Bankalar Birliğinin 16 Şubat 2023 tarihli bilgilerine nazaran, halihazırda sarsıntı bölgesinde fiziki olarak hizmet sunan şube sayısı 448, ATM sayısı ise 2 bin 977 olarak kayda geçti. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Heyetinin, 7 Şubat 2023 tarihli kararında ise ilgili yönetmelik kararları çerçevesinde, kredi ve kredi kartlarına ait tavsiye niteliğinde çerçeve kararları belirlendi.
Buna nazaran sarsıntı bölgesinde yer alan vilayetlerde yeni krediler yahut yine yapılandırma emeliyle alınacak kredilerde kredi vadelerinin, ödemesiz periyotlara de imkan verilebilerek, bankalar yahut finansal kurumlar tarafından belirlenmesine yönelik tavsiye kararı alındı. Kredi kartlarında ise kredi kartlarında taksitlendirme müddetlerinin bir kat daha arttırılmasına imkan sağlandı. Finansal kurumların tüm bu düzenleme ve takviyelerinin internet sayfalarında da açık erişimle duyurulması temeli benimsendi.
6 aya varan vadelerde geri ödemesiz kredi paketleri
Yaşar Üniversitesi İşletme Fakültesi İktisat Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Serpil Kahraman, dayanak paketlerinden bahsederek, “Düzenlemenin akabinde bankalar başta olmak üzere finansal kurumlar, yeni düzenleme ve takviye paketlerini de açıklamaya başladı. Esasen yeni takviyelerden evvel mevcut borçluluk durumlarındaki düzenlemelerin ve yasal hakların ortaya konulması daha hakikat olacaktır. Zelzele bölgesinde hayatını kaybeden vatandaşlarımızın gerek ferdî gerekse şahıs işletmesi olarak aldıkları kredilerin borçları silindi. Kimi bankalarda gerçek bireyler ile belirlenen limitler dahilinde şirket kredileri kredi taksitleri ile kredi kartları ödemelerinde, 6 aya varan müddetlerde faizsiz ödeme erteleme getirildi” diye konuştu.
Yeni kredilerde yapılan kolaylıkları anlatan Doç. Dr. Kahraman,
“Yeni kredilerde ise tekrar banka bazında değişmekle birlikte 6 aya varan vadelerde geri ödemesiz kredi paketleri oluşturuldu. Kimi bankalar ise düşük meblağlı hızlı nakit muhtaçlığı için, müşterilerine değişen meblağlarda eksi hesap olarak da tabir edilen kredili mevduat hesapları tanımladıklarını belirttiler. İlaveten, mali takviyeleri yalnızca direkt fon transferi olarak düşünmemeliyiz çünkü süreç maliyetlerinden muafiyet, süreç prosedürlerinde kolaylaştırma, süreç müddetleri fonlamanın bir kesimi. Bu çerçevede ise kimi bankalar süreç masraf ve kurullarından muafiyet sağladıklarını duyurdular; ayrıyeten haciz/icra vb. takipli alacaklarda da süreç yapılmaması kararı alındı” dedi.
Sadece zelzele bölgesi değil, sarsıntıya riskli bölgelerde yaşayan vatandaşların da kullanabileceği Bina Güçlendirme Kredisinden de kelam eden Doç. Dr. Kahraman,
“Esasen bu kredi yaklaşık üç yıldır sistemde. Bina güçlendirme kredisi almak isteyen vatandaşlarımız, öncelikle Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkili kılınan bir yapı kontrol firmasından alacakları riskli yapı raporu ardından bankaya başvurması gerekiyor. Kredi, düşük faiz oranlarının yanı sıra 2 sene geri ödemesiz ve 10 yıla kadar vadelerle alınabiliyor. Kentsel dönüşüm ve güçlendirme çerçevede verilen dayanakların üst limiti ise, 2 katına çıkarıldı. Yenilenecek binalar harç ödemelerinden muaf olurken, konut sahipleri de 18 aya kadar kira dayanağı alabiliyor. Türkiye’de riskli konut sayısının ise, yaklaşık 6 buçuk milyon olduğu kestirim ediliyor” biçiminde konuştu.
