10 yılın akabinde Türk Dışişleri Bakanı Kahire’deydi. Mısır ile yeni sayfa açıldı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu görüşmeyi “açık ve samimi” olarak niteledi, 2013 yılından bu yana maslahatgüzar düzeyindeki bağlantıları büyükelçi seviyesine çıkarmak için sürecin başladığını anlattı.
Çavuşoğlu, görüşmeye ait açıklamalarda bulundu, gazetecilerin sorularını yanıtladı;
“Cumhurbaşkanlarımız geçtiğimiz Kasım ayında Dünya Kupası’nın açılışında Doha’da biraraya gelmişlerdi. O toplantıda ben vardım, Sameh Shoukry yoktu. Dışişleri Bakanları biraraya gelsinler, bundan sonraki münasebetlerimizde atılacak adımları, Cumhurbaşkanlarının tekrar biraraya gelmesini çalışsınlar dediler. O gün bugündür tekraren görüştük. En son Shoukry sarsıntı vesilesiyle Türkiye’ye geldi ve orada da bunları değerlendirdik. Aslında geçtiğimiz yıllarda da buna emsal eforlarımız olmuştu. Sameh Shoukry’le New York’ta her seferinde buluşuyorduk. En son New York’a gittiğimiz vakit tekrar BM Genel Heyeti marjında görüşmüş, bir yol haritası üzerinde anlaşmıştık. Evvel biz biraraya geleceğiz, akabinde başkanları biraraya getireceğiz diye konuşmuştuk. Sonuçta bazen her şey planlandığı üzere olmuyor, bu sefer Dünya Kupası vesilesiyle evvel önderler biraraya geldi.
Güzel bir görüşme gerçekleştirdik, açık ve samimi bir görüşme oldu. Aslında Türkiye’de de kısa da olsa görüşme imkânımız oldu. Öncelikle ikili bağlantılarımızı nasıl geliştireceğiz bunu konuştuk. Var olan hususlar ne, aşılması gereken mevzular ne, onları değerlendirdik. Bilhassa bölgesel mevzularda görüş alışverişinde bulunduk. Daha sonra heyetlerarasına geçtik. Heyetler ortasında her bahse değindik. Yani güçten, nakliyattan, ulaşımdan buradaki firmalarımıza ve yatırımlarımıza kadar her şeye değindik. Güç, lojistik, eğitim, kültür bahislerinin hepsine değindik. Mısır tarafı, Türk firmalarının Mısır’da yaptıkları yatırımların artırılmasını istiyorlar. Ticaretimiz, 10 milyar Dolara yaklaştı. LNG ithalatı sebebiyle biraz istikrar onların lehine, lakin biz bundan şikâyetçi değiliz. Daha uzun vadeli LNG muahedesi yapmak istiyoruz. Zira bizdeki LNG terminalleri sayesinde şu anda Güneydoğu Avrupa ülkelerine, Balkan ülkelerine gaz ihracatı da yapıyoruz. Hasebiyle Mısır gazının da Türkiye üzerinden üçüncü ülkelere ihracatı yapılabilir. En son Bulgar Gaz’la BOTAŞ’ın bir mutabakatı oldu. Hatta LNG konusunda uzun vadeli kontrat imzalamak istiyoruz. Bu türlü bir teklifte bulunduk.
JETCO sistemini kuralım dedik. Karma Ekonomik Komitesi en son 1996’da toplanmış. Ortak Ticaret Odası kuralım teklifinde bulunduk. DEİK’te İş Kurulu var. Tekrar canlandırmamız gerekiyor, ona çok kıymet verdiler. İş Forumları da düzenleyelim dedik.
Diğer taraftan, bilhassa yenilenebilir güç, güneş gücü üzere hususlarda işbirliğimizi artıralım dedik. Mısır da ROSATOM’a nükleer güç santrali kurduruyor. Bizim Akkuyu’daki deneyimimizle bilhassa alt işlerde vazife yapan firmalarımızın buradaki çalışmalara katkı sağlayabileceğini düşünüyoruz.
Ro-Ro seferlerini tekrar başlatalım dedik. Kültür merkezlerimizin sayısını artıracağız. Bilhassa savunma işbirliğimizi geliştirme, askerler ortasında diyaloğu artırma konusunu görüştük. Alışılmış üniversiteler ortasında işbirliği, öğrenci değişimi, bunları da konuştuk.
Diplomatik bağlantılarımızı en üst seviyeye çıkarma konusunda mutabık kaldık. Önümüzdeki süreçte hangi adımları atacağız onları değerlendirdik. Kendisini Ankara’ya davet ettim, bilhassa Ramazan ayı içinde ağırlamak istediğimi söyledim.
Burada hakikaten çok önemli yatırımlarımız var. Bu yatırımlarımız 2 milyar Doları geçti ve daima artıyor. Birtakım firmalarımızın uzun periyodik oturma müsaadesi, vize üzere problemlerini konuşmak istedik. Biz hususları açmadan daha onları da çözeceklerini söylediler. Sonuçta her şey düzgüne gidiyor.
Bölgesel mevzularda da açık ve net halde görüş alışverişinde bulunduk. Suriye konusunu çok merak ediyorlar: Ne yapıyoruz? Irak konusunda, İran-Suudi Arabistan normalleşmesinde ne düşünüyoruz, nasıl görüyoruz? Ukrayna Savaşı esasen gündeme geldi, Filistin konusu da gündeme geldi. Somali ve Etiyopya konuşuldu. Mısır’ın Etiyopya’yla su sıkıntısı var, bizim de komşu ülkelerle -İran’la, Irak’la, Suriye’yle- birebir halde su sorunumuz var. O hususlarda deneyimliyiz. Bilhassa arabuluculuk konusunda yardıma muhtaçlık duyarlarsa gerekli dayanağı verebileceğimizi söyledik. Münasebetlerimiz Etiyopya’yla da Sudan’la da yeterli. Libya’yı biraz daha ayrıntılı konuştuk. Libya’da bilhassa birbirimize rakip olmadığımız ve aslında Libya’nın istikrarı için birlikte çalışmamız gerektiği konusunda hemfikiriz. Bu mevzuda da istişarelerimizi sıklaştıracağız.
Biraz evvel işadamlarımızla biraraya geldik, işadamlarımızı dinledik. Burada yatırım yapmaktan çok mutlular. Özel hür bölgelerde 25 yıllık muahede imzalamışlar. 5-6 yılları kalmış. Bilhassa bürokrasi ve başka mevzularda da önemli takviye görmeye başladıklarını söylediler. Bağlantılarımızın koptuğu periyotta de ticaretimiz devam etti, yatırımlar devam etti, firmalarımıza yönelik olumsuz rastgele bir şey olmadı. Ro-Ro nakliyeciliği üzere birtakım bahislerde olumsuz olaylar yaşandı, fakat onları da düzeltiyoruz. Firmalarımız da burada ticaret yapmaktan, yatırım yapmaktan memnunlar. Mısır’ın ABD ile özel bir ticaret mutabakatı var. İşadamlarımız ondan da faydalandıklarını söylüyorlar. Avrupa Birliği’ne de birebir halde buradan ihracat yapabiliyorlar. Firmalarımız da buradan şad. İşlerini daha da genişletecekler.”
Bakan Çavuşoğlu, Kahire’deki Türk Şehitliği’nde düzenlenen 18 Mart Şehitlerini Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi’nin 108. yıl dönümü merasimine katılarak konuşma yaptı. SORU & CEVAP
Büyükelçi atamasıyla ilgili biraz daha derin bilgi verebilir misiniz? Kasım’da tekrar bir sohbetimizde önümüzdeki aylarda atanabilir demiştiniz. Yani burada ne görüştünüz, ne olacak durum?
Cumhurbaşkanları biraraya gelirse onlar açıklasınlar diye planlıyorduk. Artık seçim vaktinde bu biraraya gelme gecikirse, o vakit tekrar Cumhurbaşkanlarına arz edeceğiz, tahminen bir sonraki ziyarete hazırlanırız. En üst seviyede açıklama olsun diye bekliyorduk işin doğrusu. Seçim sonrasına kalırsa tekrar istişare edeceğiz. Yakın bir vakit içinde bu mevzuda karar vereceğiz. Fakat bu süreci başlattığımızı esasen basın toplantısında da duyurduk.
O vakit Ramazan ayındaki davette olabilir tahminen değil mi?
Olabilir, tekrar istişare edeceğiz; Cumhurbaşkanlarını mı bekleyeceğiz, yoksa bir sonraki ziyarette mi yapacağız, onu istişare edeceğiz. Ancak süreci başlatma konusunda mutabıkız, aslında basın toplantısında da açıkladık.
İlişkilerin olağanlaşmasına neden olan kırılma noktası neydi?
Kırılma noktası demeyelim de, bir olgunlaşma süreci oldu. Aslında, Shoukry ile New York’ta da biz bu yol haritası üzerinde anlaşmıştık. Evvel yardımcılarımız biraraya gelecekti, sonra üçüncü ülkede biz biraraya gelecektik, sonra Cumhurbaşkanlarımızın bir ortaya gelmesinin hazırlığını yapacaktık. Ama Doha’da birden olumlu manada bir oldu-bitti oldu. Hasebiyle tam takvim işlemedi. Temel dönüm noktası Sayın Cumhurbaşkanımızın Doha’daki görüşmesi oldu.
Doha’daki görüşme öncesinde perde ardında inanılmaz bir şeyler oldu mu?
Perde gerisinde o denli harika bir şey olmadı. Bir taraftan güvenlikle ilgili istişareler oldu, istihbarat kurumları seviyesinde, bir taraftan bizim çok sayıda görüşmemiz oldu.
Bazı başlıklar var Sayın Bakan, örneğin Libya konusu, Türkiye’nin deniz yetki alanları muahedesi, hidrokarbon muahedesi çetrefilli görünen başlıklar. Bir yandan da Mısır tarafından atılan ve bizi rahatsız ettiği söylenen Güney Kıbrıs-Mısır-Yunanistan işbirliği var. Bunlarla ilgili nasıl bir yol alınabilir, yoksa bunlar kenara koyulup münasebetler olağanlaşacak, daha sonra mı önümüze gelecek başlıklar?
Yok, bunların hepsi kıymetlendirilmesi gereken konular. Burada sorun olarak bir tek konuya katılmıyorum: Deniz yetki alanları mutabakatı. Zira bizim Libya’yla yaptığımız deniz yetki alanları muahedesi, Mısır’ın aleyhine değil. Mısır’ın Yunanistan’la yaptığı mutabakat da bizim aleyhimize değil. O mutabakatta Mısır tarafı bağlantılar soğukken bile bizim kıta sahanlığımızın sonlarına riayet etti.
Hidrokarbon için de tıpkı şeyi söyler misiniz, hidrokarbon mutabakatı için?
Aslında o da bir sorun değil. Her ülke her ülkeyle hidrokarbon muahedesi yapar. Mısır şu anda bu hususa, Libya’daki mevcut Hükümetin müddetinin dolduğu ve artık yasal olmadığı için muahede imzalayamayacağı argümanıyla itiraz ediyor. İmzalanan mutabakatın kendileri aleyhine olduğunu söylemiyor. Mısır’ın rahatsız olduğu mevzu, başından beri söylediği bahis bizim oradaki mevcudiyetimiz. Biz de oradaki mevcudiyetimizin Mısır için bir tehdit oluşturmadığını; o günkü yasal Hükümetin daveti ve sonraki hükümetlerin de devam ettirdiği, eğitim dahil bir işbirliğine dayandığını söylüyoruz. Ve bunun da kendilerine yönelik rastgele bir olumsuz tesirinin bugüne kadar olmadığını anlatıyoruz. Artık Libya konusunda da daha yakın istişare ve işbirliği içinde olmak için mutabık kaldık. Hasebiyle birlikte çalıştıktan sonra, bizim oradaki mevcudiyetimizin ya da askeri işbirliğimizin onlara yönelik bir tehdit olmadığını onlar da görüyor. Aslında görüşmemizde şunu görüyoruz: Libya’da nedir maksadımız, seçim değil mi? Seçim olmadan ülkede birlik beraberlik olmaz. Bir tarafı tutup da bunun müddetini uzatmaya çalışmak, oynamak gerçek bir şey değil. Biz legal hükümetlerle çalışırken, öbür taraftan ülkenin -tabii kuralları da oluşturarak- seçim yasası başta olmak üzere gerekli kanunları çıkartarak anayasa değişikliğiyle bir arada yerin oluşturulmasıyla bir seçime gidilmesi gerektiğini daima söylüyoruz. Aslında bu mevzularda da bir görüş ayrılığımız yok. Onların Aguila Saleh ile fazla angajmanı var, bizim ise tüm taraflarla, lakin Libya’nın Batı’sıyla biraz daha fazla angajmanımız var. Doğal Mısır’ın Libya’daki istikrarsızlıktan duyduğu kaygıyı anlıyoruz. Sonuçta yanı başındaki ülkenin güvenliği ve istikrarı doğal ki değerli.
Deniz yetki alanları konusunda ilerde biz Mısır’la bir muahede imzalarsak bu Mısır’ın çok lehine olacak. Yani bizim aleyhimize bir şey yok, ancak Akdeniz’in bu tarafında Mısır’ın lehine olacak.
Yunanistan ve GKRY…
Önceki görüşmelerimizde de söyledik, biz Türkiye olarak Mısır’a yahut İsrail’e yahut öteki bir ülkeye bizimle alakalarınızı düzelttiniz, başkalarıyla münasebetleri kesin demeyiz. Ancak burada bir işbirliği olacaksa, Türkiye’nin haklarını da yedirmeyiz; herkese söylüyoruz bunu. Bizimle daima bir arada işbirliği yapsalar da tıpkı formda, hakça paylaşım diyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımızın Avrupa Birliği’ne teklif ettiği Doğu Akdeniz Konferansının hakça paylaşım için çok değerli bir platform olacağını söyledik. Onlar da bilhassa Yunanistan’la bu zelzeleden sonra ilgilerimizin tekrar sakinleşmesinden duydukları memnuniyeti lisana getirdiler. Yani bizim Mısır’la ilgilerimiz yahut oburlarının onlarla ilgileri birbirine alternatif olmamalı. Onlarla da düzgün münasebetler içinde olsunlar, bizimle de güzel bağ içinde olsunlar.
Kaçırmış olabilirim, Hafter, yani Doğuyla temas kesinlikle alt seviyede yapılıyordur, lakin Hafter’le görüşme manasında nasıl bir temas yürüyor?
Biz yalnızca Batı ile değil Doğu ile de görüşüyoruz. O bölgeye Büyükelçimiz ziyarete gidiyor. Artık doğu-batı-güney, herkesle görüşüyoruz. Libya’yı bir bütün olarak görüyoruz. Lakin bu bizim yalnızca yasal hükümeti tanıdığımız gerçeğini değiştirmez.
Libya’da seçim yasası, anayasa değişikliği kıymetli, lakin bir taraftan bu askerler sorunu yalnızca Türkiye açısından söylemiyorum, Rusya tarafının paralı askerlerinin de orada olması sorun teşkil ediyor. Bunları aşabilmek için Rusya’yla süreci hızlandırmak, Mısır’ın bu manada dayanağını almak, yani çoklu bir süreç uygulanabilir mi? Zira o sıkıntı çözülmeden bir türlü bu tarafa geçilemiyor üzere.
Bir ülkede bulunan, farklı ülkelerin resmi yahut özel askeri mevcudiyetinin müzakeresini yapmak bize düşmez. Lakin BM buna öncülük eder de bir plan üzerinde çalışılırsa biz ona katkı sağlarız.
Burada temel olması gereken şu: Şu anda Libya’da farklı güçler var. Bizim mevcudiyetimiz bir muahede çerçevesinde. Oradaki en yasal mevcudiyet bizim askeri mevcudiyetimiz. Öbür taraftan her siyasi aktörün ardında az ya da çok milis kümeler var. Ülkeyi nasıl birleştireceksin? Burada tertipli ordunun kurulması, nizamlı güvenlik güçlerinin kurulması lazım. BM öncülüğünde bunlar yapılırken oluşturulacak güçlere eğitim başta olmak üzere her türlü dayanağı verebileceğimizi söylüyoruz. Şu anda aslında çok sayıda güvenlik gücüne eğitim de veriyoruz biz Libya’da. Yani bu çeşit katkılarımız olur, burada olumlu katkılar sağlarız, lakin bir ülke askeri ve güvenlik bahislerinde istediği ülkeyle işbirliği yapıp yapmama konusunda kararı kendisi verir.
Sayın Bakanım Moskova’daki dörtlü görüşme neden ertelendi?
Ruslar biz bunun hazırlığını yapamadık, erteleyelim dediler. lakin Suriye rejimi oradaydı, tahminen ortak karar vermişlerdir. Daha sonra ileride yapacağız dediler, biz de tamam dedik.
Esad’ın da Moskova’da olması, Putin’le görüşmesi?
Onların kendi ortasındaki görüşmeler üzerine yorum yapamam. Fakat dörtlü toplantı ertelendi. Yapılacak lakin geçtiğimiz Perşembe günü olamadı.
Yakın tarihte mi, ucu açık mı bıraktılar?
Biz artık Rusya’dan tarih bekliyoruz.
Haber ve tarih bekliyoruz?
Evet. haber ve tarih bekliyoruz. Zati onların fikri bu. Onların teklifi. Münasebetiyle onlar mesken sahipliği yapıyor, onlardan haber bekleyeceğiz.
Savunma Bakanları buluşmadan evvel de bu türlü bir toplantı olmuş muydu? Yani Dışişleri Bakanları için neden öncesinde bakan yardımcılarının gitmesi planlandı?
O hususlar teknik hususlardı, artık artık siyasi hususlar görüşülüyor. Siyasi olarak çok mevzu var, bir hazırlık gerekir neleri konuşacağız, hangi bahislerde adım atılabilir, hangi mevzularda işbirliği yapacağız? Askeri ve istihbarat beraberdi dikkat ediyorsanız. Bunların hepsi aşama-aşama. Evvel asker ve istihbarat kurumları, sonra Dışişleri Bakanları seviyesinde. Ortada hazırlık toplantısına gereksinim varsa yapılır. Ondan sonra da muhtemel üst seviye görüşme gerçekleşir. Bir yol haritası üzerinde daha evvel mutabık kalınmıştı. Sayın Cumhurbaşkanımız da birkaç sefer seyahatlerde gazeteci arkadaşlarla sohbetinde söylemişti.
Donörler Toplantısı?
Donörler Konferansı Pazartesi günü (bugün) düzenlenecek. Türkiye Zelzele Toparlanma ve Tekrar İmar Değerlendirmesi Raporu (TERRA) yayımlandı. Bu raporun hazırlığını Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı yani UNDP, Dünya Bankası ve Avrupa Birliği yaptı. Pazartesi (Bugün) günü konferansta üçlü bir sunum yapılacak: evvel Strateji Bütçe Başkanlığı raporu sunacak, gerisinden Dünya Bankası ve BM Kalkınma Programı bu raporla ilgili kendi sunumlarını yapacaklar. Lakin ileride tabi bu raporlama devam edecek, değerlendirmeler devam edecek. Zira atılması gereken orta vadeli adımlar var. Bu rapor aslında yalnızca Pazartesi günkü (bugünkü) konferans için bir referans olmayacak. Bundan sonra rastgele bir kredi kuruluşuyla bir kredi işbirliğine girdiğimiz vakit bu rapor referans olacak.
Donörler Toplantısından nasıl bir şey çıkacak efendim? Direkt bir nakdi yardım mı açıklanacak, yoksa biraz vadeye mi yayılacak, projeler üzerine mi inşa edilecek?
Gördüğümüz kadarıyla nakdi yardım taahhüdünde bulunanlar olacak, bir taraftan Avrupa Birliği’nin kendisi kendi fonlarından taahhütte bulunacak, bir taraftan Yatırım Bankası’nın açıklaması olacak. Öbür taraftan her ülkenin farklı taahhütlerde bulunacağını görüyoruz. Mesela Macar Dışişleri Bakanı Szijjarto ile görüştüğümüzde Szijarto ülkemizdeki aşikâr yerlerin tekrar inşasıyla ilgili bir teklif getirdi. Mesela Azerbaycan da aşikâr bir yeri biz inşa edelim diyor. Özbekistan Cumhurbaşkanı geçen gün hoş bir projeyle geldi, okuluyla, her şeyiyle belirli sayıda konut yapalım diyorlar. Bu türlü taahhütlerde bulunanlar da olacak. Nakdi taahhütler de olacak. Bir de biliyorsunuz fon kuruldu Hazine ve Maliye Bakanlığımıza bağlı. Aktarılacak meblağlar bu fonda birikecek, buradan harcanacak. Kimileri da olağan şu projeye ben para harcayacağım diyor, kimileri şu kentte diyor. Yani buna emsal farklı taahhütlerin olacağını görüyoruz. Şimdiden herkes ismine net bir şey söylemeyeyim de türlü taahhütler olacak, katkılar olacak.
Yunanistan’ı ziyaret etmeniz yahut Dendias’la görüşmeniz öngörülüyor mu?
Yunanistan’a gitmemiz gündemde değil. Pazartesi günü (bugün) Dendias da Brüksel’de olacak. Onunla görüşmemiz olabilir. Pazartesi sabah tıpkı vakitte Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları Kurul Toplantısı var. Bizim katılacağımız donörler konferansı ise saat 13:30’da başlayacak. Sayın Cumhurbaşkanımız da çevrimiçi konferansa hitapta bulunacak.
Yunanistan’la bağlantılardaki meselelerin çözümü…
Sorunlu olan alanlarda görüş ayrılıklarımız devam ediyor. İstişari görüşmelerde bunları nasıl çözeceğimizi müzakere ediyoruz, lakin hala orada bir mutabakat yok, münasebetiyle o problemler devam ediyor.
Finlandiya’nın NATO üyeliğine kabul sürecinden sonra İsveç’in halinde bir değişiklik işareti oluyor mu yahut bir temas kuruldu mu, yakın periyotta?..
Geçtiğimiz Cuma günü İsveç Dışişleri Bakanı’yla da görüştüm. Finlandiya’yla ilgili bu türlü bir karar açıklayacağımızı, evvel bizden duymalarını istediğimizi, ikili münasebetlerimize verdiğimiz kıymet ve onlara olan saygımızdan ötürü medyadan duymalarını istemediğimizi söyledim. Bilgi verdim.
Kendisi de, inşallah NATO Zirvesi’nden evvel bizim ki de sonuçlanır dedi.
Ben de size bağlı dedim. 1 Haziran prestijiyle maddeniz da devreye giriyor dedim. NATO’ya üyeliklerinin, doruğa kadar atacakları adımlara bağlı olduğunu söyledim.
Ne dediler?
Her zamanki üzere, kimi şeyleri yaptık, kararlıyız diyorlar. Bu yeni hükümet daha kararlı.
Siz nasıl görüyorsunuz pekala efendim, sizce nasıl bir hal alacaklar, değerlendirmeniz nasıl?
Yapar yapmaz, demem hakikat olmaz. Lakin sorun devam ediyor.
Amerika’dan gelen açıklamalar … Süreç hızlandırılmalı üzere açıklamalar.
ABD, en başından beri iki ülkenin bir arada üye olması gerektiğini söylüyor. En son ABD Dışişleri Bakanı Blinken geldiği vakit da söyledi, NATO Genel Sekreteri de söyledi. Onlara da söyledik. Süreçleri ayırırız, Finlandiya’ya olumlu bakarız, başkasına şu anda olumlu bakamayız dedik. Bu aslında bir ileti, yükümlülüğünü yerine getirenlerin, üçlü mutabakatı uygulayanların NATO’ya girmesine müsaade veririz, lakin adım atmayana da müsaade vermeyiz dedik.
Bu aslında, artık Macaristan’ın onaylaması bakımından da değerli. Macaristan da en son onaylayan biz olmayacağız diyordu. Bizim bu adımımızdan sonra, Macaristan da herhalde önümüzdeki günlerde kendi sürecini kıymetlendirir, protokol meclisteydi esasen.
14 Mayıs’ta seçim kararı alındı biliyorsunuz …Aday mısınız?…
4 devir milletvekilliği yaptım. Seçimde nerede yararlı olabileceksek bizi o denli değerlendirin diyorum.
Şu anda işimize odaklanıyoruz. Dış siyaset seçimde kıymetli bir öge. Dış siyaset çalışmaları seçimlerde elbette gündemde çok olacak, onun katkısı üzerine odaklanıyorum.
Seçim sürecinde yeni sürprizler görür müyüz? Mesela Mısır’la olan süreç ….
Bu adımların hiçbirisinin seçim süreciyle ilgisi yok. Mesela Suriye’yle angajmana karşı çıkan da çok, angajman olsun diyen de var. Yani seçim stratejisi değil bunlar. Lakin 11 yıldır çözülmeyen bir sorun var. Bu angajmana girmezsek de, bir taraftan terör sorunu devam edecek, bir taraftan ülkedeki durum devam edecek.
Nasıl bir hava görüyorsunuz şu anda? Muhalefetin tavrını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Muhalefetin tavrı maalesef, hiç olumlu değil. Daima yakacağız, yıkacağız, yargılayacağız. Ben olumlu bir şey görmedim. Daima elimize geçirirsek şunu yapacağız, bunu yapacağız. Halka bu türlü inanç verilmez. Burada ne yapabileceğini söyle. Aktivist üzere telaffuzlara halkımız prim vermez. Bizler siyasi partileriz, Türkiye’nin önemli mevzuları var şu anda sarsıntıdan sonra, dünyanın önemli bahisleri var. Dünyadaki çatışmaların, krizlerin yüzde 60’ı bizim etrafımızda. Bir de gelecek gayelerimiz var. Bu amaçlarımız doğrultusunda ne yapacağız? Bunu konuşmamız lazım. Radikal telaffuzlara halk prim vermez.
Tabii dünyaya baktığınız vakit başka taraftan, her yere gidiyoruz, Afrika’ya da gidiyoruz, birçok yere gidiyoruz, etrafımıza bakıyoruz, dönüyoruz yüzümüzü Türk dünyasına, Asya’ya, Balkanlara vesaire, her yere gidiyoruz. Türkiye’nin istikrarına en az bizim kadar onlar da değer veriyorlar, zira Türkiye’nin güçlü olması, o bölgelerde Türkiye’nin faal olması adalet demektir, kalkınma demektir, insani yardım demektir. Sayın Cumhurbaşkanımızın bu bölgelere neler yaptığını herkes biliyor. İşte Boşnaklar geldi, Sırp’ı da, Boşnak’ı da, Hırvat’ı birebir şeyi söyledi. Bizim sorumluluğumuz yalnızca Türkiye’yle ilgili değil ki. Türkiye’nin istikrarlı olması bu bölge için de hayati derecede kıymetli. Biz inşallah 14 Mayıs’ta Sayın Cumhurbaşkanımızın güçlü bir oyla, halkımızın oyuyla tekrar seçileceğine inanıyoruz. Amaçlarımıza devam edeceğiz, bu doğrultuda da çalışacağız. Ben de alanda kampanyaya tüm gücümle dayanak vereceğim.
Sadece Antalya’da mı seçim hazırlıklarını sürdüreceksiniz?
Sadece Antalya’da değil her yere gideceğim. Gidiyorum esasen bir yıldır. Üniversitelere gidiyorum, gençlere gidiyorum, anlatıyoruz, sohbetler ediyoruz samimi bir formda. Sıkıntıların tahlili konusunda ne yapıyoruz bunu anlatıyoruz.
Efendim, bu tekrar imar fonundan demin bir örnek verdiniz. Bu dış kaynaklar nasıl kanalize edilecek, yani bu projeler ortaya nasıl konulacak?
Maddi yardımda ve taahhütte bulunanlar olacak. O da bu fon üzerinden kanalize edilecek. Yine inşa dahil. Yine inşa yalnızca tekrar konut yapmak değil ki daha güzelini, daha kalitelisini etrafa hassas, akıllı kentler manasına geliyor. Muhtaçlık olan yerlerde okullar yapılacak, hastaneler yapılacak. Kimisi diyecek ki, ben şu kadar para veriyorum, ancak şurada kullanılması istiyorum diyecek, orada kullanılacak. Kimisi de diyecek ki, ben bir hastane yapacağım diyecek yahut 5 okul yapacağım diyecek, o projeyi ben yapacağım diyecek. Kimisi de ben şu kadar insani yardım gönderdim ek şunları da yapacağım diyecek. Gelen kaynaklar hedefine nazaran kullanılacak zelzeleyle ilgili, yine imarla ilgili, tekrar inşayla ilgili kullanılacak. Şeffaf bir biçimde nereye kullanacağını da herkes görecek.
Mısır konusunda. Mısır gazının Türkiye’ye ihraç konusu. Takvimsel manada bir şey konuşuldu mu?…
Hayır. Şöyle söyledik: Bu mevzuda spot piyasadan almak yerine, güç firmalarımız BOTAŞ’la Mısır firması EGAS uzun vadeli mutabakat imzalasınlar ve bu işbirliğimizi sürdürelim dedik. Kendi firmamız ve Güç Bakanlıklarımız bu mevzuyu müzakere etsinler dedik.
Türk Devletleri Teşkilatı toplantısına ait: Kıbrıs’ın TDT’ye gözlemci üyeliği konusunda bir şey var mı?
KKTC neden gözlemci üye oldu? Gözlemci üyelik statüsüyle başladık, İslam İşbirliği Teşkilatında da o denli, EİT’de de o denli biliyorsunuz. Lakin burada birinci sefer bir fark var Anayasal ismiyle gözlemci üye oldu Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti. Toplantıya da katıldı bayrak orada. KKTC Cumhurbaşkanı toplantıya katıldı. Dışişleri Bakanları Toplantısına KKTC Dışişleri Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu geldi. Sayın Cumhurbaşkanımız New York’ta da vurguladı, o günkü toplantıda da vurguladı, artık Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin tanınması, aslında tanınmış haklarının Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne iade edilmesi için çalışıyoruz.