Yurtdışına giden işgücü ve kâfi sayıda eleman yetişmemesi, inşaat kesiminde yeni bir krize neden oluyor. Kesim temsilcilerine nazaran bugün artan maliyetlerin yanında bir öbür değerli bir sorun da yeteri kadar personel olmaması. Pandemi sonrası başlayan sorunun zelzeleyle birlikte arttığını belirten dal temsilcileri acil tedbir alınması gerektiğine dikkat çekiyor. “Önce ne kadar emekçi gerektiği tespit edilmeli” diyen inşaat dalının dernek liderleri, yurtdışına emekçi gönderiminin belirli bir müddet durdurulmasını, giden personellerin dönmeleri için teşvik edilmesini, Türkiye’ye yurtdışından emekçi getirilmesini ve mesleksel eğitimle yeni işgücü yaratılmasını öneriyorlar.
‘İSTEDİĞİMİZ SURATI YAKALAYAMIYORUZ’
İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Lideri Nazmi Durbakayım, yaklaşık bir yıldır inşaat kesiminde emekçi sorunu yaşandığını söyledi. Sarsıntıyla birlikte 11 vilayette artacak inşaat çalışmalarıyla sorunun büyüyeceğini belirten Durbakayım süreci şöyle anlattı; “Çalışanların yurtdışını ya da kamu işlerini seçmesi özel kesimde sorun yaratıyor. Mühendis var ancak orta elaman bulamıyoruz. Taşeronlar da durumu biliyor ve fiyat artırıyor. Firmalar mecbur kaldığı noktada kabul ediyor. Belirli meslek kümeleri da kendi ortalarında örgütlenip fiyatları artırıyor. İş makineleri ve bunları kullanacak şahıslar noktasında da sorun var. Artık yaşadığımız sarsıntı felaketi nedeniyle iş makineleri bu vilayetlere gitti. Oradaki inşaatlar artınca öbür vilayetlerde emekçi sorunu daha da büyüyecek.” Sıkıntıya acil tahlil beklediklerini belirten Durbakayım, “Pandemi üzere kuvvetli bir süreçten geçtik ve inşaatlarda istediğimiz suratı yakalayamıyoruz. Bir an evvel firmalara da yetki verilip eleman yetiştirmenin önünü açmalıyız” diye konuştu.
ÖNCE İŞGÜCÜ PLANLAMASI
Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği (GYODER) Lideri Mehmet Kalyoncu da inşaat kesiminde emekçi sorunu yaşandığını, hatta sarsıntı bölgesinde emekçilerin kurallar nedeniyle ek fiyatlar talep etmeye başladığını söyledi. Pandemiyle başlayan bu sorunun giderek arttığını ve sarsıntıyla derinleştiğini belirten Kalyoncu, ‘işgücü planlaması’ yapılmasını önerdi. Kalyoncu, “Ülkemizde yapılacak altyapı çalışması, sarsıntı bölgesinde yapılacak konut sayısı muhakkak. Özel kesimde de üretim kapasitesi öngörülebilir. Tüm bunlar bir ortaya getirilip işgücü muhtaçlığı ve mevcut sayılar karşılaş-tırılmalı. Sonrasında bir yol haritası hazırlan-malı ve tedbirler alınmalı” dedi. Türkiye’de son yıllarda çok sayıda çalışanın yurtdışına yöneldiğini belirten Kalyoncu, “Bu işgücü nasıl geri getirilir, ülkede nasıl yeni işgücü yaratılır düşünülmeli. Ayrıyeten daha sonra Türkiye’ye yurtdışından emekçi getirilmesi gerek mi, incelenebilir. Evet bugün emekçi sorunu var fakat Türk yapı dalı dinamik ve meselelerle baş edebilecek güce sahip. Yapılacak çalışmalarla bunu aşarız” tabirlerini kullandı. İnşaat gereçleri tedariğinde ise bir sorun öngörülmediği belirtiliyor. Yanlışsız uyumla hem sarsıntı bölgesi, hem de öteki vilayetler için kâfi materyal üretimi yapılacağını belirten Türkiye İnşaat Gereci Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) Lideri Tayfun Küçükoğlu, “Deprem bölgesindeki sanayi şirketlerinde hem göç hem de yaşanan travma nedeniyle personel bulma sorunu ve buna bağlı kapasite kayıpları oldu. Lakin tüm Türkiye geneline
bakarsak bir kapasite sorunu öngörmüyoruz” biçiminde konuştu.
ÜÇ TEKLİF SUNULDU
“Nitelikli personel bulamıyoruz” diyen inşaat Müteahhitleri Konfederasyonu (İMKON) Genel Lideri Tahir Tellioğlu, “Üyelerimizden bu bahis için çok sayıda şikâyet alıyoruz. Hem personel yok hem de istenilen sayılar beklenenin çok üzerinde. Bir ihaleye teklif verilmiş, orada hesap edilen personel sarfiyatı iki katına çıkmış. Artık o firma nasıl süreci tamamlayacak? Nitelikli bir ustanın günlük yevmiyesi 1000-1200 liraya ulaştı. Üstelik zelzele bölgesinde binlerce konut yapılacak. Bunların süratlice tamamlanması için de sorunun tahlili önemli” formunda konuştu. Personel sorunu için, Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile yaklaşık bir ay evvel görüştüklerini belirten Tellioğlu, teklifleri şöyle sıraladı:
– 2023 yılı sonuna kadar inşaat bölümü çalışanlarının yurtdışına çalışmaya gitmesi durdurulmalı.
– Bize uyumlu ülkelerden, emekçi getirilmesi kolaylaştırılmalı.
– Meslek lisesi sayısı artırılarak yeni eleman yetişmesi sağlanmalı.