Uzm. Dr. Fenercioğlu, sarsıntı sonrasında insanların artçı sarsıntılardan korunmak gayesiyle yahut meskenlerinin hasar almasından ötürü bir yer tahsis edilene kadar sokakta kalabileceğini belirterek, “Kış mevsimindeyiz, hasebiyle depremzedeler için en değerli mevzu hipotermi. Beden ısısının 35 derece altına inmesi hipotermi meydana getirir. Bu durumda kalp, hudut sistemi ve başka organları olağan faaliyet gösteremez. Depremzedeler meskenlerine dönemedikleri için kıyafet üzere rastgele bir gereksinimlerini temin edemiyorlar. Bu noktada ısıtıcı, battaniye, termal kıyafetlerin gereksinim sahiplerine sağlanması çok kıymetli. Afetzedelerin bir şaşkınlık ve şok içinde oldukları unutulmamalı; beslenmelerinden barınmaları, hijyenlerine kadar her şeyin devlet takviyesiyle organize edilmesi gerekmektedir” dedi.
Depremzedeler Nasıl Beslenmeli?
Dışarıda kalan insanların bol sıvı tüketmeleri gerektiğini ve beslenme açısından da daha çok güç veren karbonhidrat içerikli besinlerin tüketilmesinin yanlışsız olacağını kelamlarına ekleyen Uzm. Dr. Fenercioğlu, şunları kaydetti:
“Deprem sırasında enkaz ve göçük altında kalan insanların zelzele uzmanlarının da anlattığı halde ömür üçgenlerine sığınmaları gerekiyor. Ömür üçgeni dediğimiz şey buzdolabı, çamaşır yahut bulaşık makinesi, sandalyelerle desteklenen masa altları üzere sizi enkazdan koruyabilecek alanlara sığınmak manasına geliyor. Bu konumu aldıktan sonra bir müddet yardımın gelmesini bekliyoruz. Beklerken ellerimizi ve ayaklarımızı kan deveranını sağlamak için mümkün olduğu kadar hareket ettirmeye çalışmak gerekiyor. Kanama mevcutsa elimizle kanayan bölgeye tampon yapmalıyız. Yanımızda bir sargı bezi, pamuk olmadığından ve toz toprak nedeniyle hijyenik şartlardan uzak olduğumuz için kanayan yere bastırmak suretiyle kanamayı durdurmalıyız.”
Crush Sendromu Vefata Sebebiyet Verebilir
Uzm. Dr. Fenercioğlu, “Kolda yahut bacakta bir kırık ya da şiddetli bir ağrı varsa hareket ettirilmemesi kıymet arz ediyor. Ağrıyan yeri sabit tutmamız ve durumumuzu muhafazamız gerekli. Enkazdan çıkarılırken ise birinci yapılması gereken, beden görünür görünmez kola erişilebiliyorsa çabucak damar yolu açmaktır” diyerek, kelamlarına şöyle devam etti:
“Crush sendromu dediğimiz şey ezilme biçiminde yaralanma, uzun vadeli sıkışma ve hareketsizlik sonucunda ortaya çıkar. Ezilmeye bağlı olarak bedende miyoglobin parçalanarak böbreklere yerleşip böbrek yetmezliğine yol açar. Süratli ve tesirli bir tedavi uygulanmadığı durumda vefatla sonuçlanabilir. Bu nedenle enkaz altında iken ulaşabiliyorsak yudum yudum da olsa su içmeye çalışmalıyız. İnsan aç olarak birkaç gün yaşayabilir lakin susuz hayatta kalmamız mümkün değil.” Teneffüs ezası olan hastanın akciğer yaralanması olabileceğinin göz o¨nu¨ne alınması gerektiğini kelamlarına ekleyen Uzm. Dr. Fenercioğlu, “Go¨gˆu¨s duvarı u¨zerine baskı yapılmamalı ve varsa oksijen destegˆi sagˆlanmalı. Oksijen destegˆi sagˆlanamıyorsa c¸evredeki beşerler bir ölçü uzaklaştırılarak pak hava solutulmalı” diye konuştu.
Deprem Çantasında Neler Olmalı?
Uzm. Dr. Fenercioğlu, kelamlarını “İstanbul üzere metropollerde bu şiddette bir sarsıntının çok daha büyük kayıplara yol açabileceğini öngörüyoruz. Bu nedenle sarsıntı öncesinde tedbirimizi alarak kesinlikle bir zelzele çantası edinmemiz gerekiyor. Bu sarsıntı çantasına bir şişe su, bir pamuk, gazlı bez üzere ani durumlarda kullanılabilecek gereçler koyulmalı. Enkaz altında kalınması durumunda bulunduğumuz durum tahminen sıkışık olmayabilir, kurtarılmayı beklediğimiz bu mühlet içerisinde birinci yardım olarak kendi müdahalemizi yapabiliriz. Bu biçimde sağ kalma ihtimalimiz çok daha yüksek olacaktır” diyerek sonlandırdı.
Kaynak: Cumhuriyet