla yargılama yapılmıyor”
İnsana insan gözüyle bakabilmemiz de lakin içimizde taşıdığımız vicdanla mümkündür. Victor Hugo’nun dediği üzere “En harika adalet vicdandır.” Mahatma Gandhi, “Her çeşit mahkemeden daha yüksek bir mahkeme vardır, o da vicdandır. O, öbür bütün adalet sistemlerinin üzerindedir,” demiştir. Vicdan sözcüğüne üniversal ve ulusal hukuk uygulamasında özel mana atfedildiği de unutulmamalıdır.
“Talep etmekten geri durmayacağız”
Hukukun, kanunların, toplumun tanrısal bir paye biçmiş olduğu bu makamın bağımsız, objektif, kendi şahsi menfaatlerinden çok uzak, tarafsızlığını hissettirmesi vereceği karar kadar, kararın oluşturulduğu süreçte de tarafsızlığını hissettirme sorumluluğunun olduğunu hatırlatmak istiyoruz. İki yıllık sürecin sonunda yargının tarafsızlığına güvendiğimizi lisana getirmeyi çok isterdik. Kendimizi huzurlu ve hakkı teslim edilmiş bir vatandaş olarak hissedebilmemiz için aleyhimize işleyen her durumda umudumuzu kaybetmeden hakkımız olan adaleti karar anına dek bu salonda düşlemekten ve talep etmekten geri durmayacağımızı bir kere daha lisana getireceğiz.”