SABANCI Üniversitesi Kurumsal İdare Forumu tarafından 2012’den bu yana her yıl nizamlı olarak hazırlanan ‘Yönetim Şurasında Bayan Türkiye Raporu’nun 2022 yılı sonuçları açıklandı. Borsa İstanbul’a kayıtlı 475 şirketin idare heyetlerinde yaşanan değişimin ele alındığı rapora nazaran, idare konseylerinde 2021 yılında yüzde 16.7 olan bayan oranı, 2022 yılında yüzde 17.5’e çıktı. Araştırmaya nazaran, Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) önerdiği asgarî bayan üye oranı olan yüzde 25’i yakalayan 137 şirket tüm şirketlerin yalnızca yüzde 28.8’ini oluşturdu. En az üç bayan üyesi olan 60 şirket, tüm şirketlerin yalnızca yüzde 12’sini oluşturdu. 415 şirket şimdi karar sistemlerinde faal toplumsal cinsiyet çeşitliliğini sağlayabilmiş değil.
BIST ŞİRKETLERİNDE 41 BAYAN YÖNETİCİ
Tüm BIST şirketleri içinde 158’i, BIST 100 içinde ise 21 şirket hâlâ tamamı erkeklerden oluşan konseyler tarafından yönetiliyor. Tüm BIST şirketlerinin yalnızca 41’inin idare konseyi lideri bayan ve yalnızca 25 şirketin idare heyetlerinde yer alan CEO bayan. Raporun çıktılarına nazaran, BIST’e kayıtlı olan 475 şirketin hisse sahipleri 2022 yılı genel konseylerinde idare konseylerine 3 bin 211 yönetici atadı. Bu yöneticilerin yüzde 32.6’sını bağımsız idare konseyi üyeleri oluşturdu. Bayan üye oranı ise yüzde 16.7’den yüzde 17.5’e yükseldi. 2022’de 475 şirketin 158’inin idare heyetlerinin tamamı erkeklerden oluştu. 2022 yılında idare kurularının tamamı erkek olan şirketlerin oranı yüzde 33.1’den yüzde 33.3’e yükseldi. 2013-2022 yılları ortasında idare şuralarında en az bir bayan üye olan şirketlerin oranında yavaş lakin olumlu bir değişim gerçekleşirken 2022 yılında yüzde 66.9’dan yüzde 66.7’ye gerileme oldu.
DENETİM KOMİTELERİ
2022’de 563 bayanın yüzde 34.9’u hâkim ortak olan ailelerin üyeleri ortasından seçildi. Cam tavanı kırarak idare şuralarına seçilen 366 bayan BIST şirketleri idare şurası üyeliklerinin yalnızca yüzde 11’ini oluşturdu. Bu oran bir evvelki araştırmada 2021 yılında yüzde 10 düzeyindeydi. 2022 yılında BIST şirketleri kontrol komitelerinde 196’sı bayan olmak üzere 920 üye, kurumsal idare komitelerinde ise 227’si bayan olan bin 14 üye görevlendirildi.
‘SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME İÇİN KRİTİK’
SABANCI Üniversitesi Kurumsal İdare Forumu Yöneticisi Cet Can Bertay şirketlerin karar alma süreçlerinde toplumsal cinsiyet çeşitliliğinin sağlanmasının ülkelerin gelişimine de olumlu katkı yaptığının altını çizdi. Bertay, “Bu, sürdürülebilir büyüme açısından kritik değerde bir husus. İdare konseyi komitelerinde cinsiyet dağılımı istikrarı, Türkiye’nin kurumsal idarede güçlenmesine katkı sağlayacak” dedi.