Mert İnan – Sonbaharın birinci günlerini yaşadığımız şu günlerde sıcak hava yurdun büyük kısmında tekrar tesirini sürdürüyor. Sıcaklıkla birlikte yükselen nem oranı ömrü güçleştirirken, sıcağın dayanılmaz boyuta ulaşmasına betonlaşmanın tesiri de yüksek. İklim Bilimci Doç. Dr. Barış Önol toplumsal medya hesabından ısı adası tesirine ait yaptığı paylaşımda, birtakım yerlerde yaşanan vehameti hesaplamalarla gözler önüne serdi. Doç. Dr. Önol, geçtiğimiz 17 Ağustos gününü örnek vererek, “İstanbul’da 17 Ağustos günü öğlen saatlerinde 40 derecenin üzerindeki yüzey sıcaklıkları (hava sıcaklığı değil) betonlaşmanın ağır olduğu bölgelerde yüzey 50, 55 dereceye ulaşıyor” paylaşımında bulundu.
Gökdelenler ısıtıyor
Uzmanlar ise ısı adası tesirinin bilhassa Bağcılar, Esenler, Esenyurt üzere yapılaşmanın ağır olduğu bölgelerde sıcaklık bedellerinin 5, 6 derece yükselmesine neden olduğunu gündeme getirirken, Milliyet’e konuşan CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, “İstanbul’daki yapılaşma ve asfaltlar sıcaklık kıymetlerinde 4-5 derecelik artışa neden oluyor. Gökdelenler, asfalt yollar ve yeşilin olmaması kentte ‘ısı adası’ tesiri yapıyor. Daha fazla yeşil alan olsa İstanbul’da ısı daha az hissedilecek. Tıpkı kentte gökdelenlerin daha ağır bulunduğu bir alanla, daha yeşillik bir alandaki sıcaklıkları karşılaştırdığınızda; gökdelen alanlarının 4-5 derece daha sıcak olduğunu görüyorsunuz. Bu yılki nemin yüksekliği Basra alçak basınç sisteminden kaynaklandı. Sıcaklık kıymetleri ise birkaç gün dışında mevsim normallerini altına hiç inmedi” dedi.
Isı adası yoğunlaşıyor
İstanbul’un Boğaz, Karadeniz ve Marmara kıyılarına yakın bölgelerindeki ısı adası tesirinin 3 derece olduğunu söyleyen İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Kısmı öğretim üyesi Prof.Dr. Selahattin İncecik ise, “Bu oran kentin iç bölümleri ile yapılaşmanın ağır olduğu semtlerde artıyor. Isı adası tesirini azaltacak malzemeyi kullanmayıp, planlamayı yapmadığınız sürece sorunu yaşamaya devam edersiniz. Isı adası tesirini her sene daha ağır hissediyoruz. Bunu azaltmanın tek yolu, su havzaları, yeşil alanların arttırılması ve ısı adasına karşı yeşil binaların yapılmasıdır. Mevcut zihniyet devam ettiği sürece her yaz bir evvelkini aratacak duruma gelecek” sözlerini kullandı.
‘Boğaz olmasa nefes alınmazdı’
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Meteoroloji Laboratuvarı Lideri Prof. Dr. Adil Tek de ısı adası tesirinin kış aylarında da yaşandığına dikkat çekerken, şunları söyledi: “Aslında sıcaklık kıymetleri İstanbul için konuşacak olursak uçlarda değil. Fakat nem oranı geçmişle kıyaslarsak yüksek seyrediyor. Bunun nedeni Temmuz 15’den başlayıp Eylül 15’e kadar sürecek olan Basra alçak basınç sisteminden kaynaklanıyor. Basra sistemi bu yıl kuvvetli çalışıyor. Isı adası tesiri ise özelikle kentin iç kesitleri, beton ve asfalt yüzeylerin çok fazla oldğu yerlerde kendisini hissettiriyor. Şayet Boğaz koridoru ve Karadeniz kıyıları olmasa İstanbul adeta nefes alamaz duruma gelirdi.”