Siyasi ve ekonomik çalkantılarla başı dertte olan Afganistan, son olarak deprem felaketiyle sarsıldı. Ülkenin doğusunda Pakistan sınırındaki Paktika vilayetinde dün gece meydana gelen 5.9 büyüklüğündeki depremde en az bin kişi yaşamını yitirdi. 1500’den fazla kişi de yaralandı. Yetkililer, çok sayıda kişinin göçük altında kaldığını belirterek ölü ve yaralı sayısının artabileceğine dikkat çekti. Paktika’nın kuzeyindeki Host vilayetinde de büyük hasar meydana geldi.
KOMŞU ÜLKELER HİSSETTİ
ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS) depremin büyüklüğünü başta 6.1 olarak açıklarken, bu veri daha sonra 5.9 olarak güncellendi. Dağlık bir bölge olan Paktika merkezli deprem, 500 kilometre genişliğindeki bir alanda, komşu ülkeler Hindistan ve Pakistan’daki yaklaşık 119 milyon kişi tarafından da hissedildi. Merkez üssüne yaklaşık 375 kilometre uzaklıktaki Pakistan’ın başkenti İslamabad’da da depremi hissedenler oldu. Korkunç deprem, son 10 yıl içinde ülkede gerçekleşen en ölümcül deprem felaketi olarak kayıtlara geçti.
CAN KAYBI NİYE YÜKSEK
Şiddeti ülkedeki geçmiş depremlere göre daha düşük olsa da can kaybının bu denli yüksek olması akıllarda soru işareti yarattı. Yüksek can kaybına gerekçe olarak, depremin yerin sadece 10 kilometre altında gerçekleşmesi ve etkisini çok daha şiddetli bir biçimde göstermesine işaret edildi. Bir diğer gerekçe de depremin gerçekleştiği bölgedeki çarpık yapılaşma ve heyelana meyilli toprak yapısı. AP ajansına konuşan ABD Jeolojik Araştırmalar Merkezi’nden sismolog Robert Sanders da depremde yaşanan can kaybında, coğrafya, yapıların kalitesi ve nüfus yoğunluğunun etkili olduğunu aktardı.
TALİBAN’IN SINAVI
Deprem felaketi, Ağustos 2021’de tartışmalı bir biçimde iktidara gelen Taliban yönetiminin en büyük sınavı olarak görülüyor. ABD, 11 Eylül (2001) saldırılarının ardından işgal ettiği Afganistan’dan Ağustos 2021’de aniden çekilince, yerine radikal İslamcı ideolojiye sahip Taliban hükümeti geçmişti. Pek çok ülkenin terör örgütü olarak tanımladığı Taliban, Afganistan’ın meşru yönetimi olarak uluslararası alanda kabul görmüyor. Geçmişte ABD kurumlarıyla çalışan birçok Afgan vatandaşı hakkında idam kararı çıkaran Taliban, yetişmiş eleman eksikliğine sebep olarak ekonominin daha da kötüleşmesine yol açtı.
BM TÜRKİYE İLE TEMASTA
Taliban yönetimi sözcüsü Bilal Karimi, Başbakan Muhammed Hasan Ahund’un başkanlık sarayında olağanüstü toplantı düzenlediğini ve yardım koordinasyonları hakkında bilgi aldığını duyurdu. Birleşmiş Milletler Afganistan Koordinatörü Ramiz Alakbarov, BM’nin arama-kurtarma ekibinin gerekli ekipmanının bulunmadığını belirterek, “Türkiye arama-kurtarma sağlamak için en iyi konumdaki ülke. Türkiye büyükelçiliğiyle konuyu görüştük, Kabil yönetiminden resmi talep bekliyorlar” dedi.
TÜRKİYE’DEN TAZİYE MESAJI
Dışişleri Bakanlığı, Afganistan’daki depremde hayatını kaybedenler için taziye mesajı yayımladı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, “Türkiye her zaman olduğu gibi, depremden etkilenen kardeş Afgan halkına her türlü yardımı yapmaya hazırdır. Yaşamını yitirenlere Allah’tan rahmet diliyor, yakınları ile kardeş Afganistan halkına taziyelerimizi sunuyor, yaralılara acil şifalar diliyoruz” denildi.
İLK DEĞİL
Afganistan’da Şubat 1998 yılında gerçekleşen 6.1 büyüklüğündeki depremde en az 4.500 kişi hayatını kaybederken, aynı yıl Mayıs ayında gerçekleşen 6.6 büyüklüğündeki depremde yaklaşık 5 bin kişi yaşamını yitirdi. 2002’deki 7.4 büyüklüğündeki depremde ise 150 kişi hayatını kaybetti. 2012 ve 2015 yıllarında da büyük kayıplar yaşatan deprem felaketleriyle sarsılan Afganistan, deprem bölgesinde yer alıyor.