Hanife Baş – Ayakkabıda pandemiyle birlikte öne çıkan spor giysi trendi sürerken, Türkiye spor ayakkabı üretiminde de üs haline geliyor. Yerli markaların üretimleri yanında dünyaca ünlü markalar Skechers, New Balance ve Puma üretimlerini Türkiye’de yaptırıyor. Nike ve Adidas’ın da pandemi öncesi konuşulan Türkiye’de üretim yapma planlarını tekrar gündemlerine almaları bekleniyor.
Yurtdışından talep arttı
Türkiye Ayakkabı Kesimi Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (TASEV) Lideri Hüseyin Çetin, Türkiye’de ayakkabı kesiminin büyüklüğünün 9 milyar dolar olduğunu belirterek, “Pandemideki trend sürüyor. Spor ve rahat giysi yaygınlaştı. Türkiye’de üretilen ayakkabının yüzde 70’i spor ayakkabı stilinde. Beşerler rahatlığa alıştı, bu üslup giysinin önü açık” dedi.
Ayakkabı dalının ihracatında da artış olduğuna işaret eden Çetin, “Sektör büyüklüğünün 1 milyar doları ihracattan geliyor. Dünyada tedarik zincirlerindeki değişiklik de dalımıza yaradı. Yurtdışından bilhassa Avrupa ülkelerinden ayakkabı talebi arttı. Bu nedenle ihracatta da geçen yıla nazaran yüzde 23’lük artış yaşanıyor. Kesim olarak evvelce cari açık verirken, artık cari fazla veriyoruz” diye konuştu.
Çetin, Türkiye’nin deri ayakkabıda önde olduğunu, spor ayakkabıda da son devirde çok büyük gelişmeler gösterdiğini lisana getirerek, şunları söyledi:
“Dünya devleri de üretim başlattı. Skechers, New Balance, Puma Türkiye’de üretim yapıyor. Pandemi öncesi Adidas ve Nike’ın üretimi konuşuluyordu. En azından Türkiye’de satılan eserlerin üretiminin burada yapılması konusunda. Bu tekrar gündeme gelebilir. Spor ayakkabıda hem yan sanayi oluştu hem de bu cinse özel tabanlar artık yapılıyor. Spora artık önemli kayış var. Türkiye’de üretilen ayakkabının yüzde 70’i spor ve günlük ayakkabı. Pandemideki spor giysi trendi sürüyor. Beşerler artık rahat giysisi önemsiyor.”
540 milyon çift
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği (TASD) Lideri Berke İçten, pandemi nedeniyle tedarik zincirlerinde oluşan değişimin Türkiye’ye yaradığını kaydederek, “Türkiye’de 540 milyon çift ayakkabı üretimi var. 2021’de 335 milyon çiftlik ihracat yaptık. Bilhassa Avrupa’dan talep çok arttı. Üretim kapasitesi daha fazla olsa daha fazla ihracat yapardık. Üretimde dünyada altıncı, ihracatta dördüncü sıradayız. Pandemi sonrası pazarımız da çeşitlendi. Değerli pazarlarımız Rusya, Ukrayna ve Irak’ta problemler olsa da farklı ülkelerle bu açığı kapattık. Avrupa’dan ağır talep alıyoruz. Pandemi öncesinde her yıl ihracatımız yüzde 10-15 ortasında artıyordu. Artık bu sayılar yüzde 23’lere çıktı. Bu sayısı yüzde 30-35’lere yükseltebiliriz. Spor ayakkabı modası da sürüyor. Bu alanda her geçen gün kapasiteler artıyor” diye konuştu.
İstihdam deposu oldu
Berke İçten, kesimin çok emek ağır olduğunu da hatırlatarak, şöyle konuştu: “350 bin bireye istihdam sağlıyoruz. Daha fazla beşere da sağlayabiliriz. Kesimde nitelikli eleman eksiği var. Ne kadar makineleşme olsa da ayakkabıda insan emeği önemli” dedi.
Rakamlarla ayakkabı sektörü
– 9 milyar dolarlık büyüklüğü var
– 350 bin kişiyi istihdam ediyor
– Yılda 540 milyon çiftlik üretim var
– 1 milyar dolardan fazla ihracat yapıyor
– İhracatta dördüncü sırada
– Türkiye dünyada üretimde altıncı sırada
– 200 ülkeye ihracata yapılıyor