İstanbul Sanayi Odası (İSO) Lideri Erdal Bahçıvan, 2022 değerlendirmeleri ve 2023 öngörülerine ait yaptığı açıklamada, “Enflasyon tıpkı 2022’de olduğu üzere 2023 yılında da ekonomimizin en temel çaba konusu olacak. Olmalı da. Zira fiyat istikrarı ve finansal istikrar bir iktisadın bel kemiğidir. Bunun sağlam tutulması gerekir” dedi.
Bahçıvan, “Belki biz Türkiye’de o hususa alışığız fakat dünyanın birçok ülkesi enflasyonu hafızalarından, tarihlerinden silmişken enflasyonla yaşamak dünya ekonomilerinin gündemine tekrar girdi. Türkiye’yi bu şartlardan farklı düşünmek mümkün değil. 2022’nin ülkemiz açısından da en değerli sorunu ne oldu diye sorulacak olursa ‘enflasyon’ diyeceğim. Yani dünyada da enflasyon, Türkiye’de de enflasyon” diye konuştu. Bahçıvan, büyüme ve enflasyonun birbiri ile çarpıştığı bir 2022’nin yaşandığını belirterek, şunları söyledi:
“2022 yılının finalinde, 2021 yılındaki kadar görkemli ve etkileyici bir büyümenin olacağını söylemek çok kolay değil. Bilhassa de büyümenin karakteristiğini ve büyümenin nerelerden hisse aldığına baktığımız vakit, zati önümüzdeki aylarda bunu daha da net göreceğiz. Enflasyonist bir büyümenin nitelikli ve sürdürülebilir olamayacağını her vesile ile vurguluyoruz. 2023 yılında bu çabayı kazanmalıyız. Zira son 20 yıldır elde ettiğimiz değerli kazanımlardan, bedeli düşük büyüme olsa dahi vazgeçemeyiz. Zira yüksek enflasyon, yüksek büyüme görüşü ülkemizin faydasına değil, asla kabul etmemeliyiz.”
Bahçıvan, 2023’ün birinci yarısında seçim iktisadının uygulanacağı ve sonrasında seçime dönük bir sene olacağı gerçeğinin görmezden gelinemeyeceğine dikkati çekerek, bir öngörüde bulunmak için ise seçimler sonrasında nasıl bir ekonomik modelle ilerleyeceğinin görülmesi gerektiğini lisana getirdi. Cumhuriyet’in 100. yılında da büyümenin ölçüsünden daha çok büyümenin kalitesinin çok daha önemsenmesi gerektiği vurgulayan Bahçıvan, şunları kaydetti:
“Çünkü bunu yalnızca rakamsal büyüme olarak konumlandırdığınız vakit tahminen kısa vadeli bir skor manasında bir paha tabir ediyor. Ancak o skora bakarken, asıl bizi taşıması gereken, uzun vadeli ve kalite oluşturma noktasındaki pahadan uzaklaşıyoruz. Kalitenin temelinde de sanayi büyümesi gözetilmeli. Yani şayet orada bir kaliteden bahsediyorsak o kalite büyümesinin temelinin endüstriden beslendiği bir büyüme olması gerektiğini söylüyorum. Onun için artık 2023 ve sonrasında Türkiye büyümesinde bizi tatmin edecek ve bizi motive edecek olan asıl boyutun, kaliteli büyümenin odağındaki endüstriden gelen hissenin olduğunu, olması gerektiğini söylüyorum. Natürel ki endüstride teknolojik ve bizim için nitelik taşıyacak olan yatırımlar hissesinin artması gerektiğinin altını çizmek gerekiyor. Aslında bizi keyifli edecek olan, bizi gelecek ismine heyecanlandıracak olan o hisse. Onun için yalnızca büyüme sayılarıyla yahut kısa vadeli gelgitlerden dolayı bir şey kazandırmayacak büyüme sayılarıyla bir tablo ortaya koymanın da çok yanlışsız olmadığını düşünüyorum.”
‘İhracatta tablo değişmez’
Bahçıvan, gerçek kur endekslerine bakıldığı vakit, mevcut kurlarla Türk Lirası’nın ziyadesiyle bir paha kaybı içinde olduğunu aktararak, şunları kaydetti:
“TL’nin pahasının daima kaybedilmesine dönük bir beklentinin, bir bakış açısının bizi ihracatta da çok daha farklı bir tabloya götürmesini beklememeliyiz. Bunun yerine rekabetçi bir iktisat için enflasyonun düşmesini sağlamalıyız. Onun da ötesinde yüksek teknoloji odaklı, rekabet ögesi güçlü bir üretim modelini ekonomimizde hakim kılmalıyız. Yoksa her daim devalüasyonlardan beslenen, rekabet gücünü devalüasyondan alan bir bakış açısıyla bu işin bizi uzun vadede bir yere taşıyamayacağını görmeliyiz. Bu türlü bir beklentinin artık kırılması, ortadan kalkması gerektiğini düşünüyorum.”