KuzayDoğa Derneği görevlileri, Doğu Anadolu’daki biyolojik çeşitliliği tespit edip korumak amacıyla Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü izniyle Sarıkamış ilçesinde 10 yıl önce başlattığı çalışmalarını sürdürüyor.
Bu çerçevede Eskişehir Hayvanat Bahçesi görevlilerinin de desteğiyle dernek üyelerince 6 Temmuz 2021’de ilçedeki sarıçam ormanlarında yakalanan bir Kafkas vaşağına, üzerinde konum gösteren GPS ve veri sağlayan GPRS cihazları olan tasma takıldı.
“Dorlion” adı verilen 15 kilogram ağırlığında ve 5 yaşındaki dişi vaşağın doğadaki hareketleri ve yaşam alanı bu uydu vericileri ile takibe alındı.
Bu çalışma sonucu Sarıkamış ve Selim ilçelerinde kullandığı alanlar ve güzergahı kayıt altına alınan Dorlion’un, gece avlanıp gündüz insanlardan uzak ve güvenli alanlarda dinlendiği belirlendi.
Gece avlandığı için “ormanın hayaleti” olarak adlandırılan vaşağın, son 11 ayda Sarıkamış ve Selim ilçelerinde 446 kilometrekarelik alanı kullanıp 1400 kilometre yol katettiği saptandı.
KuzeyDoğa Derneği Bilim Koordinatörü Emrah Çoban, AA muhabirine, Sarıkamış’ın birçok yabani hayvana ev sahipliği yaptığını ifade ederek, “Sarıkamış ormanları Türkiye’de iki alt türü görülen vaşağın bu türlerinin kesişme noktasında yer alıyor. Bu türlerden birisi Avrasya vaşağı, diğeri ise Kafkas vaşağı.” dedi.
Vaşaklar uydu vericisi takılarak izleniyor
Nesli tükenme tehlikesi altında olan vaşağın izini Sarıkamış’ta sürdüklerini dile getiren Çoban, “Kafkas vaşağı bizim için çok değerli çünkü Türkiye’de görüldüğü tek yer burası. Biz de Kafkas vaşağını araştırmaya yoğunlaştık, vaşaklar üzerinde yaklaşık 10 yıldır çalışma yapıyoruz. 2013’ten beri de vaşakları yakalayarak uydu vericisi takıyoruz. Bu çalışmamız devam ederken Eskişehir Hayvanat Bahçesi görevlileri ile yaptığımız çalışmada ‘Dorlion’ adını verdiğimiz Kafkas vaşağını yakaladık.” diye konuştu.
Çoban, “Dorlion”u izleyip önemli bilgiler elde ettiklerini anlatarak, şunları aktardı:
“11 aydır izlediğimiz Dorlion şu ana kadar 446 kilometrekarelik bir alan kullandı. Bir Kafkas vaşağının yaşayabilmesi için dünyanın en büyük havalimanlarından İstanbul Havalimanı’nın 6 katı alana ihtiyacı var. Bu tespit, ormanların ve doğal yaşam alanlarının vaşaklar için ne kadar önemli olduğunu, koruma planları yapılırken verilerin ne kadar dikkatli analiz edilmesi gerektiğini görüyoruz.”
Dorlion, üremek ve yavru yapmak için ormanın en sessiz bölümünü seçiyor
Vaşağın ormanlar dışındaki alanları da kullandığını ve bu süreçte 1400 kilometre yol katettiğini aktaran Çoban, dişi olan vaşağın kışın üremek için ormanın en dip ve sessiz yerlerine gidip eş aradığını söyledi.
Çoban, fotokapanlar sayesinde, doğum yapması halinde yavrularıyla görüntülemek istedikleri Dorlion’a takılan ve üzerinde uydu vericisi olan tasmanın da bir süre sonra kendiliğinden düşeceğini sözlerine ekledi.