İklim değişiminin yağış rejimlerinde yol açtığı değişiklik, bu yıl Afrika’da pek çok ülkenin sel felaketiyle müsabakasına yol açtı.
Dünyanın en az karbon salımı yapan bölge olmasına karşın iklim değişiminden en fazla etkilenen kıtada seller batıdan doğuya, kuzeyden güneye pek çok ülkede hayatı olumsuz etkiledi.
Can kayıplarının yanı sıra büyük çapta maddi hasarla karşılaşan ülkeler, kâfi altyapı yatırımları olmamasından dolayı yerinden olan yüz binlerce bireye yardım ulaştırmaya çalışıyor.
Kıtanın doğusu ve güneyinde kimi bölgeler çok kuraklıkla çaba ederken batı ve orta bölgeler, şiddetli yağışların yol açtığı sel felaketleriyle yüz yüze geldi.
KASIRGA VE ORMAN YANGINLARI
Madagaskar ve Mozambik, öbür ülkelerden farklı olarak yıl içinde çok sayıda kasırgadan etkilenirken Tunus ve Cezayir üzere Kuzey Afrika ülkeleri ise orman yangınlarıyla boğuştu.
Dünya Meteoroloji Örgütü’nün bilgilerine nazaran, 2021’de Afrika kıtası 1910’lu yılların başından bu yana en sıcak 3. yahut 4. yılını kaydetti. Kıyılardaki su düzeyi global ortalamanın üstünde yükseliş gösterdi.
Şiddetli yağışların yol açtığı seller ve fırtınadan en fazla etkilenen ülkeler Nijerya ve Güney Afrika Cumhuriyeti oldu. Seller nedeniyle Nijerya’da en az 612 kişi hayatını kaybederken Güney Afrika Cumhuriyeti’nde ise 516 kişi can verdi.
Öte yandan Nijer’de 168, Sudan’da 134, Benin’de 41, Malavi’de 37, Çad’da 22, Mozambik’te 20, Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nde 16, Fildişi Sahili’nde 15, Ruanda’da 15, Uganda’da 15 kişi, Madagaskar’da 34, Moritanya’da 14, Orta Afrika Cumhuriyeti’nde 11, Sierra Leone’de 8, Gabon’da 7 ve Senegal’de 3 kişi fırtına, sel ve toprak kaymaları nedeniyle hayatını kaybetti.
NİJERYA’DA 3.2 MİLYON KİŞİ ETKİLENDİ
Nijerya İnsani İşler, Afet İdaresi ve Toplumsal Kalkınma Bakanı Hajiya Sadiya Umar Farouq, ülkede mayıstan bu yana şiddetli yağışların yol atçığı seller nedeniyle en az 612 kişinin hayatını kaybettiğini belirtti.
Seller nedeniyle 2 bin 776 kişinin yaralandığını kaydeden Farouq, sellerden 3,2 milyon kişinin etkilendiğini tabir etti.
Farouq, 181 bin 600 meskenin kısmen, 123 bin 807 konutun büsbütün hasar gördüğü seller nedeniyle 1,4 kişinin yerinden olduğunu söyledi.
Nijerya genelinde 176 bin 852 hektar tarım toprağının bir kısmının, 392 bin 399 hektar arazinin ise tamamının hasar gördüğünü kaydeden Farouq, meteroloji kuruluşlarının, ülkenin Anambra, Delta, Cross River, Rivers ve Bayelsa eyaletlerinin kasım sonuna kadar sel riski altında olduğu konusunda uyardığını aktardı.
1.5 MİLYAR DOLARDAN FAZLA MADDİ HASAR OLUŞTU
Ocak ayının ikinci haftası boyunca süren şiddetli yağışlar, Hint Okyanusu kıyısındaki East London ve etrafında sele yol açtı. Sellerde en az 20 kişi hayatını kaybederken bölgedeki alt ve üstyapılar ağır hasar gördü.
La Nina tesiriyle nisan ayının 2. ve 3. haftalarında, ülkenin doğudaki Hint Okyanusu kıyılarını vuran tropik fırtınada, kimi bölgelerde 200 mm’yi bulan rekor yağışların yol açtığı selde en az 516 kişi hayatını kaybetti.
Ülkedeki fırtına ve sellerde 1,5 milyar dolardan fazla maddi hasar meydana geldi.
Afrika’nın güneydoğu kıyılarını vuran Ana tropikal fırtınasında, 20-25 Ocak tarihlerinde Madagaskar, Mozambik ve Malavi’de toplamda en az 142 kişi hayatını kaybetti. Yüz binlerce kişi konutlarından oldu.
Güney Sudan’da 2 milyondan fazla kişi sellerden olumsuz etkilendi.
Enformasyon Bakanı Michael Makuei Lueth, ülkedeki 10 eyaletten 8’inin sular altında kaldığını tabir ederek 2 milyondan fazla kişinin konutunu terk etmek zorunda ve geçim kaynaklarından yoksun kaldığını söyledi.
Halihazırda halkın yüzde 65’inin besin güvenliğine sahip olmadığı Güney Sudan için Birlemiş Milletler (BM) acil yardım daveti yaptı.
SUDAN’DA 112 İNSAN ÖMRÜNÜ YİTİRDİ
Sudan’da devam eden sağanağın yol açtığı seller nedeniyle 112 kişi ömrünü yitirdi.
Ülkenin farklı bölgelerini tesiri altına alan sağanakta yaklaşık 35 bin konut büsbütün, 49 bin konut ise kısmen yıkıldı.
Sel felaketlerinin yaşandığı Nil Irmağı, Cezire, Beyaz Nil, Batı Kurdufan, Güney Darfur ve Kesele eyaletlerinde harika hal kararı alındı.
Kamerun’un Uzak Kuzey bölgesinde son 2 ayda şiddetli yağışlar nedeniyle 40 bin kişi yerinden oldu.
Uzak Kuzey bölgesine bağlı Mayo-Danay, Logone ve Chari ve Mayo-Tsanaga kentlerinde son 2 aydır tesirli olan yağışlar, sellere ve ırmakların taşmasına neden oldu.
Yaşanan felaket sonrasında, okul ve sıhhat ocağı üzere birçok toplumsal tesis hizmet veremez hale geldi, en az 40 bin kişi meskenlerini terk etmek zorunda kaldı.
Yağmur döneminin sonuna gelinmesi münasebetiyle gelecek günlerde yağışların azalması ve ırmaklardaki su düzeyinin olağana dönmesi bekleniyor.
Uzmanlar, Afrika’nın birtakım bölgelerinde yaşanan sel ve fırtınaların neden olduğu ölümlerin yalnızca iklim değişikliğine bağlı sel ve fırtına kaynaklı olmadığına dikkati çekiyor.
Yanlış kent planlaması, barajların sağlam inşa edilmemesi, şiddetli yağış ve sel riskine karşı halkın süratli bir halde bilgilendirilmemesi üzere nedenler de can kayıplarını artırıyor.