Türkiye’de sıfır araç bulmak imkansızlaşmaya başladı. Bayiler, distribütörlerin kendine kotayla araç verdiğini, bu yüzden sıfır araç satışında zorlandıklarını belirtseler de ikinci el ilan sitelerinde sıfır araçlar şahıslar tarafından sıfır kilometre olarak jelatinleri üstünde satışa çıkıyor.
Buna dikkat çekmek isteyen Ticaret Bakanlığı değerli bir düzenleme gerçekleştirdi. İkinci El Motorlu Kara Taşıtları Ticareti Hakkındaki yönetmelikte değişiklik yapan Ticaret Bakanlığı “İlk tescil motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetinde de bulunan işletmenin bu faaliyeti yürütürken satıştan kaçınması, taşıtın üretici yahut distribütör tarafından tavsiye edilen satış fiyatının üzerinde fiyat talep etmesi, tüketiciyi aksesuar almaya yahut takas yapmaya zorlaması ya da takas fiyatını piyasa fiyatının kıymetli ölçüde altında belirlemesi üzere birinci tescil motorlu kara taşıtına ulaşılmasını zorlaştırıcı faaliyette bulunması halinde ikinci el satış yetki evrakı iptal edilecek” açıklamasını Resmi Gazete’den yaptı.
BİR YILA KADAR İPTAL EDİLEBİLECEK
Verilen mühlet içinde karşıtlığı ortadan kaldırmayan bayilerin tıpkı takvim yılı içinde karşıtlığı tekrarlaması halinde yetki dokümanı iptal edilecek. Yetki dokümanı iptal edilen işletmeye bu durum gerekçesiyle Bilgi Sistemi üzerinden bildirilecek. Yetki evrakı iptal edilen işletmeye ve işletme sahibinin öteki işletmeleri ile temsilcisi olduğu işletmelere, iptal tarihinden itibaren bir yıl müddetle yetki dokümanı de verilmeyecek.
SIFIR ARAÇ BULUNMUYOR
Bayilere gidilerek sıfır araç talep edilse de bayide bulunan satış temsilcisi bir ajandaya isim, soyad, telefon, istenen araba markası/donanımını not ederek “Biz sizi arayacağız” diyor. Ortadan aylar geçmesine karşın, ODD’nin de sıfır araba satışlarına ait sayıları açıklayıp satışların arttığına dair bilgileri de ortaya koymasına karşın bayiler sıfır araçların kendilerine gelmediğini, önümüzdeki aylarda ne kadar sıfır araç geleceğinin bilinmediğini, sıfır araç gelse de geldiği tarihte fiyat neyse o düzeyden satışa sunulacağını açıklıyor.
İKİNCİ EL İLAN SİTELERİNDE SIFIR KİLOMETRE ARAÇLAR İKİNCİ EL DİYE SATILIYOR
İkinci el ilan sitelerinde 2023 model sıfır olarak satışa sunulan araçlar bulunuyor. Bu araçlar bayi satış fiyatlarının çok üstünde fiyatlardan satışa çıkıyor. Genel olarak “Ahmet Beyefendi, Mehmet Bey” üzere takma rumuzlarla satışa sunulan sıfır araçlar galericilerin elinde bulunuyor ve kilometreleri de 6001 olarak işaretleniyor. Vatandaşlar ise mecbur kalarak sıfır araba bulamadığı için yüz binlerce lira fazla vererek galericilerden ya da bir halde sıfır olarak araba alan ve bunu al-satçı olarak piyasaya süren şahıslardan satın almak zorunda kalıyor.
TAKAS YAPACAKLARA ÖNCELİK TANINIYOR
Takas yapmak isteyenlere ise takas aracının fiyatını olağanın çok altında söyleyerek hem takas aracından kazanan bayi, hem de sıfır araca fazla fiyat çekip ikinci avantajı yakalıyor. Bir de bunun üstüne aksesuar dayatması yapan bayiler büyük karlar sağlıyor.
SIFIR ARAÇ SATIŞLARI DA ARTIŞTA
Otomobil üretimi yapan fabrikalarda üretim durması, vardiya azalması, çip sorunu üzere sorunlar ortadan kalkmaya başladı. Çip sorunu nedeniyle kimi markalar üretimlerini yavaşlatsa da bunu yalnızca muhakkak devirler dahilinde gerçekleştirmişlerdi. Bunun dışında fabrikalar üretimlerine devam ediyor.
Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin son yaptığı açıklamada 2023 yılı Ocak-Nisan periyodunda araba ve hafif ticari araç pazarı yüzde 57,3 oranında arttı. Ocak-Nisan 2023 tarihleri ortasında 330 bin 650 adet araç satışı gerçekleştirildi. Türkiye’nin araba, motosiklet, SUV, traktör, kamyon, kamyonet, otobüs, minibüs üzere tüm araçları içeren 25 milyonluk araç parkı bulunuyor.
“TEK PROSEDÜR VATANDAŞIN ARABA ALMAMASI”
EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin, araba fiyatlarındaki artışın ve piyasada araba almak isteyenlerin sıraya girmesinin nedeninin vatandaşların alım taleplerinin olmasından kaynaklandığını belirtti. Yeni çıkan yönetmeliğin kesin tahlil olmayacağını belirten Şahin “Vatandaşın da burada kabahati var. Bayi istediği fiyata satmakta özgür, bunu vatandaş kabul ediyor, alan razı satan razı oluyor. Bayi faturasını kestiği sürece yasal olarak sıfır aracı istediği fiyata satabilir. Yönetmelik diyor ki, takas fiyatını düşürürsen, aksesuar satarsan, distribütörün fiyatının üstünde fiyat koyarsan ikinci el satış yapmana müsaade etmem. İki kez ihtarda bulunulduktan sonra aslında yetki dokümanı iptal ediliyor. Bayiler de ne yapıyor, filanca galericiye git, arabayı oraya ver, sonra gel bizden sıfırı al diyorlar, böylelikle geriden dolaşmış oluyorlar” dedi.
İkinci ele düşmüş sıfır arabalarda de noterlerin kilometreye yönelik sorumluluğunun olduğunu belirten Şahin “Noterler kilometrelere bakmakta sorumlu ancak hangi noter gidip kilometreye bakıyor? Kelamlı tabirle satış evrakına yazılıp geçiliyor” tabirlerini kullandı.