Habertürk müellifi Muharrem Sarıkaya, Millet İttifakı’nın aday açıklama tarihine ait kulis bilgilerini köşesine taşıdı. “Her ne kadar Kılıçdaroğlu ismine itiraz tam manasıyla yok olmasa da GÜZEL Parti’deki ‘kazanacak aday’ telaffuzunda kendini bulan itirazın dozu, zelzele sonrası düşmüş olsa da sürüyor…” diyen Sarıkaya 2 Mart’ı işaret etti.
Sarıkaya’nın “Siyasetin havuz problemi…” başlıklı yazısının ilgili kısmı şöyle:
“Seçimin 18 Haziran’dan ileri tarihe ötelenmesinin olmayacağı anlaşılınca, zelzele nedeniyle orta veren siyaset eski günlerine sakince döndü. Her ne kadar sarsıntı odaklı telaffuzunu devam ettiriyor olsa da siyasetin merkezinde adaylık ve ittifaklar var… Her iki tarafın milletvekilleri de ittifak havuzlarının kaç vilayette oluşacağı, nasıl bir sistem içinde aday belirleneceği üzerinde baş yoruyor. Bu durum, Cumhurbaşkanı adayı konusundaki kararını 2 Mart tarihine öteleyen Millet İttifakı’nda daha yaygın…
Her ne kadar Kılıçdaroğlu ismine itiraz tam manasıyla yok olmasa da DÜZGÜN Parti’deki “kazanacak aday” telaffuzunda kendini bulan itirazın dozu, sarsıntı sonrası düşmüş olsa da sürüyor…
Belki de bundan ötürü olsa gerek, Cumartesi yapılan tepede CHP başkanı Kılıçdaroğlu “aday belirleme” bahisli toplantı için daha ileri tarih önerirken, YETERLİ Parti önderi Akşener’in talebi üzerine öne, 2 Mart tarihine alınmış.
Başta da belirttiğim üzere DÜZGÜN Parti Ankara ve İstanbul Büyükşehir Belediye liderlerinin adaylığına hala çok sıcak, Kılıçdaroğlu’nun adaylığına dönük parti içinden gelen olumsuz seslere de kulağı kabarık…
İTTİFAK İÇİ İTTİFAK
Cumhur İttifakı üç partili yapı olduğu için ittifakla gireceği seçim bölgeleri konusunu ortasında daha rahat çözme imkanına sahip.
Ayrıca geçen periyottan gelen bir bilgi birikimleri de kelam konusu…
Bu bilgi birikimi Millet İttifakı’nın dört partisi için de geçerli; lakin devreye giren DEVA ve Gelecek Partileri, yeni bir durum oluşturdu.
SP başkanı Karamollaoğlu’nun ittifak içi ittifak yahut çatı ittifakı diye tanımladığı yeni arayışları gündeme taşıdı.
Buna nazaran seçime SP, DEVA ve Gelecek tek çatı altında girip, başkaları ile seçim bölgelerine nazaran farklı ittifak oluşturacaktı.
İlk basamakta DEVA Genel Lideri buna olumlu bakmadığını açıkladı.
Ancak yeni durum karşısında yine ele alınması hedefleniyor.
Nitekim bir müddettir Millet İttifakı bünyesinde oluşan İttifak Kurulu da bu hususları çalışıyor; nerelerde ittifak yapılırsa daha çok milletvekili çıkarılabileceği üzerinde duruluyor.
Aktarıldığına nazaran UYGUN Parti bu basamakta 8-10 yerde ittifak içinde hareket edilmesini, geri kalanında ise partilerin kendi kimlikleri ile müsabakası görüşünde…
Ancak öbürleri D’Hondt sistemi içinde partilerin başka girmesinin ittifakın toplam çıkaracağı milletvekili sayısını aşağı çekeceğini münasebet göstererek olumlu bakmıyor; 41 yer dışında olabilecek en geniş bölgede ittifak öneriyor.
Ancak bu mevzuda bir uzaklık alınmış görünmüyor; yeni yapılan kamuoyu araştırmaları da göz önünde tutularak, 2 Mart tarihine kadar bu mevzudaki hazırlığın bitirilmesi bekleniyor.
AYNI HAVUZU PAYLAŞINCA
Burada en büyük açmaz ise ittifak halinde girilmesi durumunda oy oranı düşük partilere tanınacak milletvekili sayısının ne olacağı?
Çünkü yeni ittifak sistemi fakat liste ittifakı yapılırsa oyların birlikte sayımına imkan tanıyor.
Geçen periyot olduğu üzere her bir parti kendi kimliğiyle girse de oyları ittifak içinde kabul edileceği sisteme son verilmiş bulunuyor.
Durum bu türlü olunca, öteki partinin çıkaracağı milletvekili de tıpkı havuzdan hisse alacağından kendisine gelecek sayı azalıyor.
Yani geçen devir CHP’nin SP, DÜZGÜN Parti’nin de DP için yaptığı üzere “Benim listemden aday olsunlar” demesi bir şey tabir etmiyor; liste ittifakında havuz ortak olacağı için hepsinin çıkaracağı milletvekili sayısını etkiliyor.
Bu da ister istemez tıpkı havuzdan milletvekili çıkarma durumunda olan kamuoyu yoklamalarında daha yüksek çıkan partilerin isteksizliğini arttırıyor.
Bununla birlikte CHP’nin ittifakın tümünün milletvekillerinin ortak hareket edeceği, birinin fazla oburunun az olmasının kıymet arz etmediği istikametinde baktığı biliniyor.
Kılıçdaroğlu’nun arkadaşlarına, “Bizim yahut ittifak içindeki partinin 50 fazlası yahut azı olmuş ne fark eder; birlikte yürüteceğiz” dediği de kulislerde lisana getiriliyor.
Ancak her bir liste ittifakı kendi listesini ötekiyle paylaşmak olduğu için aday olmak için çırpınan teşkilat mensuplarından gelebilecek reaksiyonlar göz önünde tutularak 30’u geçmemesinin faydalı olacağının altı çiziliyor.
BAKANLIK DURUMU
Mesele yalnızca milletvekili paylaşımında da bitmiyor; bakanlıklara ait paylaşımın da yapılması gerekiyor.
Dolayısıyla 2 Mart’a kadar partiler ortasında sıkı bir pazarlığın yürüyeceği aşikar.
Her ne kadar “İttifakın başkanının ismi belirlenmeli; imame olmadan hareket olmaz” deniliyor olsa da seçimin ne vakit yapılacağı da aday belirleme süreci için değer arz ediyor.
Eğer ileri sürüldüğü üzere 10 Mart’ta karar alınıp, 14 Mayıs’ta vaktinden evvel seçim yapılacaksa adayın çabucak belirlenmesinde yarar olacağı belirtilirken, 18 Haziran için de vakte muhtaçlık olduğuna vurgu yapılıyor.
Dolayısıyla her biri başkasına bağlı yeni bir sürecin başlangıcının gongu dün prestijiyle vurulmuş bulunuyor.”