Ekonomim gazetesinden Hüseyin Gökçe’nin haberine nazaran Türkiye’deki icra evraklarının sayısı 10 Ocak prestijiyle 23 milyon 204 bini aştı. Son 5 yılda icra belgesi sayısı 7 milyon 365 bin artarken, 2022 yılında artış 658 bin 294’e ulaştı. İktisat idaresinin, icra belgelerinin kabarmasını önlemek maksadıyla geçen yıl Kasım ayında çıkardığı torba kanun ile mevcut icra evrakı sayısı yarıya yakın azalacak.
Ekonomik külfetlerin dar ve sabit gelirlilerin ödeme kabiliyetini azaltması, bilhassa son 5 yılda icra dairelerindeki icra iflas belgelerinin sayısında önemli artışa yol açtı. Adalet Bakanlığı bilgilerinden yapılan derlemeye nazaran 2017 yılı sonundan bu yana geçen vakit diliminde toplam icra evrakı sayısı 7 milyon 365 bin 831 artarak 11 Ocak prestijiyle 23 milyon 212 bin 239’a ulaştı.
Kur hareketliliği evrak sayısını 1 yılda 3 milyon artırdı
2017 yılı sonu prestijiyle 15 milyon 846 bin 408 olan belge sayısı, ABD’nin Rahip Brunson krizi nedeniyle ambargo uyguladığı, ağır kur krizinin yaşandığı 2018 yılında genel ortalamaların üzerinde artış gösterdi. Evrak sayısı 2018’de 2 milyon 833 bin artarak 18 milyon 680 bin 387’ye çıktı.
Salgın periyodunda icra süreçleri durdurulmuştu
Dosya sayısı 2019’da 20 milyon 312 bine yükselirken, 2020 yılı sonu prestijiyle 1 milyon 833 bin artarak 22 milyon 196 bine yükseldi. COVID-19 virüsünün salgın olarak ilan edildiği 2020 yılında, Cumhurbaşkanı Kararı ile bir mühlet icra iflas dairelerinin çalışması durdurulmuştu. 2021 yılında ise belge sayısı 375 bin artarak 22 milyon 571 bin oldu. Geride bıraktığımız 2022 yılında ise icra evrakı sayısı aylar prestijiyle çok süratli artış gösterdi. Ocak sonunda 22 milyon 890 bin olan belge sayısı, Şubat’ta 23 milyon 327 bine, Mart’ta 23 milyon 568 bine çıktı. Nisan’da küçük bir gerileme olsa da Ağustos ayı prestijiyle 24 milyonu aştı.
2500 liranın altındaki icra belgelerinin silinmesini öngören 7420 sayılı yasa 15 Ağustos 2022’yi milat olarak kabul ediyor. Yani bu tarih prestijiyle meblağı 2500 liranın altında olan yahut kısmi ödeme ile bakiyesi bunun altında olan icra belgelerine ait takipler durdurulacak.
Bu tarihten itibaren icra belgesi sayısı değerli bir gerileme trendine girdi. Eylül’de 23 milyon 782 bine, Ekim’de 23 milyon 521 bine, yıl sonunda ise 23 milyon 229 bine geriledi.
11 Ocak prestijiyle ise icra dairelerindeki icra iflas evrak sayısı 23 milyon 212 bin 239 oldu.
İcra evrakı sayısı yüzde 41 azalacak
Kanun, 15 Ağustos 2022 prestijiyle 2 bin 500 liranın altındaki icra evraklarının silinmesini öngörüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu düzenleme ile birlikte 5 milyon şahsa ilişkin 10 milyon civarında icra evrakının kapatılacağını söylemişti. Kanunun öngördüğü tarih olan 15 Ağustos 2022 tarihi prestijiyle icra dairelerindeki icra ve iflas belgesi sayısı 24 milyon 85 bin 623 düzeyindeydi. Buna nazaran kanun kapsamındaki tüm belgelere ait takibin durması halinde, icra dairelerindeki belge sayısı yaklaşık yüzde 41 oranında azalmış olacak.
Alacaklıların süreç yapması gerekiyor
3 Kasım 2022 tarihinde kabul edilen 7420 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Birtakım Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile düzenlendi. Kanunun süreksiz 2 ve 3. Unsurları 2 bin liranın altındaki abonelik kontratı kaynaklı borçlar(2 bin lira altı) ile varlık idare şirketleri tarafından bankalardan devralınan (2500 liranın altı) alacaklarla ilgili düzenlemeyi içeriyor. Bu süreçler için alacaklı kuruluşlar, alacaklarına ait feragatta bulunacaklar, bunların ziyanı ise kamuya olan yükümlülüklerinden mahsuplaşma suretiyle karşılanacak.