Van’a turist akını: Ekonomiye 100 milyon TL katkı
İran ile en uzun kara sınırına sahip Van’da, koronavirüs tedbirleri kapsamında 24 Mart 2020’de araç ve yaya geçişlerine kapatılan Kapıköy Gümrük Kapısı, 1 yıl sonra martta kısmen açıldı. İran’da artan vakalar nedeniyle kısmi geçişlerin mümkün olduğu sınır kapısı, 9 Ekim’den itibaren tamamen açıldı. İranlı turistler, tatil rotalarını yeniden Van’a çevirirken, kentte turist yoğunluğu yaşanmaya başlandı. Yılbaşı için de otellerdeki rezervasyonların yüzde 100’e ulaştığı belirtildi.
‘ALIŞVERİŞ FESTİVALİNE HAZIRLANIYORUZ’
VTSO Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva, 2015 yılından bu yana Van’ın, İran turizm pazarına girmesi için çok emek harcandığını belirterek, “2015’te başlayan süreçle odamızın da içinde bulunduğu ve özellikle hedef pazar olarak gördüğümüz İran turizminin ilimizde ekonomik katma değer sağlamasına yönelik önemli çalışmalar yaptık. Bu çerçevede bu yıl belki 5’incisini yapacağımız Van Alışveriş Festivali’ne hazırlanıyoruz. 15 Mart-5 Nisan tarihlerine denk gelen dönemlerde bu festival yapılacak. Tabi talihsiz bir ara dönem yaşadık. Biliyorsunuz, salgınla beraber 2020 yılının Mart ayından itibaren özellikle hizmet sektöründe faaliyet gösteren iş yerlerimizin yüzde 90’ı kapandı. Dolayısıyla buna bağlı olarak da bizim İran’a olan Kapıköy Gümrük kapımız da kapatıldı. 1,5 yıla yakın kapalı olduğu dönemde sadece şehrimizde oturma izni olan ya da öğrenci olan yabancıların girişi söz konusuydu. Aynı şekilde İran’da bulunması gereken, oturma izni olan Türk vatandaşları İran’a geçebiliyorlardı. Bunların sayısı binleri geçmez. Dolayısıyla tamamıyla izole edilmiş bir ekonomik, sosyal hayat söz konusuydu” dedi.
KENT EKONOMİSİNE 1 AYDA 100 MİLYON TL’LİK KATKI
VTSO Başkanı Takva, Kapıköy Gümrük Kapısı’nın ekimde açılması, pandeminin ağırlığının azalması, aşılama ve testlerin yoğun olarak gündeme gelmesiyle kentte ciddi hareketlilik yaşandığını söyledi. Takva, “Kapıköy Gümrük Kapısı’nın 15 Ekim’de açılmasıyla birlikte sadece kasımda 18 bin turistin ilimize giriş yaptığını biliyoruz. 1 aylık rakam itibarıyla oldukça sevindirici ve mutlu edici. Her bir İranlının ortalama 500 dolar harcadığını varsaydığımızda ki kurların yükselmesiyle beraber bu rakamları 300 dolar olarak ölçenler var ama ortalama 500 dolar harcama yaptıklarında ciddi rakama ulaşmış olduğumuzu ve bunun da nereden bakarsanız 100 milyon TL’lik sadece 1 aylık işlem hacmine tekabül ettiğini söylememiz mümkün. Van açısından olumlu bir gelişme olarak değerlendiriyoruz ve bunun artık bir daha asla kapanmaması yönündeki arzumuzu da bu vesileyle ifade etmiş olalım” diye konuştu.
‘TÜRKİYE’NİN 24 SAAT AÇIK KAPIKÖY’E İHTİYACI VAR’
2021-2022’de 1 milyon turistin Van’a gelmesini hedeflediklerini anlatan Takva, şöyle konuştu:
“Biz aşağı yukarı bu rakamlara da ulaşmıştık. Nereden bakarsanız 2018’de 650 bin İranlının kapımızdan giriş yaptığını biliyoruz. Şimdi kapı diyoruz ama burası günde 7-8 saat faaliyet gösteriyor. Yani diğer gümrük kapıları gibi 24 saat açık olan bir kapıdan söz etmiyoruz. Günde 7-8 saat faaliyette olan, açık olan, yolcu girişine müsaade edilen bir kapı. Bu vesileyle biz karar vericilere ve yetkililere şu çağrımızı yenilemek istiyoruz. Bizim kapımızın mutlaka 24 saat esasla açık olması lazım. Bunu sadece Van ekonomisi olarak da değerlendirmemek lazım. Bölge ve ülke ekonomisine sağlayacağı faydayı da göz önüne almak lazım. Onun için Türkiye’nin 24 saat açık bir Kapıköy’e ihtiyacı var. Doğu Anadolu Bölgesi’nin, Karadeniz’in, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin, bölgesel etki olarak da değerlendirdiğimizde bu bölgelerin de 24 saat açık bir Kapıköy’e ihtiyacı var ve en çok da belki Van’ın 24 saat açık bir Kapıköy’e ihtiyacı var. Dolayısıyla kasım ayı içinde 18 bine yakın İranlının ilimize girişini varsaydığımızda bunun hem kent hem bölge hem de ülke ekonomisine sağlamış olduğu katkıyı göz önüne almak lazım. Yani normalleşme ve yurt dışı çıkış harçları 24 saat açık bir kapının olması durumunda da yine hedefimiz 2018 yılındaki 1 milyon turistin, yılda şehrimizde konaklamasını sağlayacak bir düzeydir” dedi.
‘YURT DIŞI HARÇLARIYLA İLGİLİ TİCARET BAKANI İLE GÖRÜŞECEĞİZ’
VTSO Başkanı Takva, gelecek yıl mart ayından itibaren İran’ın yurt dışı harç konularıyla ilgili yeni değerlendirme yapacağına da dikkat çekerek, “Bu bilgiyi bizimle de paylaştılar. Bu konuyla ilgili de en kısa zamanla Sayın Ticaret Bakanı’mız ve TOBB Başkanı’mız ile bir araya geleceğiz. İranlı yetkililerle görüşüp en azından komşu ülke ya da komşu kentler arasındaki seyahatlere bunun uygulamaması yönündeki tavrımızı ortaya koyacağız ama nihayetinde ülkelerin kendi kararlarıdır. Bizim doğrudan buna müdahil olma gibi bir şansımız yok. Doğru da değil ama komşu ülkeler, komşu kentler arasındaki bu sirkülasyonda bu tür uygulamaların hepimize zarar vereceği gerçeğini bizim ifade etmemiz lazım” diye konuştu.
Döviz kurunun yükselişinin kente gelen turistin işine yaradığını da dile getiren Takva, “Onların alım gücü arttı. Ülkelerin milli parasının değer kaybı, o ülkeleri alışveriş cenneti haline getirir. Dolayısıyla parası değer kazanan ülkelerin vatandaşlarına önemli fayda sağlayacağı herkesçe biliniyor. 2019’da ilimize 500 bin İranlı turist giriş yaptı. Yine bizim hedefimiz 1 milyon turist. Van, yüzde 61,4 hizmet sektörüyle kendi ekonomik faaliyetlerini yürütüyor. Otelcilik, konaklama, lojistik bütün bu sektörler, yeme içme, kafe, restoranlar gibi hizmetler dolayısıyla yılbaşıyla beraber bu hizmetler sektörünün ciddi bir fark yaratacağını, bu doluluğun yüzde 100 aşamasında olduğuyla ilgili bilgiler bize de geldi ama bunu bütün yıla yaymak gibi bir politikamızın olması lazım. Biz de Van TSO olarak aynı zamanda sadece İran’ı hedef ülke olarak algılamayıp, bu pazarı da çeşitlendirmek için yeni çalışmalar yapacağız. Bunun için Arap ülkelerine, başta Kuzey Irak’a bir tanıtım stratejisiyle seyahatler düzenleyeceğiz ve bu pazar çeşitliliğini de geliştirip kentimizin ekonomisine katkı sağlamaya çalışacağız” dedi.