Geçen haftaki sayfamızı okuyan takipçilerimiz, oyuncak sanayisine artık “Kidults” ismi verilen, 12 yaş ve üstü birçok yetişkin şahısların istikamet verdiğini hatırlayacaktır. Fakat ismi üstünde bu bir “endüstri”. Yani daima tüketim emelli üretim yapmayı hedefleyen bir kesim. Gaye yeni eserleri daha fazla satmak. Bunun için de eski oyuncakların bir halde “tedavülden” kalkması lazım. İspanya’da bu yokedici sürece direnen “Oyuncak hastanesi” de artık teslim bayrağını çekti. Fransız haber ajansı AFP’nin yer alan habere nazaran başşehir Madrid’de 50 yıldır, oyuncakları tedavi/tamir eden, beyaz önlüğüyle Antonio Martinez Rivas elinde tornovidası, 31 Aralık 2022 günü (dün) kilit vurduğu 70 yıllık geçmişi olan dükkanındaki tezgahında son hastalarına baktı. 70 yaşındaki oyuncak tedavi uzmanı, babasının kurduğu dükkanda geçmişi nemli gözleriyle anlatırken, dünyanın yaşadığı değişimi de aslında anlatırken, son müşterilerinden birine, kanserle sürmekte olan savaşını ima ederek, “Şimdi tamir edecekleri kişi benim” diyor. Çocuk gözüyle, adeta ‘Hazine Adası’nı andıran bu sıcak dükkanda her yer oyuncaklarla bezeli. Bunların ortasında İspanya, Fransa, İngiltere, Portekiz ve hatta Uruguay kadar uzaktaki müşteriler tarafından gönderilen oyuncak bebekler, oyuncak ayılar, masa oyunları, tahta atlar ve daha fazlası bulunuyor.
1945’TE BAŞLAYAN HİKAYE
Oyuncakları tamir etmeyi babasından öğrenen Madridli Rivas, “İspanya’da her tıp oyuncak üzerinde çalışan tek biziz” diyor ve ekliyor “Bunu okulda öğrenemezsiniz.” Rivas, birçok müşterisinin “Çocukken sahip oldukları oyuncakların nostaljisini yaşayan” yetişkinlerden oluştuğunu belirtiyor. Bu yetişkin müşterilerin değişik de bir talebi oluyormuş; Tamir edilmesini istedikleri oyuncaklarının orjinal modüllerle tamir edilmesi. O denli ki kimi müşterilerin, oyuncağın içindeki kesimin değişmesi gerektiğinde, “olduğu üzere bırak” dediğini, zira “oyuncağın ruhunun” o modüllerle yaşadığına inandıklarını kaydediyor. Oyuncak dükkanı tam da 2. Dünya Savaşı’nın sonunda 1945 tarihinde Antonio’nun babası tarafından açılıyor. 1950’lerin sonu ve 1960’larla birlikte plastik oyuncakların piyasaya girmesi sonucu, format değiştirerek oyuncak tamirine yönelmek zorunda kalıyorlar. Ustalığı babasının elinden alan oyuncak tamir ustası, öyküsünü, “12-13 yaşımdayken okuldan döndüğümde ödevimi bitirir, babamın tezgahına oturur ve nasıl yapıldığını bakardım. Ahşap işçiliğini, hoş sanatları ve el sanatları, saat üretimini, mekaniği ve elektrik tertibini bu halde öğrendiğim” diyerek anlatıyor. 1970’lerde atölyeyi babasından devraldı ve tek başına çalışarak klasik oyuncaklara olan ilginin azalmasına neden olan görüntü oyunlarının gelişiyle uğraşmak zorunda kaldı. Rivas, “Günde 10 ila 12 saat çalışıyor olabilirsiniz ve saatte sadece 8 ila 10 avroya erken saatlerde çalışmaya başlarsınız” diye, son yıllarda yaşadığı zorluğu anlatsa da, “Ancak buna karşın kapatmak kolay değil” diyerek yaşadığı üzüntüyü de aktarıyor.