Ankara Üniversitesi Su İdaresi Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Gökşen Çapar, iklim krizinin su döngüsünü etkilediğini söyledi.
İklim krizinin su kaynaklarına tesirinin su döngüsü üzerinde hissedildiğine dikkat çeken Doç. Dr. Çapar, “İklim değişikliği global ısınma, sera gazlarının çok atmosfere salınımıyla meydana gelen bir olay. Global ısınma sebebiyle buharlaşma daha süratli meydana geliyor. Devir periyot kuraklık devir dönem şiddetli yağışlar hatta sel felaketleri, taşkın üzere afetlerle karşı karşıya geliyoruz. Buzulların erimesi de denizlere, okyanuslara tatlı suyun karışması manasına geliyor” söz etti.
Çapar şöyle konuştu:
“İklim krizi aslında bir su krizidir. Türkiye’de 112 milyar metreküp yıllık net kullanılabilir su potansiyelimiz var. Tahminen 100 sene evvel nüfus daha azken, 10 milyon, 20 milyon aralığındayken o vakit kişi başına düşen su potansiyeliyle Türkiye su zengini bir ülkeydi; ama bugün geldiğimiz noktada kullanılabilir su potansiyeli olarak su gerilimi çeken bir ülkeyiz. Türkiye’nin şu an 1300 metreküp yıllık kişi başına su potansiyeli var. Şayet nüfusumuz 2030’lu yıllarda 100 milyona ulaşırsa o vakit bin metreküpün altına düştüğünde su yoksulu bir ülke durumuna geleceğiz.”
‘Bireysel gayretler çok önemli’
Çapar, yüzde 30’a yakın günlük kullanımımızın sifon suyunda harcandığını ve gri su geri kazanımıyla biraz da konuttaki ekipmanların su verimliliği yüksek aygıtlar olmasıyla bunun mümkün olabileceğini tabir etti.
Çapar kelamlarına şöyle devam etti:
“Bugün 10 litre ile sifon çalışıyorsa yarın daha az suyla çalışan sistemler, duş başlıkları, biraz da bulaşık, çamaşır makinesi üzere aygıtların meskendeki kullanımına göstereceğimiz dikkat yardımcı olur.
Hem tasarruf hem verimlilik ikisini birlikte düşünmek gerek. Ferdî gayretler çok kıymetli. Su tasarrufu davranışının bilhassa çocuklarda, gençlerde yerleşmesi gerekiyor. ‘Benim gayretimden ne olacak ki’ diye düşünmemek lazım. Evsel kullanımımızda her gün 1 litre bile tasarruf edebilirsek bu 5 milyon nüfuslu bir kentte günde 5 milyon litre su eder.”
Tarımda su verimliliği elde etmek için modernize edilmiş yeni sulama sistemlerinin tercih edilmesi ve çiftçilerin bu hususta bilinçlendirilmesi gerektiğini kaydeden Doç. Dr. Çapar kelamlarını şöyle tamamladı:
“Türkiye’nin su potansiyeline baktığımızda sektörel kullanım açısından tarım başta geliyor. Su kaynaklarımızın yüzde 77’si ziraî üretimde kullanılıyor.
Tarımda kıymetli olan suyu verimli kullanmak, bir ünite suyla en fazla işi, üretimi yapabilmek. Bunun için çağdaş sulama sistemlerinin yaygınlaştırılması çok büyük kıymet arz ediyor. Damla yağmurlama üzere sistemlerin yaygınlaşması ve çiftçinin bu sistemlere adapte olması, benimsemesi gerekiyor.
Artık salma sulamadan mutlaka mümkün olduğu kadar uzaklaşmamız, onu geçmişte bırakmamız gerekiyor. Zira en çok suyu tarımda kullanıyoruz.”