Muş Mevlana İmam Hatip Ortaokulu Türkçe öğretmeni Ferhan Ulu öğrencileriyle birlikte afetlerde vazife yapan arama kurtarma çalışanları için bir yelek tasarlamaya 2020 yılında Van’ın Bahçesaray ilçesinde gerçekleşen çığ faciasından sonra başladı. Okulda tasarlanan yeleğin kıymeti bu kış yaşanan sarsıntılar sonrası bir kere daha ortaya çıktı. Ferhan öğretmen bu yıl takımına 6’ıncı sınıf öğrencileri Nudem Taşkesen ve Fatma Betül Yıldırım’ı alarak akıllı yelek dizaynını TEKNOFEST öncesinde tamamladı ve ortaya bir eser çıkardı. Ferhan öğretmen ve öğrencileri sırf bin 666 lira harcayarak yaptıkları akıllı yeleği evvel Muş’taki AFAD çalışanlarına tanıttı.
GÜVENLİK, BAĞLANTI, TEKNOLOJİ BİR ARADA
Öğretmen Ferhan Ulu, ürettikleri özel yeleği anlatırken; “Yelek üzerindeki her sistem bir gereksinimden doğdu. Mesela bir arama kurtarma vazifelisi bir kuyuya inmek zorunda kalırsa ve burada bir gaz sızıntısı varsa yeleğin üzerindeki sensör onu çabucak uyarıyor. Misyonlu şayet 10 dakika hareketsiz kalırsa yelek bu kere takımdaki başka vazifelileri uyarıyor. Aydınlatmanın yetersiz olduğu yerlerde bu yelek ortamı gerektiği kadar aydınlatıyor” dedi.
YELEK NASIL ÇALIŞIYOR?
“Projemiz farklı özellikleriyle öne çıkıyor” diyen Fatma Betül Yıldırım ise ürettikleri yeleğin çalışma prensibini şöyle anlattı; “Akıllı yeleğimizin özelliklerinden birincisi çalışan kişinin o anki durumunu etrafa bildirmesi. Burada arama kurtarma görevlisini soru sorarak meşgul edenler için yeleğin ardında kişinin çalışma durumunu gösteren bir levha var. Bu kısımdaki renkli ıxşıklar onun meşgul yahut konuşmaya uygun olduğunu gösteriyor. AFAD çalışanlarıyla görüşmelerimizde, alanda yaşadıkları en değerli sıkıntılardan birinin çalışma alanı aydınlatması olduğunu fark ettik. . Baretlerdeki aydınlatma ışığı yetersiz ve elle etkin oluyor. Acil durumlar ve çalışma alanında oluşan karanlık noktalar için otomatik devreye giren bir aydınlatma sistemi düşündük ve bu sistemi yeleğin üzerine yerleştirdik. Işık sensörü ortamdaki ışığı ölçüyor ve aydınlatmanın şiddetini anlık olarak ayarlıyor.
IŞIKLARLA UYUM SAĞLIYOR
Yeleğin bir öbür özelliği ise arama kurtarma çalışanlarına takım önderi tarafından anlık olarak ileti iletilmesini sağlaması. Bunun için yeleğin üzerinde şerit led ışıklar bulunuyor. Her rengin bir manası var. Kırmızı ışık çalışmayı durdur, sarı ışık sessiz ol, mavi ışık toplanma noktasına git, yeşil ışık çalışmaya devam et manasını taşıyor. Takım başkanı radyo frekansı ile komut verebiliyor. Başka haberleşme sistemleri o an yetersiz kalabileceğinden bu bağlantısı radyo frekansı üzerinden tasarladık. Ayrıyeten yelekteki güç bataryası saha çalışanının telefonunu ya da öbür elektronik aygıtlarını şarj edebilmesini sağlıyor.”
EMSAL ESER YOK
Akıllı yeleği tasarlayan grubun öteki üyesi olan Nudem Taşkesen de, “Kullandığımız yeleğe donanımları taktığımızda yükü 2 kilo 200 gram kadar oluyor. Yani bu yelekle arama kurtarma çalışanlarının sırtına büyük bir yük yüklemiş olmuyoruz. Eser uygun maliyetli ve yerli üretim. Arama kurtarma grupları için misal bir eser yok” dedi.