Kira bağından kaynaklanan uyuşmazlıklar, taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve iştirakin giderilmesine ait uyuşmazlıklar, Kat Mülkiyeti Kanunu’ndan kaynaklanan uyuşmazlıklar, komşu hakkından kaynaklanan uyuşmazlıklarda 1 Eylül 2023 prestijiyle dava açılmadan evvel arabulucuya başvurulmuş olması koşulu aranacak.
Konuya ait değerlendirmelerde bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, “Özellikle son yıllarda kira artışlarına getirilen sınırlama ve artan gayrimenkul bedelleri nedeniyle kiracı mal sahibi uyuşmazlıklarında dava sayıları da artmıştı. Yalnızca 2022 yılı içinde hukuk mahkemelerinde açılan paydaşlığın giderilmesi davaları 42 bin, kiralananın tahliyesi 32 bin 364, kira davaları da yaklaşık 21 bini bulmuştu. Yeni düzenleme ile kira tespit davaları, kira tahliye davaları, Kat Mülkiyeti Kanunu’ndan kaynaklanan uyuşmazlıklar üzere birçok uyuşmazlık çok daha kolay çözülebilecek” dedi.
Özelmacıklı, “11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri ortasında yenilenen kira periyotlarında uygulanacak kira bedeline ait muahedeler, bir evvelki kira yılına ilişkin kira bedelinin yüzde 25’ini geçemeyecek halinde düzenlenmişti. Lakin bu düzenleme artan bedel ve enflasyon oranları nedeniyle çok düşük düzeyde kaldı. Düşük kalan kira bedelleri nedeniyle mal sahibi ve kiracı uyuşmazlıkları üst düzeye çıktı. Bu düzenleme yerine artışlar yeniden tüketici fiyat endeksindeki son on iki aylık ortalamalara nazaran kalsa çok daha düzgün olurdu. Zira piyasada bu düzenleme uygulanamadı ve taraflar ortasında karşılık bulmadı” dedi.
Arabuluculuk istatistiklerine bakıldığında gayrimenkul uyuşmazlıklarında da yüzde 50’ye yakın bir oranda mutabakat sağlanabileceğini düşündüğünü belirten Özelmacıklı, “Arabuluculuk, günümüzde dostça yollarla uyuşmazlık tahlil teknikleri içinde en yaygın olarak bilinen ve uygulanan uyuşmazlık tahlil usulü. Arabulucu, bu süreçte karar veren kişi de değil. Görüşmelere taraflar şahsen ya da varsa avukatları aracılığıyla da katılabiliyorlar. Arabuluculuk ofisine müracaatta rastgele bir fiyat de alınmıyor. Taraflar arabuluculuk görüşmelerinde anlaşamazlarsa 2 saatlik fiyat Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanıyor. Mutabakat durumunda fiyat, aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca da eşit biçimde ödeniyor. Taraflar muahede sağlayamazsa mahkemeye başvurarak dava da açabiliyorlar” diye konuştu.