HDP’nin evvelki devir Eş Genel Lideri Selahattin Demirtaş, gazeteci Cüneyt Özdemir’in, Altılı Masa’nın Mutabakat Metnini ve adayın öneminine ait sorularını yanıtladı. Demirtaş, Millet İttifakı’nın açıkladığı ortak metne ait, “Tümden bir kenara fırlatılacak bir metin değil ancak hem eksik hem de benim fikrime nazaran metnin pusulası bozuk” dedi.
Demirtaş’ın Özdemir’in sorularına verdiği karşılık şöyle:
‘HALKIN BİR KISMINDA KARŞILIK BULACAK’
Sayın Demirtaş, nasıl buldunuz? Metne yönelik tenkitleriniz var mı?
Her şeyden evvel, çok sayıda kişinin ağır emeğiyle ortaya çıkmış bir metin olduğu için eleştirmeden evvel hakkını teslim etmem lazım. Altı değişik partinin yan yana gelerek bu çalışmayı ortaya koymuş olması kıymetlidir. Elbette metnin bütününde âlâ ve yanlışsız şeyler yapma eforu var, bunu görmek gerekir. Münasebetiyle tümden bir kenara fırlatılacak bir metin değil fakat hem eksik hem de benim niyetime nazaran metnin pusulası bozuk.
Neden derseniz zira daima devleti gösteriyor, halkı ve bireyi değil. Yani metin devletçi bakış açısıyla kaleme alınmış, devleti büyütmeyi, her alana müdahale eden yaygın bir devleti hedeflemiş.
Devletin güçlü olması ile büyük olması birbirine karıştırılmış. Devletin müdahale alanlarını azaltıp küçülterek de güçlendirebilirsiniz. Halbuki demokrasilerde formül şudur: “Az devlet, çok toplum.” Metin bu pencereden bakmamış. Bu tarafıyla ideolojik bir tercihi de tabir ediyor. Özgürlükçü devlet yerine güvenlikçi devlet, zati birinci etapta bu biçimde inşa ediliyor. Cehenneme giden yol, güzel niyet taşlarıyla döşenmiş oluyor.
Devlet dediğimiz sistem, toplumun kılcal damarlarına kadar bir sefer tesir etti mi giderek otoriterleşmesi, denetim manyağına dönüşmesi engellenemez. Metin bu tarafıyla bize, yeni bir demokratik devlet mimarisi vaat etmiyor, var olan otoriter devleti düzenliyor, yeni kurumlar ekleyerek devleti daha da büyütüyor. Halbuki yapılması gereken şey sivil alanı özgürleştirmek ve genişletmek olmalı. Devlet birçok alanda destekleyen, ön açan, yasaklamayan, teşvik eden konumda kalarak demokratik toplumun güçlenmesine alan açmalı. Demokratik devlet dediğimiz şey temelinde bu esasen.
Ancak bu metin, teknokrat bir bakışla devletin dökülen sıvalarını, patlayan borularını onarmayı hedeflemiş. İktisatta neo liberal tahlillerin ötesine geçememiş, özgürlük alanlarında da radikal demokrasi yerine devletin liberal özgürlük penceresinden bakmış.
Tabii ki tüm bunlar şuurlu bir tercih zira Millet İttifakı sağ bir ittifak. Münasebetiyle ortaya çıkan metin de dünyaya sağdan bakmanın sonucu. Durum bu türlü olunca kolektif haklar, küme hakları, sınıf hakları hiçbir formda metne yansımamış. Mesela metnin Kürtlerin halk olmaktan kaynaklı hakları, Alevilerin inanç ve eşit yurttaşlık talepleri, bayan bakış açısı da son derece külfetli. Toplumsal cinsiyet kimliği penceresinden eşitlik ilgisi kurmak yerine, erkek devletin bayana birtakım haklar lütfetmesi olarak ele alınmış. Aslında sunumun yapıldığı salon da erkek bir salondu.
Emekçilerin grev hakları, sendikal özgürlükler, hareket ve yürüyüş hakları, personellerin toplumsal garanti ve iş güvenliği hakları, LGBT+’ların ayrımcılığa uğramaktan kaynaklı beklentileri üzere temel hususların yanından bile geçmemiş. Demokratik iktisat dediğimiz kooperatifleşme, vergi adaletinde emeğin gözetilmesi, bütçenin yapılması basamağında işçilerin iştiraki, yatırım planlamalarına personel sendikalarının iştiraki üzere mevzular böylesi metinlerde olmaz. Neden? Üstte da belirttiğim üzere bu metin devletin çatısında oturup oradan aşağıya ve sağa gerçek bakılarak yazılmış. Sokakta halkla birlikte ve sola dönerek yazılsaydı diğer bir metin ortaya çıkardı.
Sonuç olarak bu metin yetmezliklerine karşın halkın bir kısmında karşılık bulacaktır. Zira halka daha güzelinin olabileceği anlatılamadı, gösterilemedi. Bu da Türkiye’de solun eksiği ve sorumluluğudur. Emek ve Özgürlük İttifakına düşen de bu eksiği tamamlamak, halka öteki bir dünyanın mümkün olduğunu göstermektir.
‘ADAY DEĞERLİ FAKAT…’
Aday ne kadar kıymetli bu süreçte?
Aday, tüm bu süreçleri kırmadan, dökmeden, küstürüp dağıtmadan yürütebilecek yetenekte olmalı ki hem seçim sürecinde hem sonrasındaki geçiş sürecinde başarılı olabilsin.
Burada, adayın ferdî bilgi birikiminden çok, koordine etme ve orkestrasyon özelliği öne çıkmalı. “Ben tek başıma yaparım” diyen bir aday esasen tek adam olur, çıkar. Bu nedenle aday değerlidir lakin tek başına da çok fazla mana tabir etmez. Bu iktidarın enkazı fakat dürüst, deneyimli, birikimli, devasa bir takımla çalışılarak kaldırılabilir. (HABER MERKEZİ)