Balkanlarda çok kıymetli ziyaretlerde bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın üstlendiği roller hakkında değerlendirmelerde bulunan Kanal 7 Ankara Temsilcisi ve Haber7.com Muharriri Mehmet Acet, “Erdoğan’ın Balkan ülkelerine yaptığı ziyaret ve üstlendiği barış misyonu bu manada nitekim büyük kıymet arz ediyor.” dedi.
Mehmet Acet’in dikkat çeken o köşe yazısı:
Saraybosna Havalimanı’ndan kentin öbür ucundaki Başçarşı’ya yaptığımız her seyahat, savaş devrinin acı anılarını gözümüzde canlandırıyor.
Savaşın bitmesinin üzerinden 27 yıl geçmiş olmasına karşın, binaların bir birçoklarında, savaş sırasında açılan ateş sonucu oluşan mermi delikleri hala yerli yerinde duruyor.
Bir kısmı imkan olmadığı için bu türlü bırakılmış olmalı.
Ama ihtimal, bir kısmı da, savaşın acıları hiç unutulmasın diye özel olarak o denli bırakılmış olabilir mi?
Evet, olabilir.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, dün sabah, Bosna Hersek, Sırbistan ve Hırvatistan’ı kapsayan üç ayaklı kıymetli bir Balkan tipine çıktı.
Sabah saatlerinde Ankara’dan kalkan uçağımız, yaklaşık iki saatlik bir seyahatin akabinde Saraybosna Havalimanına iniş yaptı.
Bosna Hersek, son devirde savaşın bitiminden bugüne en tansiyonlu periyotlarından birini yaşıyor.
Çok önemli bir siyasi kriz de denebilir buna.
Ruslar, 1995 yılında imzalanan Dayton muahedesini bozmak için Sırpları teşvik ediyor.
Bu teşvikin sonucu olarak buradaki Sırplar, bir süredir ayrılıkçı söylemler kullanmaya başlamış durumdalar.
Geçen yılın sonlarına gerçek, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi’nin Sırp üyesi Milorad Dodik, kendisini Dayton Anlaşması’yla kurulan devlete ilişkin hissetmediğini söylemiş, ayrılma taraftarı açıklamalar yapmıştı.
Örneğin;
-Bosna Hersek Ordusu içindeki Sırp askerleri geri çekip Sırp Entitesi içinde kendi ordusunu kurmak,
-Bosna mahkemelerinin kararlarını uygulamamak,
-Devletin vergilendirme sisteminden çıkmak üzere vaatler, Dodik tarafından aleni bir biçimde dillendirilmişti.
Gerçi, Sırp başkan Dodik, Haziran ayında yaptığı bir açıklamada “Ukrayna savaşı nedeniyle ayrılma fikrini erteledik” formunda sözler kullanmış olsa da, bu kelamları, daha evvel dillendirdiği fikirlerinden vazgeçtiği manasına gelmiyor.
ERDOĞAN’IN SAKİNLEŞTİRİCİ ROLÜ
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, hem Bosna Hersek, hem de Sırbistan ve Hırvatistan’a yaptığı ziyaretin odak noktasında, yeni bir kıvılcımla Balkanlar’ı tekrar bir ateş topunun içine sürükleme potansiyeli olan bu krize deva üretme arayışları var.
Erdoğan, daha seyahate başlarken Esenboğa’da yaptığı açıklamada bu konuya değindi, “Ziyaretimin ana gündemini Bosna Hersek’te bir yıldan beridir devam eden siyasi krize yönelik uğraşlar oluşturacaktır. Bosna Hersek’in egemenliğine olan takviyemi vurgulayacağım” dedi.
Şunun altını çizelim:
Erdoğan’ın bu siyasi krizin bütün tarafları üzerinde önemli bir tartısı var.
Boşnak, Hırvat ve Sırp başkanların vazife aldığı Üçlü Kurulun Lideri Şefik Caferoviç’in şu kelamları bu manada değer arz ediyor:
“Erdoğan’ın bölge için istikrarlı, sakinleştirici tesiri var. Barışın korunmasındaki rolü büyük”
Boşnakların Erdoğan’a itimat etmesi, sakinleştirici rolüne atıf yapması doğal bulunabilir.
Ancak, misal bir yaklaşımın Hırvat ve Sırp önderler için de geçerli olması, o sakinleştirici etkiyi daha bir kıymetli kılıyor.
Bir müddet evvel Ankara’ya gelen Dodik, “Erdoğan’a kelam verdim savaşmayacağız” halinde tabirler kullanmıştı örneğin.
“CUMHURBAŞKANIMIZIN BÜTÜN TARAFLARA İSTİKRARLI HALDE YAKLAŞIYOR OLMASI İTİMAT TELKİN EDİYOR”
Saraybosna yolunda üst seviye bir yetkiliye bu durumu sordum.
Boşnakların dışında Sırpların ve Hırvatların Türkiye’ye ve Erdoğan’a inanç duymasının nedeni nedir diye.
“Çünkü Cumhurbaşkanımız bütün taraflara karşı istikrarlı bir formda yaklaşıyor” cevabı geldi muhatabımdan.
Rusların Sırplara açıktan, Almanya ve birtakım Avrupa ülkelerinin Hırvatlara örtülü bir halde art çıktığı bir ortamda, Erdoğan’ın bütün taraflara istikrarlı biçimde yaklaşması, samimiyetini göstermesi, hem itimat telkin ediyor, hem de tansiyonun yumuşamasına dönük yapan katkılar sağlıyor.
Unutmamak lazım.
Etnik farklılıkların derinleşerek kök saldığı bir coğrafya Balkanlar.
Derinleşmiş problemlere, krizlere esaslı tahliller bulmak kolay değil.
Dolayısıyla krizlerin yönetilmesi, yeni acıların yaşanmaması ismine büyük kıymet taşıyor.
Erdoğan’ın Balkan ülkelerine yaptığı ziyaret ve üstlendiği barış misyonu bu manada nitekim büyük değer arz ediyor.