“Hocam sizi varsayım edemeyeceğiniz kadar çok seviyorum” dedi Ragıp ”Sizi tanıdığımdan beri… Her vakit yanımda, ardımda oldunuz…”.
Bu bir veda mı?
Ragıp’ın ortamızdan ayrılmadan bir müddet evvel bana çok güç konuşarak, konuşurken duraklayarak sesli bildiri olarak bıraktığı bu kelamları beni alarma geçirmişti. Neden durup dururken bu türlü bir şey söylüyordu, yoksa bu bir veda mıydı?
Birkaç ay evvel birlikte tiyatroya gidecektik ki Ragıp korona oldu. Hiç önemsemedim. Sabırsızlıkla düzgünleşmesini bekliyor, ortada bir bildiri atıyordum. Ancak hastalığı sürüyordu, derken zona oldu akabinde da bütün bağışıklık sistemi çöktü. Bu süreç içinde iletileşmeye başladık, sık sık haberleşiyorduk, lakin Ragıb’ın sesi giderek daha kötüleşiyordu.
BİRLİKTELİĞİN TADINI ÇIKARTMAK
Geçen sonbahar çocuk tiyatrosu uzmanı Prof.Dr. Nihal Kuyumcu, Ragıp ve ben evvel boğazda yemeğe sonra da Enka’da Genco Erkal’in nefis Ahmet Arif oyununa gitmiştik. Çok esintili, neredeyse soğuk bir gündü lakin Ragıp incecik kısa kollu tişörtüyle soğuğa meydan okuyordu. İşte enerjik, sağlıklı ve güçlü olmak bu türlü bir şey diye düşünmüştüm. “İlk fırsatta yeniden birlikte bu türlü hoş bir oyuna gidelim” demişti Ragıp ayrılırken. Lakin ne yazık ki bu fırsatı yakalayamadık.
OLUMLU GÜÇ, UMUT VE NEŞE
Ragıb’ı tanıdığımda daha yirmi yaşında bile yoktu. İstanbul Üniversitesi’nde Dramaturji ve Tiyatro Eleştirmenliği Bölümü’nün kurulma evresinde benim birinci öğrencilerimdendi. Tiyatro sevgisi, heyecanı beni etkilemişti, fakat tahminen de en çok etkileyen hayat dolu, sevinçli haliydi, hayata olumlu bakmasıydı. Kendileriyle barışık olmayan, en küçük fırsatta diğerlerini karalayan insanlardan daima uzak durmaya çalışmışımdır. Ragıp ise tam zıddıydı umut doluydu, optimist bakıyordu dünyaya. Hani birtakım beşerler vardır, bir şeyler aksi gitmiş bile olsa olumlu güçleriyle insanı rahatlatırlar, Ragıp da öyleydi işte.
O devirde ortada bir öğrencilerimle katıldığım TV programları oluyordu. Gençlik ve eğitim üzerine yaptığımız, ÇYDD’nin kurucularından Psikiyatr Prof.Dr.Aysel Ekşi’nin yönettiği programda benim ve o periyottaki asistanım Prof.Dr.Fakiye Özsoysal’ın çok eleştirel, radikal duruşuma rağmen Ragıp’ın sevinçli, sevecen hali hoş bir istikrar oluşturmuştu. Hiç unutmuyorum, söyleşide Rıfat Ilgaz ve “Hababam Sınıfı”ndan, güldürünün insanları rahatlatıcı tesirinden kelam etmişti. Otoriter bir ortamda Rıfat Ilgaz’ın “Hababam Sınıfı” eğlenceli bir karşı koyuşu lisana getiriyordu. Gülme, güldürü tam Ragıb’a göreydi. Hakikaten yüksek lisans tezini kabare tiyatrosu üstüne yazdı. Karl Valentin, Haldun Taner, Ferhan Şensoy üzerine ne kadar çok konuşup tartışmışızdır.
İŞ VE İSTİKRAR İNSANI
Laf üretmekten çok harekete geçmesi, tahlil araması çok hoşuma gidiyordu. Beşerler boşa kürek çekerken, daima konuşup hiçbir şey yapmazken Ragıp iş çıkarıyordu. İstikrar insanıydı Ragıp. Tertip işleriyle oldum mümkün aram düzgün değildir, Ragıb’ın bu alandaki yeteneğine de hayrandım. Bu açıdan onun Tiyatro Eleştirmenler Birliği’nin yöneticisi olmasını çok desteklemiştim. TEB Oyun mecmuasının bir an evvel online mecmuası olarak çıkması için Ragıb’ı harekete geçirdiğimde de çabucak işi ele aldı, mecmua editör Tijen Savaşkan’ın eforuyla kısa bir müddette yayınlandı. TEB’de tansiyona yol açan Showcase’i de en âlâ niyetle düzenlemişti, bu nedenle bu teşebbüsünün birden farklı bir renk almasına üzülmüştüm. O günlerde “Sizinle konuşmaya çok gereksinimim var hocam” demişti Ragıp. “En yakın vakitte buluşalım” Ne yazık ki bunu da başaramadık.
Çeşitli vakitlerden çeşitli sahneler bir sinema şeridi üzere gözümün önünde canlanıyor: Ragıp ve öbür öğrencilerimle gittiğimiz oyunlardan sonra hoş bir yerde bir ortaya gelip üzerinde tartışmamız, Cihangir’deki konutumda TEB Oyun mecmuası buluşmalarımız, Ragıp’la yüksek lisans tezi olan kabare tiyatrosu üzerine konuşmalarımız, üniversitede tiyatro tenkit yüksek lisans seminerlerimdeki çok atılgan ve aktif hali, annem sanat tarihçisi Nazan İpşiroğlu’nun ortamızdan ayrılmasından çabucak sonra Ayaspaşa’da denize bakan terasında bir ortaya gelerek onu anmamız ve daha kaç nice sahneler….
Ragıb’ın tiyatro tenkitlerini tenkitten çok anlık izlenim üzere yazması ve benim tiyatrodaki çalışma ve araştırma alanım olan toplumsal cinsiyet konusuna pek ilgi göstermemesi gerçi benim açımdan üzücüydü, zira insan sevdikleriyle paylaşmak gereksinimini çok duyuyor, ancak herkesin kendi yolu vardır, Ragıb’ın da yolu da benimkinden farklıydı, bunu kabul etmek zorundaydım.
Bazı beşerler vardır mevti onlara hiç konduramazsınız, Ragıp da bunlardan biriydi. Güleç yüzü, sevinçli hali bir an bile gözümün önünden gitmiyor. Onu çok özleyeceğim.