Uluslararası nakliyat şirketi Kühne Nagel ile Tüm Taşıma İşçileri Sendikası (TÜMTİS) arasında süren yetki tespiti davasında Yargıtay son noktayı koydu ve emsal niteliğinde bir karara imza attı. Davayı görüşen Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, sendikaların çoğunluk başvurusundan önce yapılmış olan herhangi bir işkolu tespit başvurusunun, çoğunluk tespiti açısından bekletici neden yapılamayacağına karar verdi. Yargıtay’ın emsal niteliğindeki bu kararıyla TÜMTİS’in Kühne Nagel Nakliyat Şirketi’nde toplu sözleşme yapma yetkisi kesinleşmiş oldu.
İKİ YIL ÖNCE TERSİ YÖNDE KARAR VERİLMİŞTİ
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 2021 yılında (E. 2021/3116 – K. 2021/8189) verdiği bir kararda; sendikaların çoğunluk tespit başvurusundan önce yapılmış olan herhangi bir işkolu tespit başvurusunun, çoğunluk tespiti açısından bekletici neden sayılacağına hükmetmişti.
İşverenler de, Yargıtay’ın bu kararını, sendikal çalışmayı engellemek için bir koz olarak kullanmaya başlamıştı. İşyerlerindeki sendikal çalışmadan haberdar olan işverenler, işkolu tespiti için başvuru yaparak yıllarca sürecek bir dava sürecini başlatıyordu. Böylelikle sendikaların çoğunluk sağlayarak toplu sözleşme yetkisi alması engellenmiş oluyordu. Dava sürecinde de sendika üyesi işçiler ya işten çıkartılıyor ya da işten atma tehdidiyle istifaya zorlanıyordu.
SÜREÇ NASIL İŞLEDİ?
Kühne Nagel Nakliyat’ta da benzer bir süreç işledi. TÜMTİS, 25 Kasım 2020’de işyerinde sendikal çoğunluğu sağladı. İşveren tarafı bunun üzerine sendikal çoğunluk tespitinin iptali için dava açtı. İşveren bu davada, daha önce açtığı işkolu tespiti davasının bekletici neden yapılmasını ve TÜMTİS lehine olan çoğunluk tespitinin iptaline karar verilmesini talep etti. Ancak TÜMTİS ile Kühne Nagel Nakliyat Şirketi arasında görülen çoğunluk tespitine itiraz davasında Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin görüş değiştirmesiyle, emsal niteliğinde bir karar çıkmış oldu. Kararda şöyle denildi:
“Öncelikle belirtmek gerekir ki, her ne kadar dairemizin bu konuda daha önce vermiş olduğu kararda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yetki tespit başvuru tarihinden önce işkolu tespit başvurusunda bulunulmuş ise işkolu tespit kararının beklenilmesi, işkolu tespit kararına da itiraz edilmesi durumunda buna ilişkin yargılamanın sonucunun bekletici mesele yapılması gerektiği kabul edilmiş ise de konunun yeniden değerlendirilmesi ile dairemizin anılan kararında belirtilen uygulamanın değiştirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır… Belirtmek gerekir ki, toplu iş sözleşmesi yetki tespit başvurusunun yapılması ve yetki sürecinin başlaması durumunda, bu tarihten sonra işkolu tespitine ilişkin kesinleşmiş bir mahkeme kararı dahi bir sonraki dönem için geçerli olup mevcut yetki başvurusunu etkilemeyeceğinden, bir işyerine ilişkin işkolu tespit başvurusunun hangi tarihte yapıldığının bir önemi olmaksızın bu husus yetki tespit işleminde bekletici mesele teşkil etmeyecektir. Bu anlamda yetki başvurusundan sonra verilen, işyerinin farklı işkolunda yer aldığına dair kesinleşmiş bir mahkeme kararı da, mevcut yetki uyuşmazlığını etkilemeyecektir.”
TÜMTİS: TOPLU SÖZLEŞME MÜZAKERELERİ BAŞLAYACAK
TÜMTİS’ten ise karara ilişkin şu açıklama yapıldı: “Kühne Nagel işvereninin süreci uzatmak için giriştiği çabalar sonuçsuz kalmıştır. İşverenin haksız itirazlar ve davalarla, sendikal çalışmaya öncülük eden işçileri işten atmakla sendikalaşma mücadelemizi engelleyemeyeceği bir kez daha ispatlanmıştır. Bu nedenle yüksek mahkemenin vermiş olduğu bu karar uyarınca toplu sözleşme müzakereleri başlayacaktır. TÜMTİS olarak Kühne Nagel Nakliyat işçilerini, sendikalı, toplu sözleşmeli, iş güvencesine sahip, daha iyi bir ücret ve sosyal haklara kavuşturmak için tüm üyelerimizle birlikte mücadele etmeye devam edeceğiz.” (EKONOMİ SERVİSİ)