Patara Antik Kenti’nde, 33 yıl evvel Akdeniz Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fahri Işık ve eşi Havva İşkan Işık tarafından başlatılan hafriyatlarda bugüne kadar ortaya çıkarılan eserler ortasında yer alan, M.S. 64 yılında Roma İmparatoru Nero tarafından yaptırılan, 1481’deki tsunamide yıkılan deniz fenerinin inşası devam ediyor. 2 bin 700’e yakın orijinal taştan oluşan rekonstrüksiyon süreçlerinde evvelki gün çalışma grubu tarafından, fenerin en kıymetli tarihi kesimlerinden biri daha tarihi periyottaki yepyeni yerine konuldu. Hafriyat Lideri Prof. Dr. Havva İşkan Işık, İmparator Nero’un yaptırdığı 26,5 metre yüksekliğindeki Patara Deniz Feneri’nde, anıtsal yazıtın da bütünüyle yerine konulduğunu açıkladı.
ANITSAL YAZITTA NE YAZIYOR?
Prof. Dr. İşkan Işık, anıtsal yazıt üzerindeki yazıları çevirisini şöyle yaptı;
“Tanrısal Claudius’un oğlu, Tiberius Caesar Augustus ve Germanicus Caesar’ın torunu, tanrısal Augustus’un torununun oğlu; 11’inci kere tribunat erkinin sahibi, 4’üncü kere Konsül, karaların ve denizlerin efendisi ve vatanın babası Nero Claudius Caessar bu feneri denizcilerin selameti için yaptırdı. İnşaatı, propraetorik seviyedeki İmparatorluk Valisi Sextus Marcius Priscus yürüttü.”
Deniz fenerinin tekrar inşasıyla ilgili süreç hakkında bilgi veren Prof. Dr. Havva İşkan Işık, şu ana kadar 5 kasnaktan oluşan fenerde 3 kasnağın tamamlandığını ve 12 metre yüksekliğe ulaşıldığını kaydetti. İki kasnağın daha tamamlanacağını, üzerine de kemerli ve hafif küçük bir üst yapı geleceğini belirten Prof. Dr. İşkan Işık, fenerin tekrar inşasında hafriyatlarda ortaya çıkartılan 2 bin 700’e yakın orjinal taşın kullanıldığını kaydetti.
2 BİN 700’E YAKIN TAŞIN RÖNTGENİ ÇEKİLDİ
2000 yılında devrin hafriyat lideri Prof. Dr. Fahri Işık tarafından tespit edilen ve daha sonra hafriyat başkanlığını devralan Prof. Dr. Havva İşkan Işık tarafından ortaya çıkarılan fenere ilişkin, 2 bin 700’e yakın yepyeni taş bulunuyor. 1481 yılındaki zelzele ve tsunamide tamamının yıkıldığı düşünülen deniz feneri, tamamlanan 6 metre podyumun üzerine, yüksekten düşme nedeniyle statik açıdan kullanılması mümkün olmayan taşlar yenileriyle değiştirilerek inşa ediliyor. Uygulama ihalesi ise Antalya Valiliği Yatırım İzleme ve Uyum Başkanlığı (YİKOB) Kültür Varlıkları Müdürlüğü tarafından yapıldı. Hafriyatlarda ortaya çıkarılan 2 bin 700’e yakın taşın, taş hastanesinde röntgenleri çekilip, yapay zeka teknolojileriyle özgün yerleri tek tek belirlendi. 2 bin yıllık bir deniz fenerinin olasılıkla yüzde 80 oranında özgün taşlarıyla tekrar inşası, dünyada birinci olarak gösteriliyor.