Suriyelilere işkence, tecavüz, katliam üzere insanlık dışı muamelelerde bulunulduğu Sednaya hapishanesinde 30 bin mahkumun azaba maruz kalarak öldüğü yahut infaz edildiği iddia ediliyor.
Sednaya Hapishanesi Tutukluları ve Kayıpları Derneği (ADMSP) yayımladığı bir raporda, dünyadaki en makûs koşullardan birine sahip olan Sednaya hapishanedeki insanlık cürümlerinden sorumlu olan kişi ve kurumlar ağını ortaya çıkardı.
ADMSP raporunda ayrıyeten hapishane için, “meşru bir zemin” oluşturularak Suriyelilerin alıkonulduğu ve haklarında infaz kararı verildiği öğrenildi.
Raporda geçen tabirlere nazaran İbrahim Süleyman, Talat Mahfud, Mahmud Matuk üzere isimler, hapishanenin önde gelen yöneticilerindendi. Bu bireyler tutuklulara karşı işlenen kabahatleri denetlemekten sorumluydu.
Hapishane içerisinde işlenen azılı kabahatlerin yasal bir süreç içerisinde nasıl yasallaştırıldığını gün yüzüne çıkaran ADMSP, derin bir araştırma ve firar eden hapishane işçisi ile mahkum şahitlerden elde ettiği tabirler sonucunda, Sednaya hapishanesinde 2011 ila 2018 yılları ortasında 30 bin kadar mahkumun azaptan hayatını yitirdiği yahut infaz edildiği bilgisine ulaştı.
ADMSP’nin elde ettiği bilgilere nazaran, hapishanedeki mahkumlar, Esed rejimine bağlı askeri mahkemelerde ‘birkaç dakika süren’ duruşmalarda yargılandı. Askeri mahkemelerin birkaç dakika süren yargılamaları kapsamında mahkumların infaz edilmesine hükmedildi.
Öte yandan raporda, hapishanede bir mühlet tutuklu olan lakin hayatta kalmayı başarabilen şahısların tanıklıklarına başvuruldu. Bu çerçevede şahitler, 2018 ile 2021 yılları ortasında askeri mahkemelerin “yasal yargılamaları” sonucunda 500 kadar kişinin infaz edildiğini söyledi.
Dahası infaz edilen yahut azaptan ölen tutukluların cesetlerinin saklanmasında Tişrin Askeri Hastanesi (Tishreen), değerli bir rol oynadı. Tutukluların cesetlerinin hapishane etrafında tutulması yerine hastane, bunları derin donduruculu et kamyonetlerine aktardı. Cesetler bir mühlet sonra toplu mezarlara gömülecekti.
ADMSP raporu ayrıyeten, Esed rejiminin Sednaya hapishanesinin bir kısmında cesetleri “tuz odalarında” sakladığına dair haberleri de doğruladı. Soğuk morgların yoksunluğundaki hapishanede Esed rejimi yetkilileri, tazeliğini korumak için cesetleri ilkel morg olarak varsayılan tuz odalarında tutuyordu.
Esed rejiminin 2011 yılında iç savaşın başlamasından bu yana 100 bin Suriyeliyi tutukladığı biliniyor. Nerede tutulduğu bilinmeyen Suriyelilerinin büyük bir kısmının bir formda öldürüldüğünden şüpheleniliyor.
İnsan hakları örgütlerinin iddialarına nazaran 2011 yılından bu yana Esed rejiminin yaklaşık olarak 500 bin Suriyeliyi katlettiği, milyonlarcasını yerinden ettiği varsayım ediliyor.
SEDNAYA HAPİSHANESİ
Sednaya hapishanesi başşehir Şam’ın yaklaşık 30 kilometre kuzeyindeki dağlık bir bölgede bir zirvenin üzerinde 1987 yılında inşa edildi.
Üst seviye bir güvenliğin sağlandığı hapishanede yüzlerce gardiyanın çeşitli noktalarda nöbet tuttuğu biliniyor.
184 stadyum büyüklüğünde olduğu söz edilen Sednaya Hapishanesi, mayın tarlalarıyla kordon altına alınmış durumda.
Esed rejimi ordu güçlerine bağlı 3’üncü Bölük ise, mayın tarlalarının gerisinde hapishanenin dış güvenliğinden sorumlu.
Öte yandan cezaevi güvenlik işçileri iç-dış bağlantısı kesmek ve içerideki bilgilerin dışarıya sızmasını önlemek için irtibat çizgilerini denetliyor.
Uluslararası Af Örgütü, Suriyeli sivillerin azap görerek öldürülmesinde ve infaz edilmesinde kullanılması sebebiyle Sednaya hapishanesini “insan mezbahası” olarak tanımlıyor.
Suriyeliler, protestolara katılmaları, rejim zıddı olmaları, aktivistlik yapmaları sebebiyle 2011 yılından günümüze kadar gözaltına alınıp Sednaya hapishanesine aktarıldı.
Siyasi mahkum olarak isimlendirilen Sednaya hapishanesindeki Suriyeliler burada çeşitli azaplara maruz kalıyor. Bu azaplardan kimileri öldürülünceye kadar dövülme, çok derecede azap, açlıkta bırakma, tıbbi ihmal ve çok küçük hücrelerde tutulma olarak sıralanıyor.
Bazı tutukluların hapishaneye birinci gelişlerinde onların gözünü korkutmak ve hapishanedeki ‘disiplini’ göstermek emeliyle gardiyanlar tarafından saatlerce darp edildiği bildiriliyor.