Sayıştay denetçileri tarafından, Samsun Büyükşehir Belediyesi hakkında hazırlanan 2021 yılına ilişkin raporda, belediye tarafından kimi gereksinimlerin temin edilmesinde kabul edilebilir münasebet olmamasına karşın pazarlık yönteminin tercih edildiği tespit edildi.
Sayıştay, pazarlık yordamı ihalenin doğal afetler, salgın hastalıklar, can yahut mal kaybı tehlikesi üzere ani ve beklenmeyen yahut imal tekniği açısından özellik arz eden, yapı, can, mal güvenliğinin sağlanması açısından acilen yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde ya da yönetim tarafından evvelce öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine, ihalenin acil olarak yapılmasının zarurî olması halinde yapılabileceği belirtti.
ÖRNEKLER VEREREK AÇIKLADI
Pazarlık metoduyla yapılan ihalelerin, belediyenin süreklilik arz eden ya da öngörmesi olağan olan işler kapsamında olduğuna dikkat çeken Sayıştay, Atakum İlçesine yapılacak olan 1 milyon 130 bin lira bedelli kütüphane binası, Samsun Büyükşehir Belediyesi bünyesinde kullanılmak üzere 13 milyon 558 bin 442 lira verilen 16 adet hazır beton mikser alımı ile 18 milyon 900 bin liraya alınan 30 Adet 8,5 metre alçak tabanlı otobüs ihalelerinin pazarlık tarzıyla yapıldığını tespit etti.
BELEDİYE PAZARLIK TARZI İHALELERİ SAVUNDU
AKP’li belediye ise pazarlık yoluyla verdiği ihaleleri savunarak, kütüphane inşaatı ile ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığının takviye ve katkılarının 2021 yılı programı ve devamında yer alabilmesi için projesinin acilen hazırlanması gerektiğini öne sürdü.
Belediye, pandemi nedeniyle uygun özellikte iş makinası, kamyon ve değişik sınıflardaki vasıtaların temininde zorluk çekildiğini, ihale maliyetlerinin yükselmesi nedenleriyle yönetim tarafından evvelden öngörülemeyen olayların ortaya çıktığını vurguladı.
30 adet 8,5 metre alçak tavanlı otobüs alımı işinde ise, araç filosunun yüzde 40’ı 12 metrelik araçlardan oluştuğunu, otobüs sınır güzergahlarında dar sokaklar bulunduğundan hareket kabiliyetlerinin hudutlu olduğunu, sınır sayısının arttığını fakat otobüs sayısının birebir kaldığını belirterek 8,5 metrelik araçların kent merkezinde kullanımı, trafik sıkıntılarını da azaltacağını ileri sürdü.
SAYIŞTAY SAVUNMAYI KABUL ETMEDİ
Belediyenin yaptığı savunmayı kabul etmeyen Sayıştay, kütüphane binası projesini ihalesinin 2021 Haziran ayında yapıldığına dikkat çekerek, bakanlığın 2021 yılı bütçesinde bu projenin yer alabilmesi için 2020 yılı içinde katılaşması gerektiğini vurguladı.
“KABUL EDİLEBİLİR DEĞİLDİR”
16 Adet hazır mikser alımında ise vilayet genelinde yol yapılması belediyeler için süreklilik arz eden bir iş olduğunu açıklayan Sayıştay denetçileri, şu tabirlere yer verdi:
“Yol üretim işi evvelce öngörülemeyen bir olay değildir. Yol Üretim ve Tamirat Dairesi Başkanlığının 2021 yılı programı yapılırken 1.456,650 kilometre yol imalini hedefledikleri görülmektedir.
Ayrıca Covid-19 salgınının ülkemizde başladığı tarih düşünüldüğünde, yönetimin bu iş için gerekli hazırlıkları ve çalışmaları yapabilecek müddete sahip olduğu görülecektir. 8,5 Metre alçak tavanlı otobüs alımı ihalesinin de, 12 metrelik uzun araçların hareket kabiliyetinin hudutlu olması münasebetiyle 8,5 metrelik otobüslerin trafiği rahatlatacak olması üzere nedenlerle, yönetimin öngöremediği olaya dayandırılması anlaşılamamıştır.
Bu nedenlerle, virüsün tesirinin kestirim edilemediği, açık ihale metodu yerine pazarlık metodunun kullanılmasında haklı münasebetler oluşturmamaktadır. Münasebetiyle belirtilen açıklamalar mucibince, öngörülemezlik ve işin ivediliği münasebetleri kabul edilebilir değildir.”
OBJEKTİF MÜNASEBETLER DEĞİL
Belediyenin öncelikli vazifesi, temel prensiplere uygun olarak rekabetçi bir ortamda ihale gerçekleştirmek olduğunu belirten Sayıştay, kamu kaynaklarının tesirli, ekonomik ve verimli kullanılması gerektiğini belirtti.
Pazarlık yoluyla ihale yapılmasının kurallarının kanunla açıklandığını hatırlatan Sayıştay, “İhale dökümalarında yer alan münasebetlerle yönetimin yapmış olduğu açıklamalarda, ihale tarzının seçimine destek olan münasebetlerin kabul edilebilirlik ölçülerini zorladığı ve objektif gerçekçi desteklerin oluşmadığı görülmektedir” denilerek, temel ihale yordamları yerine pazarlık yolunun tercih edilmesinin kanunun emeli ve ruhuna alışılmamış olduğunu açıkladı.
Samsun Büyükşehir Belediye Lideri Mustafa Demir
BİN 33 TAŞINMAZ İHALE EDİLMEDEN KİRAYA VERİLMİŞ
Sayıştay, Samsun Büyükşehir Belediyesine ilişkin bin 033 adet taşınmazın ihale yolu ile kiraya verilmeyip, ecrimisil karşılığında kullandırıldığı ortaya çıkardı. Belediye ise, Yabancılar Pazarında yer alan dükkânlar haricinde ecrimisil alınmak suretiyle kullandırılan taşınmazların büyük bir kısmının kamulaştırma proje alanlarında kalmaları nedeniyle yeni bir kira mukavelesi yapılmadığını tahliye edilene kadar ecrimisil karşılığında kullandırıldığını beyan etti. Fakat raporda “Gerek birinci sefer kiralanan, gerekse daha evvel kira ihalesi yapılan taşınmazlarda ihale mühleti bittiğinde, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu 45’inci hususu uyarınca açık teklif yöntemiyle ihale yoluyla kiralamalarının gerçekleşmesi uygun olacaktır” denildi.
ERDOĞAN’IN TASARRUF ÖNLEMLERİNE UYULMAMIŞ
Raporda yer alan bilgilere nazaran, belediyenin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafında yayımlanan Tasarruf Önlemleri Genelgesi’ne uymadığı ileri sürüldü. Tasarruf Genelgesi yayım tarihinden sonra belediyenin çeşitli tarihlerde, belediye çalışmalarının tanıtımı için canlı yayın 16.387,28 lira, Samsun’u keşfet, kentini farket seyahat programına katılacak gençler ve vazifeli işçi için akreditasyon kartı 31.340,67 lira, Düğün, merasim, cenaze üzere merasimler için çiçek alımı 12.332,39 lira, Cenaze, düğün, açılış için çiçek alımı 19.473,83 lira, Yetiştirme Yurdu öğrenci ve beraberlerindeki sorumlu heyete düzenlenecek program için Vezirköprü Şahinkaya Kanyonunda açık alan tertip ve tekne tipi hizmet alımı 18.143,78 lira, merasim, düğün, açılış ve gibisi tertiplerde kullanılmak üzere çiçek alımı 9.416,83 lira harcama yaptığını tespit edildi. Belediye verdiği karşılıkta ise tenkide ait iş ve süreçlerde hassasiyet gösterileceğini, tasarruf önlemlerine uyulacağını söz etti.