Türkiye ile NATO’ya üye olmak isteyen İsveç ve Finlandiya ortasındaki üçlü muhtıra çerçevesinde kurulan “Daimi Ortak Mekanizması”nın üçüncü toplantısı, Brüksel’deki NATO karargahında gerçekleştirildi.
Anadolu Ajansı’nın haberine nazaran, toplantının akabinde açıklama yapan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, heyette Adalet Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Ulusal Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Ulusal İstihbarat Teşkilatı’ndan yetkililerin bulunduğunu söyledi.
Kalın, birinci olarak NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile görüştüğünü, NATO’nun Türkiye’deki sarsıntılardan sonra yaptığı katkılar hasebiyle teşekkür ettiklerini, katkıların devamı konusunda taahhüt aldıklarını, ayrıyeten şimdiki güvenlik problemleriyle Ukrayna’daki savaşı ele aldıklarını tabir etti.
‘GÜVENLİK DERTLERİMİZİ BİR SEFER DAHA ANLATTIK’
Türkiye, İsveç ve Finlandiya üçlü düzenek toplantısını 2 ay kadar evvel yapmayı planladıklarını fakat İsveç’te Kur’an yakma hareketine müsaade verilmesi sonrasında bunu ertelediklerini hatırlatan Kalın, Stoltenberg’in Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmesindeki ricası üzerine bunu canlandırdıklarını lisana getirdi.
Kalın, “Genel olarak toplantının olumlu bir havada geçtiğini söz edebilirim. Biz bilhassa bugüne kadar lisana getirdiğimiz Türkiye’nin güvenlik telaşlarının ve beklentilerinin altını bir defa daha hem İsveçli hem Finlandiyalı mevkidaşlarımızla çizdik. NATO Genel Sekreteri de bu toplantının bir kısmına katıldı ve burada da beklentilerimizi açık halde tabir ettik” dedi.
‘TERÖRLE GAYRETTE ATILAN KİMİ ADIMLAR MEMNUNİYET VERİCİ’
“Terörün hiçbir tipi ortasında ayrım yapmadan kararlı çabanın temel olduğunu baştan beri söylediklerini” belirten Kalın, şöyle devam etti:
“Türkiye’nin güvenlik dertleri tıpkı vakitte NATO’nun güvenlik korkularıdır. Biz nasıl öteki NATO ülkelerinin ve NATO üyesi olmayan dost ve müttefik ülkelerin güvenlik korkularını ciddiye alıyor, karşılaştıkları tehditlere karşı derhal amasız ve fakatsız adımlar atıyorsak farklı halde müttefiklerden ve öteki dost ülkelerden de Türkiye’nin güvenlik dertleri konusunda benzeri adımlar atmalarını beklemek en doğal hakkımız. Bu çerçevede PKK/PYD/YPG ve FETÖ yapılanmasıyla ilgili İsveç ve Finlandiya’daki durumu tekrar değerlendirdik. Burada geçtiğimiz süreç içinde atılan kimi adımların memnuniyet verici olduğunu, kimi alanlarda ilerleme sağlandığını kaydettik ve bu alandaki uğraşları ve çalışmalardan ötürü da muhataplarımıza memnuniyetimizi tabir ettik. Lakin natürel ki süreç şimdi bitmiş değil. PKK/PYD/YPG, FETÖ ve bunların birtakım paravan örgütleriyle ilgili bu ülkelerdeki çalışmalar bundan sonra da devam edecek. Bilhassa terörizmin finansmanı, eleman devşirilmesi, terörizmin propagandasının yapılması ve şiddete teşvik edilmesi istikametindeki hareketlerin önlenmesi için gerekli tüzel, isimli idari, istihbari adımların atılması tarafındaki beklentilerimizi de tabir ettik.”
İsveç’in yeni bir terörle gayret yasası hazırladığı, bunu İsveç hükümetinin kabul ettiğini hatırlatan Kalın, “Bunun bizim açımızdan memnuniyet verici olduğunu söz ettik. Bu maddeyle birlikte terörle çabada daha aktif bir pozisyonda olacaklarını İsveçli mevkidaşlarımız zati lisana getiriyorlar. Biz bu yasanın yürürlüğe gireceği 1 Haziran’dan sonra da o tarihe kadar da terörle çaba, PKK/PYD/YPG ve FETÖ gibisi yapılarla ilgili atılacak adımları yakından takibe devam edeceğiz.” diye konuştu.
‘KÜRESEL GÜVENLİĞİN KIRILGAN HALE GELDİĞİ PERİYOTTA NATO KRİTİK ROL OYNAYACAK’
“Madrid’de imzalanan mutabakatın tam manasıyla kamil bir halde uygulanmasını bekliyoruz” diyen Kalın, şunları söyledi:
“Temel beklentimiz bu. Bu gerçekleştiği oranda iki ülkenin NATO üyelik süreci olumlu bir istikamette ilerleyecektir. Biz prensipte NATO’nun genişleme siyasetini destekliyoruz. İttifakın bilhassa müttefiklerin güvenlik telaşlarının giderilmesi ve bir güvenlik şemsiyesi altında toplanması noktasında çok hayati bir rol oynadığını biliyoruz. Global güvenlik mimarisinin giderek daha kırılgan ve tehlikeli hale geldiği bu devirde üyesi olduğumuz ve son derece değerli roller üstlendiğimiz NATO’nun da bu süreçte kritik roller oynamaya devam edeceğinin farkındayız. Geçmişte olduğu üzere biz prensipte NATO’nun genişleme siyasetini daima destekledik. Geçmişte öbür ülkeler yeni üyelerin kabulünde çok uzun süren oyalamalar, bekletmeler yapmışlardı. Yunanistan’ın Kuzey Makedonya’nın üyeliği konusunda takındığı hali kastediyorum. 9-10 yıl süren, yalnızca bir isim sıkıntısından kaynaklanan süreçler yaşandı. Biz bu çeşit şeylere mahal vermedik. Yalnızca gerçek, gerçek somut güvenlik dertlerimizi lisana getirerek bu taraftaki beklentilerimizi tabir ettik. Finlandiyalı ve İsveçli mevkidaşlarımız da bu bahiste olumlu adımlar atıyorlar ancak daha fazlasının yapılması gerektiğini kendileri de tabir ediyorlar. Bu, bir süreç. Bundan sonra da bunun idari, isimli, istihbari boyutlarıyla birlikte takibine devam edeceğiz.”
‘SÜREÇ BAŞKA FARKLI MI BİRLİKTE İŞLEYECEK BU ÜLKELERİN ATACAĞI ADIMLARA BAĞLI’
İbrahim Kalın, Finlandiya ve İsveç’in üyelik süreçlerinin birbirinden farklı yürütülmesiyle ilgili soru üzerine “Sürecin bundan sonra nasıl işleyeceğini, birlikte mi, farklı ayrı mı, evvel birinin sonra oburunun mi gireceği konusundaki sürat, kapsam ve genel çerçeve biraz da bu ülkelerin atacağı adımlara bağlı” dedi.
Kalın, gelecek günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın vereceği talimat doğrultusunda bu seçenekleri değerlendireceklerini, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve kimi NATO müttefiklerinin bu türlü bir beklentisi olduğunu aktardı ve şöyle devam etti:
“Zaman vakit bizim önümüze konan vakit tahditlerinin ve baskısının bizim için geçerli olmadığını tekrar tabir etmek isterim. Burada Türkiye’den kaynaklanan bir oyalama geciktirme kelam konusu değil. Sıkıntı Türkiye’nin somut olarak ortaya koyduğu güvenlik korkularının giderilmesiyle ilgili. Bu alanlarda aralık alındığı surece biz NATO üyelik sürecine ve Finlandiya ve İsveç’in üyeliklerinin onaylanmasına daha da yaklaşırız lakin buralarda gecikme şu yahut bu sebeplerle birtakım gecikmeler, aksamalar olursa bu süreç elbette uzar. Temmuz ayında yapılacak NATO doruğunun vakit zaman önümüze bir son tarih üzere konduğunu biliyorum lakin biz NATO ittifakının güçlendirilmesi konusunda bugüne kadar nasıl yapan bir tavır içinde olduysak bundan sonra tıpkı tavır içinde olmaya devam edeceğiz. Önümüzdeki günlerde haftalarda bu ülkelerin atacağı adımlar bu işin seyrini, suratını belirleyecek. O yüzden şu anda kesin bir şey söylememiz mümkün değil.”
‘1 HAZİRAN BİZİM KOYDUĞUMUZ BİR TARİH DEĞİL’
Kalın, İsveç’te hazırlanan terörle çaba bahisli yasa tasarısının ertelenmesi hakkındaki soruyu yanıtlarken de şunları lisana getirdi:
“Bugün hükümet tarafından kabul edildi. İleri bir tarihte parlamentoya sunulacağı lakin parlamentoda da büyük bir meseleyle karşılaşmayacaklarını İsveçli mevkidaşlarımız bize ilettiler. Bu sürecin suratı bundan sonra artık onların alacağı kararlara, atacağı adımlara bağlı. Bu terörle gayret yasası yeni haliyle parlamentodan geçtikten sonra bile 1 Haziran prestijiyle yürürlüğe gireceği için büyük ihtimalle o tarihten sonra terörle çaba konusunda hem isimli hem tüzel hem de idari manada daha süratli adımlar atabileceklerini kendileri söz ediyorlar. Bizim açımızdan kendileri bu süreci ne kadar hızlandırabilirse o kadar uygun olur lakin bizim açımızdan bu bizim koyduğumuz bir tarih değil. O kendilerinin koyduğu bir tarih. Biz de bu süreci yakından takip edeceğiz.” (HABER MERKEZİ)