CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’in hazırladığı Ekim 2022 Basın Özgürlüğü Raporu’na nazaran; ekim ayında gazeteciler, 60 kere hakim karşısına çıktı.
Utku Çakırözer, Ekim 2022 Basın Özgürlüğü Raporu’nu bugün açıkladı. Çakırözer’in raporuna nazaran; ekim ayında onlarca gazeteci, haklarındaki yargılama süreçleri kapsamında 60 kere hakim karşısına çıktı. 9 gazeteci tutuklanırken 5 gazeteci de mahpus cezasına çarptırıldı. Ekim ayında, haber takibi sırasında gazeteciler, polis tarafından darp edildi. Radyo ve Televizyon Üst Konseyi (RTÜK), kanallara ceza vermeyi sürdü.
Çakırözer, rapora ait yaptığı değerlendirmede, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Türkiye Yüzyılı” tanıtım toplantısına muhalif diye tanım edilen gazetecilerin de davet edilmesinin “AKP’nin basın özgürlüğü açılımı” üzere sunulduğuna dikkat çekti.
“BİRBİRİ ARKASINDA GELDİ”
Çakırözer, “Ama ekim ayında, Basın Özgürlüğü Raporu’muz ortaya koydu ki Türkiye’de tekrar basının özgürce çalışmasını kısıtlayan, gazetelere sansür, televizyonlara karartma üzere uygulamalar birbiri arkasına geldi. Ekim ayında tam 60 kere gazeteciler hakim karşısına çıktı, onlarca gözaltı oldu, 9 tanesi tutuklandı. Gazetecilere yıllarca mahpus cezaları verildi. Ekranlar karartıldı RTÜK tarafından. Hem de bir milletvekilinin açıklamasını verdi diye TELE 1 üç gün karartma cezasına tabi tutuldu” dedi.
SANSÜR YASASI
Çakırözer, ekim ayında iktidarın ‘sansür maddesi’ni da TBMM’den geçirdiğini ve yürürlüğe koyduğunu hatırlatarak, “İlk uyguladığı kişi ana muhalefet önderi, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu oldu. 29’uncu hususta getirilen hata tarifi ve ceza tarifi birinci sefer ana muhalefet başkanı için uygulandı. Yasanın çıkarılması sırasında biz de itiraz etmiştik, ‘Bu, daha fazla sansür, daha fazla kaygı getirecek’ diye. Sonun da bizim korktuğumuz oldu” diye konuştu.
GAZETECİLER 60 DEFA HAKİM KARŞISINA ÇIKTI
Çakırözer’in raporundaki tespitler şöyle:
“Ekim ayında gazeteciler 60 defa hakim karşısında çıkarken Çetin Kurşun, İsmail Arı, Faruk Eren, Furkan Karabay ve Mehmet Emin Kurnaz hakkında toplam 18 yıl 5 ay 20 gün mahpus cezası verildi.
Ankara merkezli bir soruşturma kapsamında 11 gazeteci gözaltına alındı, 9’u tutuklandı.
Nişmiye Güler hakkında toplumsal medyadan yaptığı haber paylaşımları, gazeteciler Özgür Boğatekin ve Hacı Boğatekin hakkında da yaptıkları rüşvet haberleri nedeniyle dava açıldı.
“PROTESTO, HAREKET TAKİBİNE DARP, BASKI, GÖZALTI”
İran’da ahlak polisi tarafından gözaltına alındıktan sonra ölen Mahsa Amini için Türkiye’nin farklı kentlerinde yapılan protestoları, tutuklu ailelerinin Adalet Nöbeti hareketlerini takip eden gazeteciler, güvenlik güçlerince şiddet kullanılarak engellendi.
Eylemleri takip eden gazeteciler Hakan Yalçın ve Zişan Kürüm, polis tarafından darp edildi.
TTB Lideri Şebnem Korur Fincancı’nın tutuklanmasına yönelik protestoları takip eden Kozmik muhabiri Aksiyon Nazlıer, boğazı sıkılarak engellenirken telefonuna da el kondu.
“GAZETECİLERE TEMELSİZ İHBARLA KONUT BASKINI”
Sözcü gazetesi muhabiri Sayime Başçı’nın konutuna temelsiz ihbar sonucu polis baskını yapıldı.
Tozkoparan’daki kentsel dönüşüm yıkımlarını takip eden gazeteci Meral Danyıldız, gözaltına alındı. Seyahat muharriri Ceren Erdoğdu, gazeteci Zeynep Kuray, yeniden haber takibi sırasında gözaltına alındılar.
Rusya’nın Ukrayna işgali sırasında yaptığı yayınlarla tanınan Ukraynalı Gülsüm Khalilova da Hırvatistan’ın başşehri Zagreb’ten geldiği İstanbul’da gözaltına alındı.
Gazeteci Alican Uludağ’ın, AYM’de yapılacak yeni üye merasimine davet edilmesine karşın, İrtibat Başkanlığı’nca uygulanan ambargo nedeniyle merasimi takibi engellendi. TGS temsilcisi Sibel Hürtaş da sansür maddesine yönelik basın açıklaması nedeniyle TBMM’ye alınmadı.
“AĞIR TAZMİNAT CEZALARIYLA SUSTURMA”
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, akrabasının kazandığı ihaleye ait haber nedeniyle Birgün Gazetesi’ne 50 bin liralık tazminat davası açtı.
Gazeteci Berat Gonca, cürüm örgütü ile yargı ortasındaki bağlantıyı ortaya çıkaran haberi nedeniyle 8 bin 320 TL tazminat cezasına mahkum edildi.
SADAT’ın açtığı tazminat davasında Kozmik gazetesi 15 bin TL tazminat cezasına çarptırıldı.
TÜGVA’nın açtığı davada Cumhuriyet gazetesi 15 bin TL tazminata mahkum edildi.
“RTÜK KANALLARI KARARTMAKTA ISRARLI”
RTÜK’ün eylül alında verdiği yayın durdurma cezaları nedeniyle ekim ayında Halk TV’nin Kelamım Var programı iki sefer yayınlanamadı.
Bir milletvekilinin sözleri nedeniyle TELE 1’e 3 gün ekran karartma cezası verildi. Ankara Yönetim Mahkemesi yürütmeyi durdurdu.
Sedat Peker’in rüşvet düzeneği savlarıyla gündeme gelen Turkuvaz Medya Kümesi Başkanvekili Serhat Albayrak ve AKP Erzurum Milletvekili Zehra Taşkesenlioğlu hakkındaki açıklamalarının tartışıldığı programlar nedeniyle TELE 1’e iki, Halk TV’ye iki ve KRT’ye bir adet yüzde 3 idari para cezası verdi.
“İzmir’in kurtuluşunda tek kurşun atmadık” diyen İsmail Kahraman’ın eleştirildiği Baş Radyo’ya da yüzde 3 idari para cezası verildi.
GAZETELERE HUKUKSUZ TEKZİP
İktidar yöneticileri ya da yakınları, artık isimleri geçmeyen yolsuzluk haberlerine dahi tekzip göndermeye başladı. Serhat Albayrak, cürüm örgütü önderi Sedat Peker’in ifşaları nedeniyle isminin dahi geçmediği haberle ilgili mahkeme kararıyla Birgün gazetesinde tekzip yayınlattı.
‘Berat Albayrak’ın Borsadaki A Takımı’ haberi nedeniyle de tekrar Birgün’e bir ayda iki sefer manşet haberleri üzerinden tekzip gönderildi.
SANSÜR MADDESİ’NDE BİRİNCİ CEZA KILIÇDAROĞLU’NA
Basın ve tabir özgürlüğü alanındaki ihlalleri artıracağı gerekçesiyle ‘sansür yasası’ olarak isimlendirilen dezenformasyon yasası, 13 Ekim’de Meclis’ten geçti, 18 Ekim’de Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Yasa kapsamındaki 29. hususun birinci uygulandığı isim, CHP başkanı Kemal Kılıçdaroğlu oldu. Kılıçdaroğlu’nun Türkiye’de uyuşturucu kullanımına ait son açıklamaları hakkında bu husus kullanılarak dava açıldı.
HABERLERE ARKA ARDA ERİŞİM ENGELİ
Yayın kuruluşlarına yönelik tümden engellemeler ve haberlere yönelik erişim engelleme kararları da ekim ayında sürdü.
Erdoğan’ın eski avukatı Mustafa İnal, çeşitli internet mecralarındaki 150’den fazla içeriğe daha erişim pürüzü kararı aldırdı.
Ekim ayında erişime engellenen haberler ortasında Sedat Peker’in Sermaye Piyasası Şurası hakkındaki savları, Afyonkarahisar Vilayet Jandarma Kumandanı’nın açıklamalarıyla ilgili haberler, Kilis Cumhuriyet Savcısı hakkındaki haberler, Albayrak Holding’e ilişkin şirketlerle ilgili haberler, HDP Küme Başkanvekili Saruhan Oluç’un basın açıklamasıyla ilgili haber, İçişleri Bakanı’nın kuzeninin ortağı olduğu şirketlerle ilgili haberler, Cengiz Holding hakkındaki haberler, Cumhurbaşkanı’nın danışmanının oğlunun Dışişleri Bakan Yardımcısı olmasıyla ilgili haberler, Gaziantep Şahinbey Belediye Lideri’nin kardeşi hakkında haberler, MHP Aydın Vilayet Lideri ve THY eski İdare Konseyi Lideri hakkındaki argüman ve haberler yer aldı.” (ANKA)