Puma’nın “King” model kramponlarını artık kanguru derisiyle üretmeme kararı, Nike’ı da harekete geçirdi.
Spor topluluğunun en büyük markalarından olan Puma ve Nike, “hayvan dostu üretim” yarışına girdi.
Milliyet Spor müellifi Can Çırnaz’ın haberine göre, kanguru derisi krampon üretimini bırakmada asıl hedef hayvan hakları değil, daha ucuz üretimin. Öte yandan yeni üretilecek kramponların kalitesi düşük olacağından, daha çabuk eskiyecek ve müşterilerin daha sık krampon alması gerekecek.
KING VE TIEMPO
Puma’nın ‘King’ modeli kramponunu artık kanguru derisi kullanmadan üreteceğini açıklamasının akabinde Nike da ‘Tiempo’yu artık gerçek deri kullanmadan üreteceğini duyurdu.
Futbol kramponları uzun yıllar boyunca, sağlamlığı ve yumuşaklığıyla ünlü kanguru derisiyle üretildi. Fakat son yıllarda sentetik deri ve geri dönüştürülmüş plastik üzere eserlerin daha tanınan hale gelmesiyle, futbol kramponları da bu ve benzeri malzemeler kullanılarak üretilmeye başlandı. Yalnızca ‘efsanevi’ olarak anılacak birkaç klasik model haricinde, birçok marka kramponlarını sentetik malzemelerle üretmeye devam ediyordu. Fakat son devirde hayvanseverlerin de baskıları sonucu bu klasik kramponlarda da kanguru derisi kullanımı sona eriyor.
Piyasada hâlâ kanguru derisi kullanan modeller olarak Puma’nın ‘King’, Nike’ın ‘Tiempo’ ve Adidas’ın ‘Copa Mundial’ kramponları kalmıştı. Üç model de futbol dünyasının en ikonik modelleri olarak hafızalarda yer etmiş, bu sebeple özgüne sadık kalınarak üretiliyordu. Fakat Puma’nın ‘King’ modelini artık kanguru derisi kullanmadan üreteceğini açıklamasının akabinde Nike da ‘Tiempo’nun artık gerçek deri kullanılmadan üretileceğini duyurdu. Nike, 2023 sonuna kadar tüm eserlerinde kanguru derisi kalmamasını hedefliyor. Adidas da yeni ‘Copa’ modellerinde kanguru derisi kullanmayacağını açıklamıştı. Lakin efsanevi ‘Copa Mundial’ hala kanguru derisiyle üretiliyor ve pazarda tek olarak kalmış durumda. Japonya merkezli daha küçük firmaların da kanguru derisi krampon üretimine devam etmesi bekleniyor.
ÇEVRE DEĞİL KÂR
Üreticilerin kararı hayvan hakları için muvaffakiyet olarak görülse de, olumsuz yanları da bulunuyor. Çünkü bu eserler epeyce az sayıda üretiliyordu ve pazardaki oranları düşüktü. Bununla birlikte kanguru derisinden üretilmiş bir krampon çok uzun yıllar kullanılabiliyor, ‘babadan oğula’ geçebiliyordu. Plastik gereçlerle üretilen yeni modeller ise çok daha düşük bir kullanım ömrü sunuyor. Birden fazla vakit kullanıldıktan sonra da bir bedelleri kalmadığı için çöpe atılıyor. Bu durum etraf açısından farklı bir sorun doğuruyor. Üreticilerin deri yerine plastik kullanarak, hayvan haklarından çok, üretim maliyetlerini daha da düşürme ve kâr marjını artırma hedefi taşıdığı da varsayım ediliyor. ABD’de kabul edilmesi beklenen bir kanunla kanguru derisi eserlerin satışı da yasaklanacak ve kararda bunun da büyük tesiri olduğunu öngörmek güç değil.
Odatvc.om