Duygu Kıt
DERSİM – Dersim Belediyesi tarafından bugün kent kent meydanında ‘Deprem İçin Ne Yapmalı-Depremin Öğrettikleri ve Türkiye’ başlıklı bir panel düzenlendi. Panele, Nasuh Mahruki ve Prof. Dr. Ahmet Ercan da katıldı.
‘RADİKAL KARARLAR ALACAĞIZ’
Tunceli Belediyesi İmar ve Şehircilik Müdürü Özcan Karadağ moderatörlüğünde başlayan panelde, birinci kelamı alan Dersim Belediye Lideri Fatih Mehmet Maçoğlu, “Coğrafyamızda tarihimizin en büyük yıkımı ve acısıyla karşı karşıyayız. Zelzele günü mahallelerde hasar denetiminin akabinde oluşturduğumuz uyumla zelzele üssü Kahramanmaraş/Pazarcık’ta gitme kararı aldık. Akşam üzeri Pazarcık’a vardığımızda tek şahısla karşılaşmadık. Nüfusun çoğunluğu kent dışına çıkmış, otomobillerde bekliyordu. Gittiğimiz anda uyumla irtibata geçerek birlikte çalışmaya başladık. Birkaç kişinin tahliyesini tamamlamamızdan sonra alana gelen arama kurtarma takımları, güvenlik sebebiyle bizi dışarı çıkardı. Bizler de temel yardımlar için çalışmaya başladık. Dersim’deki herkes orada olmasa da herkesin vicdanı ve emeği oradaydı. Herkes elinden ne gelirse zelzele bölgelerine ulaştırmıştı. Hepinizin huzurunda tüm Dersimlilere teşekkür ediyorum. Hiçbir özel mülk insan hayatından daha kıymetli değildir. Bundan ötürü alacağımız kararlar radikal kararlar olacaktır. Sizlerden beklentimiz bize dayanak vermenizdir. Öncelikle Pülümür, Ovacık ve Dersim merkezde takımlar kurarak buralarda çalışmalara başlayacağız. Buralar bittikten sonra köyler dahil her yerde çalışmalara devam edeceğiz. Kentimizde 3 bin 500 yapı bulunmakta. Tıpkı vakitte sarsıntıya yönelik eğitim çalışmalarına da süratle başlayacağız. Sarsıntı doğal bir afet, şayet buna uygun çalışmalar yürütürsek her şeyin üst üstesinden geliriz; vefatları azaltırız. Bütün insanların kurumların ortaklaşacağı bir çalışma ile sarsıntıya karşı hazır olabiliriz” dedi.
Panele, AKUT kurucusu Nasuh Mahruki ve Prof. Dr. Ahmet Ercan katıldı. ‘KIRIK NE KADAR YAŞLIYSA O KADAR KÜÇÜK ZELZELE ÜRETİR’
Panelde konuşan Prof. Dr. Ahmet Ercan zelzelenin yıkıcı tesirinden kurtulmanın yolunun, planlı kentler yapmaktan ve bilime inanmaktan geçtiğini söyledi. Ercan, “Depremde yıkılmayan bir Dersim yaratılabilir, bunun için bilime inanılması lazım. Dua okumakla sarsıntılar önlenemez. Bu türlü olsaydı bugüne kadar hiç sarsıntı olmazdı. Az hasarlı çıkmanın devası planlı kentleşmedir. Zelzele ebediyen fakirin sorunudur” diye konuştu.
Prof. Dr. Ercan, bölge için en büyük tehlikenin Bingöl’e bağlı Yedisu Fayı’ndan kaynaklandığını söyledi. Ercan bu bölgedeki fayın özelliklerini şöyle aktardı: “Doğu Anadolu kırığı, bugün Hatay’ın bulunduğu kesitten Osmaniye, Adıyaman’ın kuzeyinden Kahramanmaraş oradan da Malatya Elazığ’a kadar ilerliyor. Bingöl Karlıova’dan Kuzey Anadolu Fayı ile kesişiyor. Bu sebepten Doğu Anadolu’da bu defa ikinci bir kırık oluşuyor. Bu da Hakkari’nin bulunduğu yerden Van, Bitlis, Muş ve Varto üzerinden Bingöl’e, oradan da Erzincan üzerinden Tokat, Bolu, Adapazarı ve Kuzey Marmara’ya kadar gidiyor. Biz buna Kuzey Anadolu kırığı diyoruz. Kuzey Anadolu kırığının yaşı 3,5 milyon. Kırık ne kadar yaşlıysa o kadar küçük zelzele üretir. Genç olan Kuzey Anadolu kırığı ise bizim kuzeyimizde. Orada Yedisu kolu mevcut ve burası en hassas yer. Bu kol 8 şiddetine kadar sarsıntı üretebilir. 1939’da Erzincan’da olan zelzelesinin sonuçlarını hepimiz biliyoruz.”
“Eğer bir ülke güzel yönetilmiyorsa, o ülkede iktisat çökmüşse, eğitim çökmüşse sarsıntının ismi afettir” diyen Prof. Dr. Ercan, “Ben Tunceli’de 2 yıl sonra sarsıntı olacak desem ne tedbir alabilirsiniz? Buradaki yapı sayısı 3 bin 500. Zelzele olan bölgede 4 milyon yapı var. Bu yapıların yüzde 52’si kaçak ve yüzde 25’i imar barışından yararlanmış. Yapılar yeni olsa dahi sarsıntı yönetmeliğine uyanlar az” sözlerini kullandı.
‘YAPI STOKLARI DEĞİŞMELİ’
AKUT’un kurucusu Nasuh Mahruki de bir konuşma yaptı. Yapı stokları, yasal düzenlemeler ve eğitime kadar her şeyin baştan düzenlenmesi gerektiğini belirten Mahruki, afetin felakete nasıl dönüşebileceğini 6 Şubat’ta yaşadığımızı anlattı. “Depremin büyüklüğünü değiştiremezsiniz lakin yapılara olan tesirini değiştirebilirsiniz” diyen Mahruki, yaşadıklarımızın hepsinin insan temelli yıkımlar olduğunu söyledi.