Aslında bir beslenme tipi olan Akdeniz diyeti, bilhassa kalp damar, obezite, Alzheimer ve diyabet üzere hastalıklara karşı öneriliyor. Bunun yanında hamilelik vakitte ortaya çıkabilecek riskleri de azaltıyor. Pekala, Akdeniz diyeti nedir, nasıl yapılır? Akdeniz diyeti kimler için uygundur? Akdeniz diyetine kadar müddet uygulanır? Akdeniz diyetinde tüketilmemesi gereken besinler nelerdir? Ayrıntılar haberimizde…
AKDENİZ DİYETİ NEDİR?
Akdeniz diyeti, tıp bilimi tarafından da yararı kanıtlanmış klasik hayat alışkanlıklarını da içeren sağlıklı bir beslenme planıdır.
Ülkeye ve bölgeye nazaran değişebilen Akdeniz diyeti, katı kurallar olmamakla birlikte;
- Tam tahıllar,
- Sebze-meyve tipleri,
- Baklagiller,
- Balık ve deniz eserleri,
- Kuruyemişler,
- Yağlı tohumlar içermektedir.
Diyetteki çeşitlilik incelendiğinde, örneğin zerzevat ve meyve çeşitliliği ile farklı fitokimyasallar bedene alınmaktadır. Birinci kere Angel Keys tarafından tanımlanan Akdeniz diyetinin en temel özelliklerinden bir tanesi besin çeşitliliğine sahip olmasıdır.
AKDENİZ DİYETTİ KİMLER İÇİN UYGUNDUR?
Akdeniz diyeti taze meyve, zerzevat, kepekli tahıllar, baklagiller, kuruyemişler, tohumlar ve zeytinyağı üzere sağlıklı yağların tüketiminin baskın olduğu bir beslenme programıdır. Kişisel hassasiyetler göz önünde bulundurularak planlanırsa, sağlıklı bütün bireyler için uygundur diyebiliriz.
AKDENİZ DİYETİNİN YARARLARI NELERDR?
Besin çeşitliliğiyle öne çıkan Akdeniz diyetinin,
- Kalp ve damar hastalıkları,
- Tip 2 diyabet
- Obezite olmak üzere çeşitli kronik hastalıklardan hami tesiri olduğu vurgulanmaktadır.
Akdeniz diyetinin besin çeşitliliği sayesinde sıhhat üzerindeki hami tesiri;
- Posa,
- Çeşitli vitamin,
- Mineraller ve çok sayıda biyoaktif bileşen ile ortaya çıkmaktadır.
Bu bileşenlerden yararlanabilmek için;
- Tam tahıl eserlerin,
- Zeytinyağının,
- Yağlı tohumların,
- Meyve ve sebzelerin günlük beslenmede yer alması gerekir.
- Balık ve kuru baklagillerin ise haftada 1-2 defa kesinlikle tüketilmesi gerekmektedir.
Günümüzde global ölçekte 65 yaş altı erken mevt hadiselerinin temel nedeni bulaşıcı olmayan hastalıklardır. Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran Akdeniz diyeti, bu kronik hastalıkların önlenmesi ve denetim altına alınmasında faal bir beslenme stratejisidir.
AKDEİZ DİYETİNDE TÜKETİLMEMESİ GEREKEN BESİNLER NELERDİR?
- Rafine yağlar,
- Beyaz un içeren rafine tahıllar,
- Hamur işleri, tatlılar,
- Şarküteri etleri,
- İşlenmiş, paketlenmiş besinler,
- Kızartmalar,
- Tatlandırıcı içeren içecekler,
- Şekerli içecekler,
- Fast food muhakkak bu diyette tüketilmemelidir.
AKDENİZ DİYETİ NE KADAR MÜDDET UYGULANIR?
Akdeniz diyeti, bir diyet olması dışında nizamlı aktiviteyi, toplumsallaşmayı de içeren bir ömür şeklidir. Bu nedenle müddet sonlandırması yoktu.
AKDENİZ DİYETİ NASIL YAPILIR?
Akdeniz diyeti, istikrarlı beslenme için her besin kümesinden ne kadar yemeniz gerektiğini gösteren bir kılavuz üzeredir. Akdeniz diyetinde hayvansal kaynaklı besinler daha hudutlu önerilmektedir. Yumurta, peynir, yoğurt ve tavuk eti hudutlu olarak tüketilmektedir. Kırmızı et ise çok az yer almaktadır.
Akdeniz beslenme piramidi; besinlerin niceliksel ve niteliksel olarak seçilmesini, ölçülerin ayarlanmasını ve en önemli besin kümelerinin porsiyonlarının tüketim sıklığını göstermektedir. Piramidin temelinde diyetin devamlılığını sağlayan ve en yüksek enerjiyi veren bitkisel besinler yer alırken, daha üst kısımlarda ise daha az seviyede tüketilmesi gereken hayvansal kaynaklı, şekerden ve yağdan varlıklı besinler yer almaktadır. Bu piramit, birtakım besin kümelerini başkalarından ayırmanın yanı sıra; besinlerin seçilmesi, pişirilmesi ve tüketilmesi hakkında da yol göstermektedir. Birebir vakitte her öğündeki porsiyon ölçülerini ve bileşimini de yansıtmaktadır. Bu diyette öğünler ve öğünlerin içeriği kıymetlidir.