Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz, 41 personelin hayatını kaybettiği Amasra’daki maden ocağındaki patlamaya ait, “Bizim kendi öngörümüz, incelemeler ve eldeki datalar havalandırmadan kaynaklanan bir sorun olmadığı, bir kaza olmadığı biçiminde.” dedi.
Bartın’ın Amasra ilçesinde meydana gelen maden kazasının tüm taraflarıyla araştırılarak misal kazaların önlenmesine yönelik önlemlerin belirlenmesi emeliyle kurulan TBMM Araştırma Kurulu, AKP Kayseri Milletvekili Taner Yıldız başkanlığında toplandı.
Yıldız, mevzunun tüm taraflarıyla aydınlatılması için çalıştıklarını, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcilerini dinlediklerini, yarın da mevzuyla ilgili uzman akademisyenleri dinleyeceklerini söyledi.
Amasra’daki maden ocağında inceleme yapacaklarını ve maden şehitlerinin aileleriyle görüşeceklerini belirten Yıldız, “Komisyonumuzda, Mecliste kümesi bulunan tüm partilerin mensupları olarak tıpkı hassasiyetle, kendimizi yargının yürütmenin yerine koymadan, karar cümlelerini kullanmadan konuşmalarımızı yapacağız ve araştırma raporunun sonucunu kamuoyuyla paylaşacağız.” diye konuştu.
HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu, Kurul çalışmaları sonunda bu çeşit faciaların bir daha yaşanmamasını sağlayacak kararlar alınmasını temenni etti.
Soma’daki maden kazasının akabinde Mecliste kurulan Kurulun teklif ve raporlarının uygulanıp uygulanmadığının da kurulca araştırılması gerektiğini lisana getiren Kenanoğlu, evvelki kazaların akabinde gerekenler yapılmadığı için bu çeşit kazaların tekrar yaşandığını söyledi.
“MAALESEF BİZDE İSTİFA KÜLTÜRÜ YOK”
CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, Komite Lideri Yıldız’ın, Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı yaptığı periyotta 6 büyük maden kazası yaşandığını söz ederek “Sizin döneminizdeki maden kazalarında, kurumların başındaki en yüksek kişi olarak siyaseten siz sorumlusunuz. 6 maden kazasında bakanlık yapmış kişi olarak bu Kurulda olmamanız daha uygun olurdu diye düşünüyoruz.” dedi.
Soma’daki maden kazasından ders alınmadığı için bu cins kazaların devam ettiğini savunan Demirtaş kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Maalesef bizde istifa kültürü yok. Uygar bir ülkede olsaydı güç bakanı istifa ederdi. Ayrıyeten Amasra’daki kazanın akabinde hazırlanan eksper raporunda olayın yüzde 80’i açığa çıkarılmış. Raporda TTK Genel Müdürü Kazım Eroğlu’nun 3 unsurdan kusurlu olduğu, genel müdür yardımcısının da kusurlu olduğu yazıyor. Olayda tek husustan kusurlu bulunan bir mühendis tutuklu lakin 3 unsurdan kusurlu olan Genel Müdür özgür. Bu iki kişinin üzerindeki dokunulmazlık bir an evvel kaldırılıp yargılanmalarına başlanmalı. Ayrıyeten iki gün evvel Kazım Eroğlu’nun Güç Bakanı’na istifasını sunduğu lakin kabul edilmediği tarafında haberler çıktı ve yalanlanmadı da. İki üst seviye bürokrat hala koltuğunda oturuyor. Şayet istifası kabul edilmediyse Bakan tarafından TTK Genel Müdürü ve Yardımcısı korunacak diye düşünüyoruz. Elbette yargılama yapmıyoruz lakin gerçeklerin açığa çıkması da lazım.”
YILDIZ’IN KOMİTE BAŞKANLIĞINA İTİRAZ
Komisyon Lideri Yıldız, Demirtaş’a reaksiyon göstererek “Acılar üzerinden siyaset yapmayacağımızdan bahsetmiştim. Eksper raporu vardır lakin son mahkeme kararı değildir. Hukukçular bunu çok düzgün bilir. Şu anda TTK Genel Müdürü ve ilgili genel müdür yardımcısı burada bulunmuyor. Bulunmaları yanlışsız değildi.” karşılığını verdi.
Komisyon üyelerinden karar içeren cümleler kurmamalarını isteyen Yıldız, “Biz yargının yürütmenin yerinde değiliz. Bu kazanın sebeplerine inilmesiyle alakalı ne gerekiyorsa kelamımızı ve emeğimizi esirgemeyeceğiz. Hiçbir biçimde bu mevzunun kenarda kalmasına göz yummayacağız.” diye konuştu.
CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz’ın “Başka Kurul lideri yapacak kimse yok muydu AKP’de?” kelamlarına Yıldız, “Benim nezaketimi zorlamayın. Acılar üzerinden istismar yapmayın.” karşılığını verdi.
CHP Antalya Milletvekili Aydın Özer, herkesin sorumluluk alması gerektiğini söyleyerek “Sayın Yıldız 6 kazada bakandı. Hiçbir hesap vermedi, ‘Ben sorumluluk alıyorum.’ demedi. Burada kurul lideri olması benim açımdan uygun değildir. Yani bu durum FETÖ kurulundaki FETÖ’cünün kurul lideri olması üzere bir şeydir. Yapmayın arkadaşlar, bu anlayıştan çıkın artık. Bu, parti sorunu değil, hepimizin sıkıntısı. 41 madencinin vebali boynumuzadır.” tabirini kullandı.
“KAZANIN OLUŞ FORMUYLA ALAKALI KAZA KANAAT RAPORU OLUŞTURULACAK”
Komisyonda, TTK Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz ve birtakım TTK yetkilileri, kurumun mevzuatı, yapısı ve çalışmalarıyla ilgili sunum yaptıktan sonra Amasra’daki maden ocağında yaşanan kazaya ait soruları yanıtladı.
Kiraz’ın, soruların birçoklarının teknik olması nedeniyle yazılı olarak bilgi sunmayı önermesi üzerine Kurul Lideri Yıldız, “Şu anda bize bu mevzuyla ilgili her türlü mevzuyu anlatabilirsiniz. Teknik bilgi de verebilirsiniz. Gerekirse bilgi alacağınız yetkililerle telefonla temas kuralım. Kâfi ki bugün bize canlı ve dinamik bilgiler verin.” dedi.
Kiraz, Amasra’daki maden ocağındaki ana aspiratörün 1978’de kurulduğunu ve 11 bin metreküp/dakika kapasitesi olduğunu kaydetti.
Mevzuata nazaran aspiratörün çift taraflı çalışması gerektiğini anlatan Kiraz şöyle konuştu:
“Aspiratörün kapasitesi yetersiz değil fakat mevzuat çift istikametli çalışmasını istiyor. Yeni aspiratör için ihale yapıldı fakat süreç pandemiye denk geldi. O devirde firma gereç tedarikinde sorun yaşandığını söyledi. Sonra uygun teklifler olmadığı için ihale 3 sefer tekrar edilmek zorunda kaldı. 18 Ekim 2021’de yeni sözleme imzalandı. Firma taahhüt mühleti içerisinde yurt dışından gelecek malzemeyi temin edemediği gerekçesiyle mühlet uzatımı istedi. Mühlet uzatımı verdik. Sonra tekrar mühlet uzatımı talep edildi. Firma en son eksiklikleri tamamladığını, alana getirip montaj yapacağını söyledi ancak bu özel durum yaşandı.”
Kiraz, yeni aspiratörün bu çeşit bir kazaya tesirinin olmayacağını aktararak “Bizim kendi öngörümüz, incelemeler ve eldeki datalar havalandırmadan kaynaklanan bir kaza olmadığı biçiminde. Mevzuat, acil bir durumda ve muhtaçlık halinde emiş yerine itiş yapabilen bir aspiratör olmasını öngörüyor. Lakin bu türlü bir aspiratör olsaydı bile kazaya tesiri olmazdı.” tabirini kullandı.
Kazanın, TTK tarafından da araştırıldığını anlatan Kiraz, “Elimizdeki kayıtlı bilgiler, personellerin sözleri ve öteki datalarla süreci değerlendirmeye çalışıyoruz. Uzman arkadaşlarımız bir ortaya gelip farklı senaryoları değerlendirmeye çalışıyor. Adım adım, evre kademe kıymetlendirme yapılıyor.” dedi.
Komisyon Lideri Yıldız, sunum ve açıklamaların “yeterince aydınlatıcı” olmadığı kanaatine vardıklarını belirterek TTK Genel Müdür Yardımcısı Kiraz’ın tüm soruları not almasını ve gelecek hafta tekrar Komitede ayrıntılı olarak bilgi vermesini istedi.
Maden ve Petrol Arama Genel Müdürü (MAPEG) Cevat Genç ile Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Kurumu Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Mert Ayaz da kurumlarının çalışma ve faaliyetleriyle ilgili Kurul üyelerine bilgi verdi. (AA)