Araştırmacı Whitney Spearing
Bebekler okul dışında yakılmış
First Nation isimli Kızılderili kabilenin şefi Willie Sellers, bir sonraki basamağın, halihazırda taranmış alanlarda toplam 159 muhtemel işaretsiz mezardaki potansiyel cesetleri çıkarmak olacağı bilgisini paylaştı.
Kanada’nın Ontario bölgesindeki eski yatılı kilise okulu alanında 18 Ocak’ta, mezar olduğu bedellendirilen 171 yeni yer tespit edilmiş, bunların okulda yatılı kalan çocuklara ilişkin mezarlar olabileceği belirtilmişti.
İlk mezarlar 2021’de keşfedilmişti
Kanada’nın Sakatchewan eyaletindeki Cowessess Bölgesi First Nation Yerlileri Şefi Cadmus Delorme, 24 Haziran 2021’de, 1990’lara kadar faaliyet göstermiş bölgedeki Marieval Yatılı Kilise Okulunun bahçesinde resmi kayıtlarda olmayan 751 çocuk cesedi kalıntısının olduğu mezarlar bulunduğunu açıklamıştı.
Ülke genelindeki 139 okulda başlatılan derine nüfuz eden radar taramalarında, birinci sefer 29 Mayıs 2021’de, British Columbia eyaletinin Kamloops kentindeki öteki bir yatılı kilise okulunun bahçesinde 215 çocuğa ilişkin ceset kalıntılarının olduğu kayıt dışı mezarlar ortaya çıkarılmıştı.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, kamuoyunda büyük yankı uyandıran eski yatılı kilise okullarının bahçesinde bulunan çocuk mezarları için, “Kanada tarihinin en karanlık kısımlarından biri” tabirini kullanmıştı.
Kiliselerin yatılı okulları asimile merkezi fonksiyonu gördü
İlki 1840’ta Katolik Kilisesi tarafından Kanada hükümeti ismine açılan ve sonuncusu 1997’de kapatılan yatılı kilise okulları, 150 binden fazla yerli çocuğun ailelerinden zorla koparılarak alıkonulduğu yerler olarak tarihe geçti.
Beyaz çoğunluğun hakim olduğu topluluklara “entegre edilmek için” zorla ailelerinden ve kültürlerinden uzaklaştırılan Kızılderili çocukların büyük kısmının makûs muameleye maruz kaldığı, açlık ve soğuğun yanı sıra cinsel ve fizikî tacize uğradığı, hatta kimi çocuklar üzerinde tıbbi deneyler yapıldığının belirlendiği öne sürüldü.
Yatılı kilise okullarında yaşanan trajedinin tüm boyutları ile ortaya çıkarılması için 2008’de Kanada’da Hakikat ve Uzlaşma Komitesi kuruldu.
Hayatta olan mağdurların 6 bininden fazlasını dinleyen Kurul, çalışmalarını 2015’te tamamladı ve yaşananları “kültürel soykırım” olarak tanımlayarak 4 bin sayfalık rapor yayımladı.
Bazı kaynaklarda, kilise okullarında kalırken ölen çocukların sayısı 4 bin 200 olarak verilirken, Kurul raporunda, ölümlerin kilise idarelerince belgelenmemesi nedeniyle bu sayının 5 bin 995 olduğu kaydedildi.