MURAT AĞCA
Boyu uzasın diye yüzmeye başlayan Merve Tuncel tahminen uzun uzunluklu olamadı lakin havuzda devleşti. Son iki ayda 13’ü altın toplam 18 madalya kazanan 17 yaşındaki ulusal yüzücü, ayda 300 kilometre idman yapıyor. Merve, ‘Her şey bitti’ dediği günlerden bugünlere nasıl geldiğini ve gelecek planlarını MİLLİYET’e anlattı.
Merve seni şimdi güzel tanımayanlar için en baştan başlayalım. Başlangıç öykün nasıl?
“Ankara’da yaşıyoruz, yüzmeyi ve suyu küçükten beri seviyorum. Neredeyse yürümeye başlarken yüzmeye başlamışım. Enerjik bir çocuk olduğum için aileme daima beni ‘havuza götürün’ diyormuşum. Evvel altımda bez olduğu için almamışlar. Tıpkı vakitte boyumun uzamasına da yararı olur diye 4 yaşımda yüzmeye yazdırmışlar. Doğal yüzmenin uzunluğu uzatmadığını sonradan öğrendik! 13 yıldır yüzüyorum, boyum hala 1.63 metre.”
‘Isınmadan havuza atladım’
Peki bu kadar yetenekli olduğunu ne vakit keşfettiler?
“Yenimahalle Spor Kulübü’nde kısa müddette yüzmeyi öğrendim, çabucak altyapıya aldılar. Sanırım 7 yaşımda, birinci katıldığım karşılaşmada madalya aldım. Hatta olayı fazla idrak edemedim sanırım, yarış sabahı neredesiniz diye aradılar ben konutta hala uyuyorum. Mayomu otomobilde giyip, hiç ısınmadan havuza atlamıştım…”
Profesyonel mesleğine nasıl adım attın?
“10 yaşımda Türkiye Olimpiyat Hazırlık Merkezi’ne seçildim. 2015’ten bu yana antrenörüm Gyhon Shyti ile çalışıyorum. Fizikî özelliklerim ve kondisyonum nedeniyle beni uzun uzaklığa yönlendirdi. 400m, 800m ve 1500m özgür yüzüyorum. Hocamızın uyguladığı idman programı, küçükten alışılması gereken bir program. Yıllar içinde basamak basamak yarışlara hazırlandık. Yıllar uzunluğu derece gayelerini belirleyerek o gayelere ulaşmaya çalıştık.”
Yüzme nankör spordur, idmanı hiç bırakamazsın derler, sahiden o denli mi?
“Gerçekten o denli… Su hissiyati kıymetli. Bir gün yüzmeseniz, sonraki gün o hissiyat değişir. Suda kendinizi ağır hissedersiniz. Haftanın 6 günü yüzüyorum, 5 günü çift idman var. Hem suda, hem karada. Her gün yaklaşık 14-15 kilometre yüzerim, haftada 70-75, ayda 300 kilometreyi buluyor. Sabah idmanı 05.40’ta başlıyor. Yani hava aydınlanmadan kalkıyorum yataktan. Olağan idmandan sonra birinci dersleri kaçırıyorum! Okuldan sonra tekrar idman. 16:30-19:45 yüzüyorum. Konuta gitmem 21’i buluyor bazen. Bir saat ders çalışıp yatıyorum.”
‘Sıkılmaya vakit yok’
Saatlerce havuzda bir oraya, bir buraya yüzerken sıkılmıyor musun?
“Sıkılmaya pek vakit yok. İdmanlarda yüzerken içimden müzik söylediğim oluyor. Gün içinde yaşadıklarım aklıma geliyor olağan ki. Ama yarışa girdiğim anda herşey bitiyor benim için. Yüzerken yalnızca kendimi denetim ediyorum. Son dokunuşu yapacağım ana odaklanıyorum.”
‘Tokyo Olimpiyatları bana çok şey kattı’
Başarılardan sonra üzerinde ekstra bir baskı oluştu mu?
“İster istemez bir baskı oluyor. Muvaffakiyet geldikçe sorumluluk da artıyor. Herkes tebrik edip akabinde 2024 Paris Olimpiyatı’nda madalya alıp alamayacağımı soruyor. 17 yaşındayım ve 15’imde Tokyo’da olimpiyat yüzdüm. Hayal üzereydi. Orası bana çok şey öğretti. Gerilim denetimini yapabilseydim tahminen final de yüzerdim. Paris 2024’te birinci gayem 800 ve 1500 metrede final yüzüp, Türkiye ismine tarihte yeniden bir birincisi başarmak. Madalya da Paris’te olmazsa Los Angeles 2028’de olur umarım.”
‘1-2 kürsü daha gelebilirdi’
Avrupa Şampiyonası bitmeden İslami Dayanışma Oyunları’nda yüzmek için döndün. Orada kalsan sonuç farklı olur muydu?
“Kalsam tahminen 1-2 madalya daha alabilirdim. Lakin biz bu sene derecelerin bu kadar düşük kalacağını varsayım edemedik. Olimpiyat yılından sonra atletler rahatlama moduna giriyor. Çok çalıştıkları yılın sonrası pek âlâ dereceler çıkmıyor.”
‘Sanırım en kısa benim’
Bir Türk yüzücü olarak, madalyalar geldikçe yurt dışında nasıl reaksiyonlar alıyorsun?
“Boyum kısa olduğu için evvelce beni sanırım atlamacı sanıyorlardı! Yüzmede en kısa ben oluyorum genelde. Geçen yıldan beri Türk yüzmesi kıymetli gelişme kaydediyor. Artık öbür yüzücüler beni ve kadro arkadaşlarımı önemli rakip olarak görüyor. Mesela, idolüm İtalyan Dünya ve Avrupa şampiyonu Simona Quadarella. Son yarışta o şampiyon, ben 3. oldum. Bu gelişmede Yüzme Federasyonumuzun büyük emeği var. Liderimiz Erkan Yalçın’a verdiği dayanaklar için çok teşekkür ediyorum.”
‘En özeli Avrupa Şampiyonası’ndaki’
Son iki ayda 18 madalyadan en özelinin Avrupa Şampiyonası’nda olduğunu belirten Tuncel, “800 metre serbestteki bronzun bayanlar yüzme tarihinde bir birinci olması ve 22 yıl sonra ülkeme madalya getirmek benim için çok önemliydi” dedi.
Uzun ara yüzmek kolay değil, ruhsal olarak zorlandığın bir periyot oldu mu?
“Psikolojik olarak zorlandığım devir geçen dönemin başlarıydı. Eryaman’daki havuzumuz 2,5 ay tadilatta kaldı. Uygun kaidelerde idmana yapamadık. Bir kulvara 10 kişi giriyorduk. Derece yüzemeyince moralim bozuluyordu. Bir orta o kadar düştüm ki, ‘Eyvah, bir daha yüzemeyeceğim’ dedim kendime. Geçen yıl kasımdan sonra yine toparlamaya başladım. Bu dönem bir manada geri dönüş dönemim oldu.”
2 ayda 18 madalya. 200m’den, 1500m’ye kadar Avrupa ve Dünya şampiyonasında kürsüler. Nasıl hissediyorsun?
“Şimdi memnunum, ama dönem şiddetli geçti. Üç kıtada on binlerce kilometre seyahat ettik. Adeta oradan oraya koşturup durduk. Akdeniz Oyunları’ndan, Avrupa Gençler Şampiyonası’na gittim, 2 saat uyuyup sonraki gün yarışa girdim. Peru’ya iki aktarmayla 16 saat uçtuk, bir gün sonra jetlag halde yüzdüm. Lakin ülkeme bu madalyaları kazandırdığım için mükemmel hissediyorum.”
Peki bu 18 madalya içinde senin için en özeli hangisi?
“Avrupa Yüzme Şampiyonası’nda aldığım 800 metre serbestteki bronz madalya diyebilirim. Bayanlar yüzme tarihinde bir birinci olması ve 22 yıl sonra ülkeme madalya getirmek benim için çok özeldi. O madalyayı farklı bir yere koyuyorum.”
‘2023’te bursla Amerika’ya gideceğim’
Gelecek planlarında da kelam eder misin?
“Bu süreçte, Amerikan Üniversiteleri’nden çok sayıda davet aldım. İçlerinde Harvard, Yale, Princeton üzere okullar da var. Ben tercihimi yüzme grubu nedeniyle Güney Kaliforniya için kullandım. 2023’te yüzme bursuyla Amerika’ya gideceğim. Önümde yaklaşık 10 yıllık bir yüzme mesleği var. Alışılmış ki ulusal ekipte yüzmeye devam edeceğim. Los Angeles 2028 Olimpiyatı’na da orada hazırlanabilirim. Orada ‘Amerikan rüyası’na dalmadan disiplinli çalışırsanız, muvaffakiyet kesinlikle gelir.”
‘Aile desteklemezse olmaz’
Ailen bu temponun neresinde?
“Her anındalar diyebilirim. Aile takviyesi olmadan yüzme sporu yapılamaz. Muhakkak onlar da kadronun bir kesimi. İdmana, okula, yarışa giderken babamdan takviye alıyorum. Annem de hem diyetisyenim, hem beslenme uzmanım. Onlara dayanakları için çok teşekkür ederim.”
‘Arkadaşlarım bana nazaran program yapıyor’
Yüzme dışında toplumsal hayat için nasıl vakit buluyorsun?
“Başarılı bir atlet olmak istiyorsan toplumsal hayattan muhakkak fedakarlıklar yapman lazım. Ben de istediğim vakit arkadaşlarımla buluşup kafeye, sinemaya gidemiyorum. Ya da akşam dışarı çıkıp gezemiyorum tahminen. Lakin bunları pek başıma takmıyorum. Sağ olsunlar, yakın arkadaşlarım da bana nazaran program yapıyorlar. Aslında toplumsal medyada filan da çok vakit geçirmiyorum.”
‘Sponsor takviyesi ekstra motivasyon’
Türkiye’de muvaffakiyete paralel bir takviye görüyor musun?
“Yüzme federasyonumuz ve liderimiz bizi daima destekliyor. Ancak sponsorluk konusu ne yazık ki şimdi istediğimiz noktada değil. Şu anda tek sponsorum, İş Bankası. Paris 2024 Olimpiyat Oyunları için bana takviye veriyorlar. Bu türlü kıymetli bir markanın benim ve başka olimpik sportmenlerin yanında olması hakikaten çok sevindirici, bize ekstra motivasyon sağlıyor. İş Bankası’na da sundukları imkan için teşekkür ediyorum. Umarım bu takviye, öteki kurumlara de örnek olur.”
TUNCEL’İN BAŞARILARI
– 2020 Aralık ayında 1500 metre özgürde Avustralyalı Chelsea Gubecka’ya ilişkin kısa kulvar dünya gençler rekorunu 15:45.29 ile kırdı.
– 2021 Avrupa Gençler Şampiyonası’nda 400, 800 ve 1500 metrede özgürde 3 altın kazandı. Avrupa gençler ve şampiyona rekorlarını kırdı.
– 2022 Haziran’da 19. Akdeniz Oyunları’nda 800 metre özgürde tepeye çıktı, 200 metre kelebekte bronz ve 4×200 metre özgür bayrakta altın madalya kazandı.
– 2022 Temmuz’da Avrupa Gençler Şampiyonası’nda 400, 800 ve 1500 metre özgürde altın, 200 metre özgürde bronz madalya kazandı.
– 2022 Ağustos’ta Avrupa Yüzme Şampiyonası’nda 800 metre özgürde 08:24:33’lük derecesiyle bronz madalya kazandı. Uzun kulvarda madalya kazanan birinci Türk bayan yüzücü unvanına ulaştı.
– 2022 Ağustos’ta 5. İslami Dayanışma Oyunları’nda 200, 400, 800 ve 1500 metre özgürde oyunlar rekorlarını kırarak 4 altın madalya kazandı. Altın madalya kazanan 4×100 hür bayrak kadrosunda yüzdü.
– 2022 Ağustos’ta Peru’daki Dünya Gençler Şampiyonası’nda 800, 400 ve 1500 metrede 3 altın madalyayı boynuna taktı.